Μάσιμο Μοράτι: «Θλίβομαι που δεν κράτησα τον Γεωργάτο, κρίμα»

Το ραντεβού ήταν προγραμματισμένο στις 12.00, στην οδό «Galleria de Cristoforis, 8», στο κέντρο του Μιλάνου. Η συνάντηση με τον θρυλικό πρόεδρο που άφησε το στίγμα του στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο προκαλούσε ενθουσιασμό, αλλά περισσότερο αγωνία. Τον άνθρωπο που ξόδεψε 1.500.000.000 ευρώ από την προσωπική του περιουσία για μεταγραφές σούπερ σταρ του ποδοσφαίρου. Τον ιδιοκτήτη που για 18 χρόνια αψηφούσε την επιχειρηματική λογική και λειτουργούσε ως οπαδός. Τον Ιταλό δισεκατομμυριούχο που έντυσε στα «νερατζούρο» τον Ζανέτι, τον Ρομπέρτο Κάρλος, τον Ινς, τον Τζορκαέφ, τον Ζαμοράνο, τον Ρονάλντο, τον Ρεκόμπα, τον Μπάτζιο, τον Πίρλο, τον Ζέεντορφ, τον Τόλντο, τον Αντριάνο, τον Κρέσπο, τον Βερόν, τον Ντάβιντς, τον Καμπιάσο, τον Φίγκο, τον Ιμπραΐμοβιτς, τον Βιεϊρά, τον Ετό, τον Μιλίτο, τον Σνάιντερ και πόσα ακόμα σπουδαία ονόματα. Οι ευγενικοί άντρες της ασφάλειάς του μάς είχαν συνοδεύσει σε ένα από τα γραφεία του και ύστερα από αναμονή δέκα λεπτών, χτύπησε η πόρτα. Ο Μάσιμο Μοράτι εμφανίστηκε μπροστά μας και μας καλωσόρισε με ένα πλατύ χαμόγελο. Έτσι ακριβώς όπως τον βλέπαμε στις περισσότερες φωτογραφίες από την πορεία στον προεδρικό θώκο της Ίντερ.

Ίσως ο τελευταίος ρομαντικός πρόεδρος, ένας από τους πιο σημαντικότερους ανθρώπους του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου που χρειάστηκε να βγάλει από την τσέπη του αμύθητα ποσά για να δει την αγαπημένη του ομάδα στην κορυφή της Ιταλίας και της Ευρώπης. Ο οικογενειάρχης, ο εργοδότης που το 2021 χάρισε 1,5 εκατομμύριο ευρώ στο προσωπικό των εταιρειών που του ανήκουν, ως μπόνους για την εργατικότητα και την αφοσίωσή τους. Ο Μοράτι δεν είναι ένας ακόμη πλούσιος επιχειρηματίας. Ήταν ένας τρελός ιντερίστα, από την περίοδο ακόμα που ως παιδί έβλεπε τους νερατζούρι του ιδιοκτήτη πατέρα του να κατακτούν δύο ευρωπαϊκά τρόπαια.

Καθίσαμε για μία ώρα απέναντι από τον πανίσχυρο και ευγενή Ιταλό. Μια ώρα, 55 ερωτήσεις σε μια εμβληματική μορφή για το ιταλικό calcio. Τα πάθη του, τα λάθη του για τα οποία υπέφερε, μέχρι τη συγκλονιστική στιγμή του 2010 που σήκωσε την κούπα του Champions League στη Μαδρίτη εναντίον της Μπάγερν, έχοντας ολοκληρώσει το περίφημο τρεμπλ με προπονητή τον Ζοζέ Μουρίνιο και τον αγαπημένο του στράικερ, Ντιέγκο Μιλίτο. Ο Γεωργάτος, «ένας από τους καλύτερους αριστερούς μπακ που είχαμε ποτέ», ο Καραγκούνης τον οποίο θυμάται να πηγαίνει από τον πάγκο στα αποδυτήρια «σαν τρελός και να μου λέει πόσο ήθελε να μπει μέσα να παίξει» και ο Λάμπρος Χούτος ο οποίος «θα μπορούσε να είχε κάνει μεγαλύτερη καριέρα στην Ίντερ, αλλά τότε συνηθίζαμε να δίνουμε δανεικούς τους παίκτες για να πάρουν εμπειρία». Ο Μοράτι μάς μίλησε για τις σπουδές του πάνω στην Ελλάδα, για την αγάπη του στα ελληνικά νησιά και για την Εθνική μας που υποστήριζε στο Euro 2004. Οι κόντρες της Ίντερ του με τη Μίλαν και τη Γιουβέντους, οι σχέσεις του με Μπερλουσκόνι, Πέρεθ και Λαπόρτα, η μεταγραφή του Ρονάλντο και η κονκάρδα που του χάρισε ο Βραζιλιάνος ένα χρόνο προτού τελικά υπογράψει στην Ίντερ, όταν ακόμα φορούσε τη φανέλα της Αϊντχόφεν, στο ίδιο γραφείο που καθίσαμε για τη συνέντευξη.

