Θες VAR; Είναι καλό…

VAR: Δίκαιο σημάδι πάνω στο σώμα της αδικίας και μέσα από το Gazzetta, o Πάολο Βαλέρι μιλά για πρώτη φορά στον κόσμο

Ο ψηφιακός κόσμος δεν είναι κόσμος, είναι η αέναη επέκταση του αμετακίνητου σημείου. Και το VAR είναι η πειραγμένη λούπα της τεχνολογικής εξέλιξης. Ναι, ήρθε για να βοηθήσει τους διαιτητές να κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Κάποιοι θα σχολιάσουν…λέμε τώρα. Η φύση του νέου δημιουργήματος δεν στηρίζεται στην αρχή της δικαιοσύνης. Όχι.

Στην επανάληψη βασίζεται. Σε αυτό το απειροελάχιστο μπρος-πίσω, μπρος-πίσω, μπρος-πίσω. Το εγγενές δίπολο εκφράζεται έντονα και με ταχύτητα που αυξάνεται και εκεί που πρέπει να σταθεί το μάτι, στη μέση, η ματιά χάνεται και διαλέγει είτε την αφετηρία είτε τον τερματισμό. Το τι μεσολάβησε γίνεται ένα καμένο πίξελ στην οθόνη του «βαρίστα». Στην Ελλάδα από ένα δωμάτιο γεμάτο οθόνες και διαιτητές που τσεκάρουν τα πάντα.

Και κάπως έτσι η Γη στα γήπεδα του κόσμου γυρίζει και η μπάλα παγώνει και ο κόσμος ξενερώνει. Η Δικαιοσύνη δεν κοιτά, τον χρόνο σταματά και τα συστατικά του χώρου αναλύει, εξερευνά.

Το VAR παίζει με τις ανάσες του χρόνου και όχι με την καμπύλη του αμετακίνητου χώρου. Και σε αυτό το χάος, το VAR γίνεται «μαύρη τρύπα» που όλα τα χωνεύει και μόνο κάτι ψιχία δικαιοσύνης επιστρέφει. Αρκεί αυτό στην παγκόσμια ποδοσφαιρική κοινότητα; Ίσως. Το ξερό ψωμί της αμφισβήτησης του ανθρώπου, διαιτητή, έγινε γλυκόπικρος άρτος καχυποψίας των ανθρώπων και των οθονών. Το VAR, λοιπόν, είναι δίκαιο σημάδι πάνω στο τεράστιο σώμα της αδικίας. Μέχρι να ανατραπεί αυτή η ισορροπία, θα πηγαίνουμε μπρος-πίσω, μπρος-πίσω. Στην Ελλάδας της αμφισβήτησης και της καχυποψίας το VAR δίνει απαντήσεις με αριθμούς και ο Πάολο Βαλέρι ξετυλίγει για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό το κουβάρι της τεχνολογίας. Ο υπεύθυνος VAR στην Ελλάδα, ο στενός συνεργάτης του Στεφάν Λανουά απευθύνεται στους… ρομαντικούς του ποδοσφαίρου, αλλά και σε αυτούς που θέλουν μόνο δικαιοσύνη. Ο Ιταλός δε μάσησε τα λόγια του, έβγαλε αριθμούς, κάρτες και είπε την ωμή αλήθεια «Αν θες ποδόσφαιρο δικαιοσύνης, τότε, το VAR θα δώσει λύσεις…».

Μίλησε γι αυτούς που απεχθάνονται το VAR και ίσως αισθάνονται θύματα μιας κυνικής κοροϊδίας, στάθηκε στα σχόλια περί απομάκρυνσης από τη φιλοσοφία του ποδοσφαίρου, αλλά δεν κρύφτηκε. Άνθρωπος ευθύς, δυνατός, ξέρει από κατενάτσιο και μάχες, άλλωστε, δε σήκωσε ποτέ μύγα στο σπαθί του κόντρα σε τρομερά ονόματα του παγκοσμίου ποδοσφαίρου και club – γίγαντες. Τελικά το VAR θα μας κάνει να κόψουμε τη… μουρμούρα;

VAR: Τι ακριβώς αμφισβητείται στην Ελλάδα από τους συλλόγους και γιατί

Το VAR ή ο VAR αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό και προβληματισμό και στη χώρα μας. Όχι η τεχνολογία του (αν και διαρκώς οι ομάδες ζητούν και το κάτι παραπάνω σε επίπεδο είτε κάλυψης καμερών είτε άλλων εφοδίων όπως οι πρόσθετες τεχνολογίες των Goal Line Technology – Semi Automated Offside που θα χρησιμοποιηθούν στα Play Off για τις θέσεις 1-4) αλλά ο ανθρώπινος παράγοντας. Ο VAR και ο AVAR ως χειριστές αυτής της τεχνολογίας δηλαδή.