Αυτή είναι η συνέντευξη με τον 76χρονο Μοράτι, ο οποίος οδήγησε την Ίντερ στην κατάκτηση πέντε πρωταθλημάτων στη σειρά (2006-2010), τεσσάρων Κυπέλλων (2005, 2006, 2010, 2011), τεσσάρων σούπερ καπ Ιταλίας (2005, 2006, 2008, 2010), ενός Champions League (2010), ενός παγκοσμίου κυπέλλου συλλόγων (2010) και ενός UEFA (1998).

«Μελέτησα σε βάθος την Ελλάδα και τα αρχαία ελληνικά»

Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό σας στο άκουσμα της λέξης Ελλάδα;

Το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό είναι οι σπουδές που έκανα πάνω στην Ελλάδα και ο σημαντικός ρόλος που έπαιξε αυτή η χώρα στην παγκόσμια διαννόηση και πρόοδο. Η ελληνική παράδοση, η ελληνική ιστορία. Αυτό είναι το πρώτο πράγμα που μου έρχεται στο μυαλό, γιατί είναι αλήθεια ότι στη σχολή μελέτησα εις βάθος τη χώρα σας.

Σπουδάσατε ελληνικά;

Ναι, ναι. Όταν ακολούθησα την κλασική παιδεία στην Ιταλία, μελέτησα τα αρχαία ελληνικά. Αυτή ήταν η πρώτη δυνατή επαφή με την Ελλάδα. Η αληθινή πρώτη επαφή με την Ελλάδα ήταν ένα ταξίδι που έκανα πολλά πολλά χρόνια πριν με τον αδερφό μου και τις αδερφές μου στην Αθήνα, τον Πειραιά και τα νησιά της Ελλάδας. Έχουν περάσει τόσα χρόνια, ένας τόσο ωραίος τουριστικός προορισμός. Φανταστικός. Τα τελευταία χρόνια επισκέφτηκα και τα νησιά του Ιονίου, που βρίσκονται πιο κοντά στην Ιταλία. Είδα ότι ο κόσμος είναι ζεστός, ειλικρινής. Είναι το ίδιο πράγμα οι Έλληνες και οι Ιταλοί.

«Έκανα λάθη στην Ίντερ και υπέφερα»

Κληρονομήσατε την πρώτη σας αγάπη για την Ίντερ από τον πατέρα σας;

Βεβαίως. Ναι. Το πρώτο μου, ή μάλλον το αληθινό μου πάθος για την Ίντερ μου το μετέδωσαν ο πατέρας μου και η μητέρα μου. Η αγάπη του πατέρα μου, ο οποίος ήταν φανταστικός άνθρωπος, μας έκανε να ερωτευτούμε όλοι τρελά την Ίντερ.

Πολλοί λένε ότι υπήρξατε ο τελευταίος πρόεδρος και ταυτόχρονα οπαδός μιας ομάδας, καθώς είναι αλήθεια ότι ο ρομαντισμός λείπει ολοένα και περισσότερο από το σύγχρονο ποδόσφαιρο...

Είναι αλήθεια (γέλια). Ήμουν και είμαι οπαδός. Για μένα η Ίντερ είναι λίγο σαν οικογένεια. Επαναλαμβάνω ότι η Ίντερ υπήρξε συνεκτικός κρίκος της οικογένειάς μου. Ένας τομέας χαράς, αλλά και καθήκοντος, ένας τομέας πάντα συνδεδεμένος με τη ζωή μας. Αυτό εγκαθίδρυσε, θα έλεγα, μια ευκολία στην επικοινωνία μου με την ομάδα και με το κοινό της. Λοιπόν, ναι, είμαι οπαδός.

Πηγαίνετε ακόμη στο γήπεδο για να παρακολουθήσετε ματς της Ίντερ;

Ναι, φυσικά, πηγαίνω συχνά στο γήπεδο. Το πάθος παραμένει ίδιο, τα συναισθήματα έχουν αλλάξει. Όταν είσαι πρόεδρος δεν είναι το ίδιο, δεν είναι και τόσο εύκολο (γέλια). Αναλαμβάνεις πάνω σου όλο το βάρος, σηκώνεις το φορτίο, είσαι υποχρεωμένος να απορροφήσεις όλα τα χτυπήματα. Ειδικά, όταν το παιχνίδι δεν πηγαίνει καλά. Όταν είσαι οπαδός, είναι λίγο πιο εύκολο από το να είσαι πρόεδρος.

Αν μπορούσατε να γυρίσετε το χρόνο πίσω, θα κάνατε και πάλι όλα αυτά τα σπουδαία πράγματα που κάνατε για την Ίντερ;

Ίσως να μην έκανα τα λάθη που έχω κάνει. Αν και τα λάθη είναι μέρος της ζωής, μερικές φορές σε οδηγούν στην επιτυχία, σου γίνονται πάθημα και δεν αφήνεις τα πράγματα στην τύχη τους. Λάθη γίνονται και στο ποδόσφαιρο και στη ζωή. Αλλά στο ποδόσφαιρο όλα γίνονται γρήγορα και... δημόσια. Όταν είσαι επικεφαλής, τα βλέπεις αλλιώς. Κάνεις ό,τι κάνεις για τους άλλους, όχι για σένα τον ίδιο. Όταν είσαι επικεφαλής προσπαθείς να είσαι δίκαιος, αλλά και να βρεις εκείνους τους μηχανισμούς που θα σε κάνουν να αποφύγεις όσο μπορείς τα λάθη. Αυτά είναι λάθη που σε κάνουν να υποφέρεις, όπως συνέβη σ' εμένα. Αλλά το να πονάς για το ποδόσφαιρο είναι εντάξει, στη ζωή υπάρχουν πιο σοβαρά πράγματα που θα σε πονέσουν πολύ περισσότερο. Το καλό που έχεις να κάνεις είναι να συνηθίσεις στην ιδέα ότι και λάθη θα κάνεις, αλλά και αυτά θα παίρνουν μεγαλύτερη διάσταση από την πραγματική τους.

«Θα είμαι πάντα ευγνώμων στον Μουρίνιο μου»

Συναναστραφήκατε με τόσες σπουδαίες προσωπικότητες του ποδοσφαίρου. Έγινε κάποιος πρώην παίκτης, προπονητής ή και αντίπαλος πρόεδρος φίλος σας στην πορεία;

Ένας που είναι φίλος μου, πάντα είχαμε φιλική σχέση είναι ο Ρόι Χόντσον. Ήταν ένας από τους πρώτους προπονητές που είχα, αλλά είναι αλήθεια ότι παραμείναμε φίλοι κι έπειτα. Με προπονητές, με πολλούς καλή σχέση. Να ξέρετε ότι οι πρόεδροι και οι προπονητές είναι οι δύο που πονάνε περισσότερο. Ο Ρόι ήταν ο περισσότερο φίλος μου. Φυσικά είχα καλή σχέση με τον Μαντσίνι, τον οποίον αγαπώ πολύ, με τον Μουρίνιο μου, με τον οποίο είμαστε πολλοί φίλοι. Θα του είμαι πάντα ευγνώμων και τα συναισθήματά μου για εκείνον είναι πάντα ιδιαίτερα φιλικά.

Ο Μουρίνιο όπου σταθεί κι όπου βρεθεί μιλάει με τα καλύτερα λόγια για εσάς. Πώς το εξηγείτε αυτό και τι θα απαντούσατε σε εκείνους που λένε ότι πλέον δεν είναι σε θέση να προπονήσει στο πλέον υψηλό επίπεδο;

Θεωρώ ότι η δυσκολία που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή ο Μουρίνιο είναι ότι βρίσκεται σε μια νέα περιπέτεια. Μια περιπέτεια που ξεκίνησε πριν από μερικούς μήνες και αν θέλετε την άποψή μου δεν είναι καθόλου εύκολο το περιβάλλον στη Ρόμα. Η ομάδα έχει καλούς παίκτες, αλλά όχι αρκετούς. Με τον COVID και όλα αυτά δεν είναι εύκολο. Έπειτα είναι και οι τραυματισμοί. Το περιβάλλον της Ρόμα είναι που φέρνει τόσες δυσκολίες. Η Ρώμη είναι ένα υπέροχο μέρος, αλλά ξέρετε τι λένε; Όσο πιο όμορφο είναι ένα μέρος, τόσο περισσότερες δυσκολίες έχει.

«Δεν υπήρχε αριστερός μπακ σαν τον Γεωργάτο»

O Γρηγόρης Γεωργάτος ήταν ο πρώτος Έλληνας που πήρατε στην Ίντερ. Η άποψή σας

Ο Γρηγόρης ήταν μεγάλος παίκτης. Ήταν τεράστιος παίκτης. Θεωρώ ότι ήταν ένας από τους καλύτερους αριστερούς μπακ που είχαμε ποτέ, δεν υπήρχε αριστερός μπακ σαν τον Γρηγόρη. Τι κλάση! Δυστυχώς έγιναν κάποια πράγματα με την άφιξη του Λίπι, αλλά και πριν το παιδί σκέφτηκε να επιστρέψει στην Ελλάδα. Ήταν κρίμα. Κρίμα, γιατί τον Γρηγόρη τον υπολόγιζα για το μέλλον. Έχω τέλειες αναμνήσεις από τον Γρηγόρη, ως άνθρωπο, παιδί και παίκτη.

Αν έμενε, δηλαδή, στην Ίντερ θα μπορούσε να παίξει στο πιο υψηλό επίπεδο για πολλά πολλά χρόνια;

Ναι, ναι. Είμαι σίγουρος. Σίγουρος.

Έλεγε ότι γύρισε, επειδή του έλειπε η οικογένειά του. Αλήθεια, εσείς, πώς δικαιολογείτε το γεγονός ότι ένας Έλληνας που παίζει στην Ίντερ επέστρεψε στην πατρίδα του;

Είναι μια προσωπική απόφαση του παίκτη. Και σε αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι εύκολο να τον μεταπείσεις. Έχει συμβεί, δυστυχώς, και με άλλους παίκτες, άλλων εθνικοτήτων. Με θλίβει που δεν μπόρεσα να τον δω περισσότερα χρόνια. Με θλίβει που δεν τον είχα τόσο από ποδοσφαιρική, όσο και ο άποψη χαρακτήρα. Θα είχαμε λύσει το πρόβλημα στ' αριστερά για πολλά χρόνια.