Επί σειρά ετών υπάρχουν συζητήσεις επί συζητήσεων και φάσεις που αμφισβητούνται. Υπήρξαν ακόμα και... φωνές ακόμα και για το πώς έχουν μπει οι γραμμές σε φάσεις που δεν μέτρησαν γκολ. Για να μην πάμε σε προσέγγιση αγώνων μεγάλων ομάδων και προκύψουν τυχόν και εύκολες παρεξηγήσεις και χωρίς λόγο υπάρχουν και παραδείγματα ή περιπτώσεις εάν θέλετε που το εβδομαδιαίο report της ΚΕΔ έχει αναδείξει λάθη που έχουν να κάνουν με το ανθρώπινο σκέλος και τον χειρισμό του VAR.

Ένα πρόσφατο παράδειγμα αφορά στη μη υπόδειξη πέναλτι υπέρ του Πανσερραϊκού. Η ομάδα των Σερρών παραπονέθηκε επίσημα πάνω σε αυτό και το βίντεο του αρχιδιαιτητή, Στεφάν Λανουά, ήρθε να αναδείξει πώς έγινε λάθος. Ειδικότερα για το μαρκάρισμα πάνω στον Μπετανκόρ ο Λανουά ανέφερε πώς «εδώ ο αμυνόμενος εμποδίζει ξεκάθαρα τον αντίπαλό του να παίξει την μπάλα χρησιμοποιώντας το χέρι και το πόδι. Είναι καθαρό πέναλτι που δεν δόθηκε και περιμέναμε παρέμβαση του VAR για να καταλογιστεί». Άρα ο Γάλλος στέκεται στο ανθρώπινο παράγοντα και ότι έπρεπε να ειδοποιηθεί ο ρέφερι για να δει τη φάση και να δώσει την παράβαση.

Στην Ελλάδα λοιπόν αμφισβητείται αυτός ο ανθρώπινος παράγοντας. Όπως υπάρχει και άλλη προσέγγιση ανάμεσα στους Έλληνες διαιτητές και τους ξένους που έρχονται. Και όταν γράφουμε ξένους εννοούμε τους ελίτ διαιτητές διότι και ρέφερι από χώρες όπως η Βουλγαρία ή το Μαυροβούνιο επίσης αντιμετωπίζονται με πολύ μεγάλη αμφισβήτηση. Οι περισσότερες ομάδες ζητούν ιδανικά ξένους και ελίτ διαιτητές ή έστω πολύ καλούς από την Α' κατηγορία για τους αγώνες τους και κυρίως τους καθοριστικούς. Βέβαια με βάση και τους αριθμούς που παρουσίασε στο Gazzetta ο Πάολο Βαλέρι υπάρχει ικανοποίηση. Προφανώς υπάρχει περιθώριο για βελτίωση, ωστόσο στην ΚΕΔ θεωρούν πώς γίνεται καλή δουλειά, προσπάθεια αλλά και πρόοδος.

Πάολο Βαλέρι: Ο άνθρωπος... VAR

Ο Ιταλός βετεράνος ρέφερι προέρχεται από μία εξαιρετική... σχολή διαιτησίας. Οι Ιταλοί διαθέτουν εάν όχι τους κορυφαίους, διαιτητές που βρίσκονται στην κορυφή της σχετικής λίστας στην Ευρώπη αλλά και στον κόσμο γενικότερα.

Ο Πάολο Βαλέρι είναι μεθοδικός, σοβαρός, κρατάει... φάκελο για κάθε διαιτητή στην Ελλάδα σε ότι έχει να κάνει με το VAR φυσικά. Άρχισε το project στην ελληνική διαιτησία τον περασμένο Αύγουστο και έχει βάλει ψηλά τον πήχη. Δουλεύει πολύ σκληρά, περνάει πολλές ώρες στο VAR Center και επιδιώκει πάντα να παρακολουθεί όλα τα παιχνίδια και κάθε παρέμβαση του VAR ή και περιπτώσεις που έπρεπε να παρέμβει και δεν το έπραξε. Ο Βαλέρι είναι ξεκάθαρος πώς σε κάθε περίσταση οι μισοί θα είναι ευχαριστημένοι από μία εξήγηση και οι άλλοι μισοί όχι.