Θυμάστε τις διαπραγματεύσεις με τον Ολυμπιακό εκείνη την εποχή; Ήταν δύσκολες;

«Όχι, όχι. Πάντα ήμασταν ξεκάθαροι. Υπήρχε διαφάνεια και από τις δύο πλευρές. Πάντα ο καθένας θα κοιτάξει το συμφέρον του, αλλά ήταν τέτοιες οι προσδοκίες που δημιουργούσε αυτός ο παίκτες που...».

«Ο Καραγκούνης μού έλεγε σαν τρελός ότι θέλει να παίξει»

Ένας ακόμη Έλληνας της Ίντερ είναι ο Γιώργος Καραγκούνης;

«Ο Καραγκούνης είναι από τους πιο αγαπητούς από όλους παίκτες που πέρασαν από την Ίντερ. Δεν ήταν μόνο πολύ καλός παίκτης, αλλά και πολύ γενναιόδωρος. Πολύ απλός στις ανθρώπινες σχέσεις, γενναιόδωρος με τους εργαζόμενους στην ομάδα. Πάνω από όλα όμως πολύ καλός παίκτης. Θα μείνει στην ιστορία της Ίντερ ως ένας πολύ σημαντικός παίκτης και ταυτόχρονα πολύ αγαπητός από όλους».

Ο Λάμπρος Χούτος επίσης φόρεσε τη φανέλα της ομάδας. Η σχέση σας με τον Λάμπρο;

Πολύ δυνατός. Πολύ ευγενικός, τρομερό παιδί. Θα μπορούσε να είχε κάνει μεγαλύτερη καριέρα στην Ίντερ, αλλά τότε συνηθίζαμε να δίνουμε δανεικούς τους παίκτες για να πάρουν εμπειρία. Είμαι πολύ φίλος των Ελλήνων παικτών. Ήταν πάντα ειλικρινείς, άρρηκτα συνδεδεμένοι με την ομάδα.

Θυμάστε κάποια προσωπική ανέκδοτη ιστορία με τον Γεωργάτο, τον Καραγκούνη ή τον Χούτο;

Δεν είμαι καλός σε αυτό. Αλλά θυμάμαι τον Καραγκούνη ιδιαίτερα. Να πηγαίνει από τον πάγκο στα αποδυτήρια σαν τρελός και να μου λέει πόσο ήθελε σαν τρελός να μπει μέσα να παίξει. Έπρεπε να τον παρατηρούσατε πώς έβλεπε το ματς. Μιλούσε συνέχεια. Δεν έπαιζε μόνο με τη φυσική κατάσταση, αλλά και με το μυαλό. Είχα μια πολύ ανθρώπινη και όμορφη σχέση.

Θυμάστε αν θέλατε να πάρετε κάποιον άλλον Έλληνα;

Δεν θυμάμαι, μπορεί και λόγω της ηλικίας (γέλια). Ήταν ένας Έλληνας αμυντικός που θέλαμε να πάρουμε, αλλά δεν μπορούσαμε. Δεν θυμάμαι το όνομά του.

«Είχαμε τρομακτικό φόβο όταν παίζαμε με τις ελληνικές ομάδες»

Ξοδέψατε τόσα χρήματα, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια. Θεωρείτε ότι αυτά τα χρήματα θα μπορούσαν να ξοδευτούν με διαφορετικό τρόπο;

Ναι, βέβαια. Βέβαια. Εκείνο το μεσοδιάστημα του 2000 ή Ίντερ δεν πήγαινε πολύ καλά και εγώ δεν ήμουν χαρούμενος, άφησα τις αποφάσεις στον προπονητή. Ήταν λάθος, μεγάλο λάθος. Αυτά τα χρόνια ήταν τα χειρότερα στη σπατάλη χρημάτων. Και στην Ίντερ, ας είναι μεγάλη ομάδα, πρέπει να ξοδεύεις συνετά για να νικήσεις. Εκείνη την εποχή ξοδέψαμε πολλά χρήματα.

Τι θυμάστε από τις μάχες με τις ελληνικές ομάδες;

Παίξαμε τόσα πολλά ματς με τις ελληνικές ομάδες. Ένα πράγμα ήταν κοινό και το θυμάμαι. Είχαμε τρομακτικό φόβο όταν παίζαμε με τις ελληνικές ομάδες. Γιατί το να παίζεις στην Ελλάδα ήταν πάντα δύσκολο. Παίζαμε πάντα με ομάδες που είχαν χαρακτήρα και ήταν δύσκολο να τις καταλάβεις. Φοβόμασταν πάντα το ματς με ελληνική ομάδα, ειδικά στην Ελλάδα. Αυτό δεν ισχύει μόνο για την Ίντερ, αλλά για όλες τις ιταλικές ομάδες.

Ποια Ίντερ δεν ξεχάσετε ποτέ;

Φυσικά την Ίντερ που κέρδισε τα πάντα, το 2010. Κερδίσαμε πέντε συνεχόμενα πρωταθλήματα. Είχε παίκτες γεμάτους πάθος και δίψα. Μια άλλη ομάδα που θυμάμαι με παικταράδες ήταν εκείνη η Ίντερ στην αρχή του Ρονάλντο, το 1998. Φανταστική ομάδα, τρομερά παιδιά. Ήταν άτυχη ομάδα, γιατί κατέκτησε μόνο ένα Κύπελλο UEFA, αλλά άξιζε πολλά περισσότερα.

«Θεωρούσα ότι με τον Ρονάλντο έπρεπε να το πάρουμε, αλλά η Γιουβέντους προκάλεσε προβλήματα»

Πονέσατε όταν ο Ρονάλντο τραυματίστηκε;

«Φυσικά, πήγα στο Παρίσι για την εγχείρηση. Τον πρόσεξα, είναι πανέξυπνο παιδί. Για εμάς, βεβαίως, ήταν ο τραυματισμός του ένα πολύ μεγάλο, τεράστιο πρόβλημα.

Πιστεύετε ότι ο Ρονάλντο δίχως τους τραυματισμούς ήταν μεγαλύτερο ταλέντο από τον Μέσι και τον Κριστιάνο;

Είναι το μεγαλύτερο ταλέντο που είδα στην Ιταλία, δεν θέλω συγκρίσεις με άλλα ταλέντα. Ο Κριστιάνο είναι φανταστικός παίκτης και άνθρωπος γιατί μαθαίνει και του αρέσει να μαθαίνει τα πάντα. Είναι μεγάλος αθλητής, φανταστικό σώμα. Το Φαινόμενο ήταν γεννημένος πρωταθλητής, λίγοι παίκτες στον κόσμο είχαν αυτές τις δυνατότητες. Πρέπει να ευχαριστήσουμε τον Θεό, γι' αυτό.

Πώς νιώσατε όταν υπέγραψε για την Ίντερ, αν δεν κάνουμε λάθος προσπαθήσατε να τον κλείσετε και μια σεζόν νωρίτερα...

Τον είδα δύο χρόνια πριν υπογράψει. Ήρθε εδώ σε αυτό το γραφείο και μου άφησε αυτό. Έπαιζε με τον Αϊντχόφεν, τότε. Ήταν μικρός και μου έδωσε αυτό. Μετά ήρθε και έγινε ο καλύτερος στον κόσμο. Προσπάθησα να τον αποκτήσω όταν έπαιζε στην Μπαρτσελόνα. Ήταν 42 δις. παλιές λιρέτες. Όταν ήρθε εδώ ο Ρονάλντο, άλλαξαν τα πάντα. Τον πούλησα αργότερα, ενώ είχε τους τραυματισμούς στη διπλή τιμή. Ήταν μια καλή μπίζνα, αλλά και ένα deal με ένα φανταστικό παίκτη, ο οποίος άλλαξε την ιστορία της Ίντερ παγκοσμίως.

Υπάρχει κάποιος προπονητής που θεωρείτε πως θα έπρεπε να είχε μείνει περισσότερο στην Ίντερ; Ή μήπως θεωρείτε πως όλες οι αποφάσεις σας σχετικά με τους προπονητές ήταν σωστές;

Όχι, δεν ήταν πάντα σωστές. Ίσως να αναφέρεστε στον Μουρίνιο. Κέρδισε πολλά με την Ίντερ και θα μπορούσαμε να τον κρατήσουμε για χρόνια. Για εκείνον όμως ήταν σημαντικό να δείξει και στην Ισπανία ότι μπορεί να είναι δυνατός προπονητής. Στη διετία που έμεινε στην Ίντερ μάς έδωσε τόσα πολλά, που δεν μπορούσαμε να του πούμε «όχι, θα μείνεις εδώ». Μας έδωσε το μάξιμουμ. Ένας άλλος προπονητής που ήταν πολύ καλός, ήταν ο Σιμόνι. Τον αλλάξαμε ίσως μια λάθος στιγμή. Θεωρούσα ότι με τον Ρονάλντο θα έπρεπε να πάρουμε το πρωτάθλημα, αλλά δεν ήταν εύκολο, γιατί η Γιουβέντους προκάλεσε κάποια προβλήματα και ήταν απίθανο (γέλια).

«Ο επιθετικός που έμεινε στην καρδιά μου είναι ο Μιλίτο»

Ποια ήταν η μεταγραφή εκείνη που ολοκληρώσατε και για την οποία νιώσατε υπερήφανος;

Οι μεταγραφές των Ιμπραΐμοβιτς και Ετό, το deal με την Μπαρτσελόνα. Κι αυτό γιατί θεωρώ προσωπικά τον Ίμπρα ως τον πιο δυνατό παίκτη σωματικά που υπάρχει. Η Μπαρτσελόνα πίεζε, μιλούσα με τον πρόεδρο, αλλά δεν ήθελα να τον πουλήσω και του το είπα. Τον θεωρούσα τον πιο δυνατό. Ο πρόεδρος της Μπαρτσελόνα μου είπε ότι έχω δίκιο. Καταφέραμε στο τέλος να πάρουμε τον Ετό, σχεδόν τζάμπα. Πήραμε 60 εκατομμύρια για την παραχώρηση του Ζλάταν, τον Ετό και μ' αυτόν κερδίσαμε τα πάντα. Φανταστικός παίκτης ο Ετό. Ένας ακόμα φανταστικός παίκτης. Απόλυτος επαγγελματίας, ταπεινός εντός γηπέδου, όχι εκτός αυτού. Κομβικός για την Ίντερ. Πολύ έξυπνος ποδοσφαιριστής.