Στην Ιταλία το VAR άρχισε το 2016 και ο Πάολο Βαλέρι ήταν ο πρώτος VAR ever με τον αγώνα της Γιουβέντους με την Κάλιαρι. Είχε πάρει και απόφαση για πέναλτι υπέρ της Κάλιαρι τότε. Στη συνέχεια ακολούθησε το Παγκόσμιο γυναικών, ξανά Παγκόσμιο, Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα και τόσα άλλα. Όταν τελείωσε τη διαιτητική του καριέρα διάλεξε να ενταχθεί στο ιταλικό group του VAR (καθώς στην Ιταλία υπάρχει αυτή η επιλογή), έχοντας αυτή τη δυνατότητα. Διάλεξε αυτή τη δουλειά γιατί του αρέσει πολύ και πιστεύει στο VAR και σε όσα μπορεί να δώσει - και ήδη δίνει - στο ποδόσφαιρο. Όνειρό του; Να φτιάξει ένα VAR group ή μία ομάδα VAR εάν προτιμάτε στην Ελλάδα με διαιτητές αποκλειστικά για το VAR και με την καλύτερη δυνατή εξειδίκευση.

Είμαστε σε καλή κατάσταση στην Ελλάδα σε ότι αφορά στη χρήση του VAR; Ποια είναι η δική σας άποψη;

Πρώτα απ' όλα σας ευχαριστώ που ήρθατε εδώ. Είναι χαρά για εμάς διότι είναι σημαντικό το να ενημερώσουμε τους Έλληνες φιλάθλους για τη δουλειά μας. Γι αυτό που κάνουμε. Πρώτα απ' όλα είμαστε εδώ για το ελληνικό ποδόσφαιρο. Αυτό είναι το πιο σημαντικό. Διότι όπως το βλέπουμε εμείς είμαστε στις υπηρεσίες σας για να διασφαλίσουμε ότι το ελληνικό ποδόσφαιρο θα πηγαίνει σε έναν καλό δρόμο. Το VAR ξεκίνησε πριν από πολλά χρόνια. Αρχίσαμε το 2016 στην Ιταλία. Ήμασταν οι πρώτοι και θεωρούμε πώς μέχρι τώρα έχουν γίνει πολλές αλλαγές.

Πώς προέκυψε για εσάς το ελληνικό ποδόσφαιρο;

Εδώ στην Ελλάδα ξεκίνησα τον Αύγουστο. Δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από τον πρόεδρο της ΕΠΟ, τον κ. Γκαγκάτση στο τέλος του Ιουλίου. Ήμουν στους Ολυμπιακούς Αγώνες ως VAR για τη FIFA και για μένα ήταν μία μεγάλη έκπληξη. Πιστέψτε με. Είχα λίγο χρόνο για να αποφασίσω για το μέλλον μου. Ο κ. Γκαγκάτσης με ενημέρωσε ότι έπρεπε να ετοιμάσει τη φανταστική ομάδα - που έχουμε - στην Ελλάδα. Δουλεύω με τον κ. Λανουά, τον πρόεδρο και τον Ρομπέρτο Αλόνσο. Είμαστε μία διεθνής ομάδα. Αποφάσισα αμέσως να αρχίσω με αυτή τη νέα πρόκληση διότι για μένα αυτό το ξεκίνημα ήταν πολύ σημαντικό. Να έχω την εμπειρία πάνω στο VAR σε όσο το δυνατόν περισσότερες διοργανώσεις γίνεται. Διότι ήμουν ένας από τους πρώτους που άρχισα να χρησιμοποιώ αυτό το φανταστικό μηχάνημα, αυτό το εργαλείο.

Θα ήθελα να σας παρουσιάσω κάποια στοιχεία εάν συμφωνείτε. Να σας δείξω ορισμένα στοιχεία. Διότι ήμουν και στην επιτροπή και τη συνάντηση με την Ομοσπονδία, τη Λίγκα και τις ομάδες. Από αυτή τη συνάντηση και μετά είχαμε πολλές αγωνιστικές αλλά θα ήθελα να σας δείξω το τι έχουμε ως τώρα. Αυτή είναι η κατάσταση μετά από 22 αγωνιστικές.