Κατά τη θητεία σας συνεργαστήκατε με πάρα πολλούς επιθετικούς παγκόσμιας κλάσης. Αντιλαμβάνομαι πως είναι δύσκολο να διαλέξετε, αλλά αν σας έλεγα να επιλέξετε αυτόν που σας έμεινε περισσότερο στην καρδιά, ποιος είναι;

Θα πρέπει να επιλέξω τον Ντιέγκο Μιλίτο. Αυτός ήταν που μας έδωσε τη μεγαλύτερη ικανοποίηση που θα μπορούσε να έχουμε.

Πώς θυμάστε τις μεγάλες μάχες εναντίον της Γιουβέντους, της Μίλαν και των υπόλοιπων ομάδων;

Σε κάθε χώρα δεν υπάρχει μόνο μία μεγάλη ομάδα. Έτσι και στην Ιταλία υπάρχουν παραδοσιακές δυνάμεις. Η Γιουβέντους, η δύναμη της Μίλαν, η Ρόμα, η Νάπολι, αλλά και άλλες ομάδες, όπως η Αταλάντα. Δεν είναι εύκολο να τις αντιμετωπίσεις. Η ζωή με αυτές τις ομάδες δεν ήταν εύκολη (γέλια). Είναι σημαντικό να μην ακολουθείς την ίδια φιλοσοφία με τους άλλους. Η δική μου φιλοσοφία ήταν ριζικά διαφορετική από εκείνη της Γιουβέντους. Και δεν θέλω να πω με αυτό ότι η δική μου φιλοσοφία ήταν η σωστή και των άλλων η λάθος. Ακόμα και για τους οπαδούς θα έλεγα ότι είναι σημαντικό να έχουν τη δική τους φιλοσοφία σε σχέση με τους άλλους.

Συνεργαστήκατε με πολλούς προπονητές. Γιατί μας είπατε νωρίτερα πως ξεχωρίζετε τον Χόντσον;

Ναι γιατί ήταν ο πρώτος που ήρθε εκτός Ιταλίας. Ήταν πολύ καλός άνδρας και θεωρώ ότι βοήθησε κι εμένα αρκετά.

Ένας από τους προπονητές σας ήταν ο Έκτορ Ραούλ Κούπερ, ο οποίος μάλιστα πέρασε και από την Ελλάδα. Μεγάλο όνομα, αλλά αποδείχθηκε ότι έφτανε στην πηγή και στο τέλος δεν έπινε νερό.

Η αλήθεια είναι ότι είχε αυτό το πρόβλημα.

Η μεταγραφή Ζανέτι και το σκάνδαλο Calciopoli

Ο εμβληματικότερος αρχηγός της θητείας σας ήταν ο Χαβιέρ Ζανέτι;

Ξεκάθαρα. Ήταν αρχηγός με καρδιά. Αποτέλεσε μάλιστα δική μου επιλογή, δεν μας τον πρότεινε κανένας. Είχα καθίσει στην τηλεόραση για να δω έναν αγώνα της Αργεντινής U23. Μου είχαν στείλει τη βιντεοκασέτα, αλλά για να δω έναν άλλο ποδοσφαιριστή. Ούτε καν τον πρόσεξα όμως, γιατί ο Ζανέτι μου είχε καρφωθεί. Φανταστικός. Έδωσα λοιπόν εντολή να πάμε εκεί και να αγοράσουμε αυτόν τον ποδοσφαιριστή. Μας έδωσε πολλά περισσότερα από αυτά που περιμέναμε.

Έπαιξε στην Ίντερ από το 1995 μέχρι το 2014 και έκανε 615 συμμετοχές. Υπήρξε όλα αυτά τα χρόνια κάποια στιγμή που έφτασε κοντά στο σημείο να φύγει και να πάρει μεταγραφή;

Κάποτε είχε στα χέρια του πρόταση από τη Ρεάλ Μαδρίτης. Εκείνος το γνώριζε, εγώ όχι. Το έμαθα αργότερα. Αρνήθηκε όμως και καλά έκανε (γέλια).

Το καλοκαίρι του 2006 η Ιταλία έγινε το επίκεντρο του ποδοσφαιρικού κόσμου, εντός κι εκτός γηπέδων. Τον Μάιο εκείνου του έτους ξέσπασε το πιο σημαντικό σκάνδαλο του αθλήματος, που είχε ως αποτέλεσμα τον υποβιβασμό και την ταπείνωση της Γιουβέντους. Ποιο είναι το σχόλιό σας για το Calciopoli;

Ήταν η χειρότερη στιγμή του ιταλικού ποδοσφαίρου, ίσως και του παγκοσμίου. Τώρα πλέον έχει ξεχαστεί. Ήταν μια κακή επίδειξη αυτής της νοοτροπίας που υπήρχε.

Ακόμα αγαπάτε την Ίντερ, ακόμα πηγαίνετε στο γήπεδο για να δείτε τα παιχνίδια της. Σας λείπει αυτή η καθημερινή ενασχόληση με την ομάδα; Αυτές οι ώρες που αφιερώνατε;

Όχι, πρέπει να πω ότι δεν μου λείπει. Ήταν ώρα να ασχοληθούν νέοι άνθρωποι με την Ίντερ, με νέα, διαφορετική νοοτροπία, που βλέπουν το μέλλον με άλλο μάτι. Θεωρώ τον εαυτό μου έναν άνδρα προνομιούχο που είχε τη δυνατότητα να καθοδηγεί την Ίντερ. Ένα φανταστικό προνόμιο.