Έχουμε 54 on field reviews. Ένα on field review ανά τρία ματς. Αυτός είναι ο μέσος όρος της δουλειάς μας. Σε 4 περιπτώσεις ο διαιτητής διατήρησε την απόφαση που είχε πάρει στο γήπεδο. Εάν δείτε αυτό το γραφικό το πιο εντυπωσιακό έχει να κάνει με την υπόδειξη πέναλτι, την ακύρωση αποφάσεων για πέναλτι και τις επικίνδυνες περιπτώσεις φάουλ. Όμως θα πρέπει να υπογραμμίσουμε και τα λάθη μας. Διότι χάσαμε 24 περιπτώσεις μe on field review.

Οι περισσότερες από αυτές έχουν να κάνουν με περιπτώσεις πέναλτι διότι το πέναλτι είναι η πιο αμφιλεγόμενη κατάσταση και επίσης και για επικίνδυνα φάουλ διότι έχουμε χάσει έως τώρα 5 περιπτώσεις. Σίγουρα οι αριθμοί είναι σημαντικοί. Εάν δείτε αυτήν την κάρτα θα πείτε «έκαναν πολλά λάθη». Σίγουρα. Όταν έχει 54 φάσεις που «διορθώθηκαν» σε επίπεδο λήψης αποφάσεων και 24 που έχασες είναι 1 field review ανά 2 αγώνες. Όμως πρέπει να τονιστεί πώς το VAR πηγαίνει καλά. Γιατί αυτό; Εάν δείτε τα επικίνδυνα φάουλ έχουμε χάσει 5 φάσεις έως τώρα. Όμως 4 εξ αυτών είναι από την 1η έως την 4η αγωνιστική. Πράγμα που σημαίνει πώς από την 5η αγωνιστική έως και σήμερα έχουμε μόνο μία χαμένη φάση. Κάθε Τρίτη έχουμε συνάντηση με τους διαιτητές και συζητάμε κάθε φάση και κάθε παρέμβαση και γιατί χάσαμε μία φάση ή μία παρέμβαση. Στο τέλος λοιπόν τα παιδιά έχουν κάνει πολύ καλή δουλειά στις φάσεις των επικίνδυνων φάουλ καθώς από την 5η αγωνιστική έως τώρα έχουμε χάσει μόνο μία φάση. Οι αριθμοί λοιπόν είναι σημαντικοί.

Σίγουρα θα πρέπει να βελτιωθούμε. Ήταν πολλές οι περιπτώσεις που χάσαμε, αλλά στο τέλος σε σχέση με το VAR μπορώ να πω ότι είμαι ικανοποιημένος. Όχι τελείως, αλλά είμαι. Διότι μία on field review ανά δύο αγώνες είναι μεγάλος αριθμός. Όμως σίγουρα οι διαιτητές μας κάνουν πολύ καλή δουλειά. Το τελευταίο στατιστικό έχει να κάνει με τις αποφάσεις που άλλαξαν. Για διαιτητές που πήραν απόφαση για το εάν ένα γκολ μετράει ή όχι και για οφσάιντ. Ήταν μία απόφαση για το εάν θα μετρήσει ή όχι το γκολ και οκτώ αποφάσεις για φάσεις οφσάιντ. Αποφάσεις που άλλαξαν χωρίς να γίνει on field review. Αυτή είναι η δουλειά μας έως τωρα. Έως τώρα σε σύνολο 18 διαιτητών δεν υπάρχει κανένας χωρίς να έχει τουλάχιστον έναν αγώνα. Όταν ήρθα εδώ βρήκα 14 διαιτητές που είχαν τουλάχιστον έναν αγώνα ως VAR. Πιστοποίησα τον Πουλικίδη και τον Τσιάρα και έδωσα και συμμετοχή στον Τσέτσιλα, αλλά και στον Τσιμεντερίδη. Οπότε, είμαι χαρούμενος αναφορικά με τη δουλειά μου και αυτό που κάνουμε αλλά και με τα παιδιά.

Εικάζουμε πώς έχετε και διατηρείτε στοιχεία και καρτέλες για τους διαιτητές.