Η νυν διοίκηση σάς καλεί; Σας συμβουλεύεται;

Ο νέος πρόεδρος είναι ένα πολύ καλό παιδί. Είχα κάποιες επαφές μαζί του. Πολύ ευγενικός.

Είστε ένας άνθρωπος που δεν μπορείτε να περάσετε απαρατήρητος. Σας ενοχλούσε που μπορεί να πηγαίνατε για φαγητό ή να κυκλοφορούσατε στο δρόμο και να σας σταματούσαν για μια φωτογραφία; Σας ενοχλούσε που δεν μπορούσατε να κάνετε ό,τι θέλετε χωρίς να σας σταματά ο κόσμος και να σας μιλά;

Είμαι ρεαλιστής. Το ποδόσφαιρο μου έδωσε αυτή τη φήμη. Οι άνθρωποι με ευχαριστούν, μου μιλάνε με τα καλύτερα λόγια και είμαι συνηθισμένος σε αυτόν τον τρόπο ζωής. Δεν επιζητώ τη δημοσιότητα, αλλά είμαι συνηθισμένος στο να ζω με αυτήν.

Θα θέλατε στο μέλλον κάποιο από τα παιδιά σας να αναλάβουν την Ίντερ;

Φυσικά. Αν είχαν τη δυνατότητα, γιατί όχι; Θα ήταν μια σημαντική εμπειρία. Είναι όμως επιλογή τους.

Τι λέγατε στα παιδιά σας όταν ήταν μικρά και μεγάλωναν; Ποιες είναι οι συμβουλές που τους δίνατε;

Να ζουν τα πάντα με συναίσθημα. Το πιο σημαντικό πράγμα για εμένα είναι αυτό. Επίσης, να είναι ευγνώμονες στον Θεό και στη ζωή που είμαστε τυχεροί.

Πώς ήταν οι πρώτες σας μέρες μετά την αποχώρηση από την Ίντερ; Πώς νιώθατε; Τι κάνατε;

Άλλαξε η ζωή μου, αλλά η αλήθεια ότι υπήρξε ένα αρκετά μεγάλο διάστημα διαπραγματεύσεων στο οποίο είχα τη διάθεση να φύγω από την Ίντερ. Θεωρώ ότι είχα πάρει τη σωστή απόφαση γιατί δεν μπορείς να επιμένεις σε κάτι, όταν βλέπεις ότι έχει έρθει το τέλος σου.

Υπάρχουν προπονητές και ποδοσφαιριστές που πέφτουν σε κατάθλιψη όταν αποσύρονται από τη δράση. Πώς το εξηγείτε;

Για έναν προπονητή και για έναν παίκτη το ποδόσφαιρο είναι η ζωή του. Εμένα η δική μου ζωή δεν ήταν 100% η Ίντερ. Μπορώ να τους καταλάβω. Το σημαντικό γι' αυτούς είναι να βρουν μια νέα δραστηριότητα. Να χρησιμοποιήσουν την εμπειρία που απέκτησαν σε κάτι άλλο. Φυσικά υπάρχει πίεση όταν αλλάζεις οποιαδήποτε δουλειά. Είναι σημαντικό για τον καθένα να έχει δίπλα του ανθρώπους που τον νοιάζονται και τον καταλαβαίνουν.

Σκεφτήκατε ποτέ να αγοράσετε άλλη ομάδα;

Όχι, ποτέ. Μου πρότειναν κάποτε να το κάνω, αλλά αρνήθηκα.

Θα θέλατε να μας πείτε ποια ομάδα ήταν;

Ήταν κάποιες αγγλικές ομάδες, αλλά και άλλες του ιταλικού Νότου που δεν βρίσκονταν σε καλή οικονομική κατάσταση.

Η απίθανη στιγμή όταν σήκωσε την κούπα του Champions League

Υπήρξε κάποιος ποδοσφαιριστής που προσπαθήσατε να αποκτήσετε στην Ίντερ και δεν το καταφέρατε;

Ο Καντονά. Ήταν κρίμα που δεν τον φέραμε, για ένα μικρό λάθος. Ήταν για εμένα ο παίκτης που θα μπορούσε να αλλάξει την Ίντερ της θητείας μου από την αρχή. Μου άρεσε πολύ. Στη συνέχεια υπήρξαν κι άλλοι ποδοσφαιριστές που μου άρεσαν και δεν μπορούσα να αγοράσω. Και άλλοι που ήθελα να αγοράσω και με συμβούλεψαν να μην το κάνω. Ο Καντονά όμως ήταν ειλικρινά αυτός που θα ήθελα να είχα. Εκείνο τον καιρό είχα και τον Πολ Ινς. Αν τους είχα και τους δύο...

Παρακολουθείτε ακόμα το ιταλικό ποδόσφαιρο; Βλέπετε Champions League;

Ναι, φυσικά. Ίσως δεν είμαι πια τόσο... τρελός. Πριν έβλεπα σχεδόν τα πάντα και σκεφτόμουν συνέχεια ότι πρέπει να αγοράσω αυτόν κι εκείνον. Τώρα πια είμαι ένας φίλαθλος.

Σας αρέσουν οι αλλαγές στο ποδόσφαιρο; Όπως για παράδειγμα η είσοδος του VAR;

Όχι και τόσο πολύ, ειδικά στην αρχή διότι χανόταν το συναίσθημα. Αυτό ήταν τρομερό. Σιγά, σιγά όμως συνηθίζεται.

Ποιος ήταν ο καλύτερος συνεργάτης που είχατε στην Ίντερ;

Ήμουν τυχερός που είχα ως αντιπρόεδρο και συνεργάτη σε επίπεδο χορηγίας τον Μάρκο Τρονκέτι της Pirelli. Δεν ήταν απλά χορηγός, αλλά ο καλύτερος φίλος που θα μπορούσα να έχω. Όπως επίσης η συνεργασία με τον managing director της Ίντερ, τον Μάρκο Μπράνκα.

Ποια είναι η στιγμή κατά τη θητεία σας στο χώρο του ποδοσφαίρου ως πρόεδρος της Ίντερ που δεν πρόκειται να ξεχάσετε ποτέ;

Κάτι πολύ δυνατό για εμένα είναι αυτά που θυμάμαι όταν ιδιοκτήτης της Ίντερ ήταν ο πατέρας μου. Όταν ήμουν παιδί. Όπως η κατάκτηση του πρώτου Ευρωπαϊκού, κόντρα στη Ρεάλ Μαδρίτης. Και φυσικά όταν υπό τη δική μου προεδρία κατακτήσαμε στη Μαδρίτη το Champions League. Θυμάμαι ότι πήγα να σηκώσω την κούπα. Έβαλα όλη μου τη δύναμη και το τρόπαιο μου φάνηκε πολύ πιο ελαφρύ. Και σκέφτηκα: Τόση κούραση, τόση αγωνία, τόση προσπάθεια γι' αυτό; Κι όμως, έτσι είναι...

«Καλός παίκτης ο Μανωλάς, στο Euro 2004 ήμουν με την Ελλάδα»

Ποια ήταν η σχέση σας με άλλους ιδιοκτήτες μεγάλων ομάδων; Με τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι της Μίλαν, για παράδειγμα. Ή και με άλλους εκτός Ιταλίας, όπως με τον Φλορεντίνο Πέρεθ της Ρεάλ και τον Τζουάν Λαπόρτα της Μπαρτσελόνα;

Είχα προσωπικές, καλές σχέσεις με όλους. Και με τον Λαπόρτα και με τον Πέρεθ πολύ σωστές σχέσεις. Τον Μπερλουσκόνι τον ξέρω πολύ καλά, ανταλάσσαμε ιδέες. Εντάξει, ήταν πρόεδροι άλλων ομάδων, οπότε καταλαβαίνετε...

Θεωρείτε ότι στο σημερινό ποδόσφαιρο υπάρχουν ρομαντικοί πρόεδροι όπως υπήρξατε εσείς;

Δεν ξέρω αν ήμουν ρομαντικός, αλλά αυτή τη στιγμή ίσως να είναι πιο σοβαροί από ό,τι υπήρξα εγώ (γέλια).

Εκτός από το ποδόσφαιρο, τι άλλο σας άρεσε και σας αρέσει να κάνετε στη ζωή σας;

Το χόμπι μου, αυτό που μου δίνει χαρά, είναι να περνάω χρόνο με τα παιδιά μου, με την οικογένειά μου. Είναι όλοι έξυπνοι, συμπαθητικοί και μου αρέσει να βρίσκομαι πλάι τους.

Ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερη επιτυχία στη ζωή σας;

Ήμουν τυχερός. Το παρελθόν μου στην Ίντερ, οι επιτυχίες της ομάδας, η δουλειά μου, η οικογένειά μου. Φυσικά θέλω να πω ότι είχα δίπλα μου έξυπνους και ικανούς συνεργάτες και σημαντικό μερίοδο σε όλα αυτά είχε η δική τους ικανότητα.

Υπάρχει σήμερα κάποιος Έλληνας ποδοσφαιριστής που θαυμάζετε;

Για να είμαι ειλικρινής, δεν ακολουθώ τόσο πολύ το ελληνικό ποδόσφαιρο. Ο Μανωλάς είναι καλός παίκτης. Νομίζω όμως ότι κάθε χρόνο έρχονται Έλληνες στην Ιταλία και έχουν πάντα την ίδια καλή και σωστή νοοτροπία. Εγκλιματίζονται στο ιταλικό ποδόσφαιρο.

Πώς θυμάστε το Euro 2004;

Πο, πο... Φανταστική επιτυχία. Σε κάποιο σημείο όπως καταλαβαίνετε αρχίζαμε να στηρίζουμε την Ελλάδα.

Οι μεγαλύτερες ομάδες υποστήριζαν ότι η Ελλάδα κατέκτησε το Ευρωπαϊκό παίζοντας κατενάτσιο, ένα σύστημα μάλιστα που εαρμόστηκε στην Ίντερ του '60 από τον Ελένιο Ερέρα. Εσείς τί πιστεύετε;

Όχι, όχι. Έπαιζαν απλά για να νικήσουν (γέλια).