Ναι.

Τι θεωρείτε ότι πρέπει να αλλάξει για έχουμε λιγότερα λάθη;

Το πιο σημαντικό για τον VAR είναι να δει και να αναλύσει μία κατάσταση με ορισμένα κριτήρια. Κάποια στοιχεία που είναι σημαντικά για τη διαδικασία λήψης της απόφασης. Δεν είναι εύκολο. Όταν αρχίσαμε με αυτό το project πολλές φορές αποφασίσαμε να μην επέμβουμε, διότι η αντίληψη του διαιτητή δεν είχε μεγάλη απόκλιση από αυτό που βλέπουμε στην οθόνη. Όμως στο τέλος είναι δύσκολο να εξηγήσουμε το γιατί ο VAR σε τέτοιες περιπτώσεις δεν έκανε την παρέμβασή του.

Διότι δεν είναι αρκετό ή επαρκές να πεις «υπάρχει επαφή ΟΚ, άρα μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ένα πέναλτι». Όχι. Η επαφή θα πρέπει να έχει σημαντική επίδραση στην κίνηση του επιθετικού. Διότι εάν είναι απλά μία επαφή δεν είναι αυτό αρκετό. Παλιά μπορούσες να δεις την οθόνη και να πεις ότι επιβεβαιώνεις την επαφή. Σήμερα δουλεύουμε πάνω στην κατανόηση του ποδοσφαίρου. Το τι περιμένει το ποδόσφαιρο σε τέτοιες περιπτώσεις και πηγαίνουμε προς τα εκεί. Δεν είναι εύκολο διότι πρέπει να κάνουμε πολλή και καλή δουλειά με τα παιδιά αλλά. Ελπίζουμε να βελτιώσουμε στο μέλλον το σκέλος της λήψης των αποφάσεων από το VAR.

Τι κάνουμε εμείς λάθος ως προς το VAR;

Κάθε απόφαση είναι ικανή να προκαλέσει συζήτηση. Κάποιες φορές έχουμε πολλές περιπτώσεις που είναι φοβερά αμφιλεγόμενες. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε εμείς - βλέποντας και τις άλλες χώρες - είναι κάθε Τρίτη να έχουμε το video report από το κανάλι μας στο Youtube και μετά από κάθε περίπτωση μιλάμε για κάθε απόφαση. Είναι πολύ σημαντικό αυτό διότι είναι ένας δυνατός τρόπος να πεις ποιές είναι οι προσδοκίες της επιτροπής διαιτησίας από τους διαιτητές. Δεν είναι εύκολο. Κάποιες φορές οι μισοί είναι ευχαριστημένοι με την εξήγηση και οι άλλοι μισοί όχι. Οι άλλοι μισοί βρίσκονται να μην είναι χαρούμενοι. Αυτό είναι που κάνουμε όμως. Βλέπουμε και αναλύουμε. Έχουμε τις οδηγίες από τις FIFA και UEFA και στο τέλος πρέπει να πάρουμε την πιο καλή απόφαση.

Ποιά είναι τα κριτήρια για έναν καλό VARιστα;

Πλέον, μετά από 8 χρόνια στο κομμάτι του VAR είμαι σίγουρος ο ρέφερι με τον VAR είναι 2 διαφορετικά πράγματα. Σίγουρα δυο διαφορετικές δουλειές. Στο τέλος έχουμε ίδια σκέψη - και στόχευση - για να καταλαβαίνουμε το ποδόσφαιρο και να το 'διαβάζουμε'. Όμως ένας διαιτητής μπορεί να χάσει μία φάση στα 2 μέτρα από αυτόν. Γιατί;

Γιατί έχεις μία άλλη οπτική. Γιατί υπάρχει μία άλλη κάμερα και μία άλλη λήψη. Το VAR δεν μπορεί να κάνει λάθος βλέποντας ξεκάθαρα το υλικό και την εικόνα. Πρέπει να βλέπεις τη φάση ως VAR και δεν έχει σημασία εάν ο διαιτητής τη ελέγχει. Πρέπει να πεις ότι βλέπεις. Αυτή είναι η σημαντική διαφορά των δύο. Το VAR πρέπει να αντιδράσει βλέποντας την οθόνη γιατί μία κάμερα είναι πιο καλή από τα μάτια του διαιτητή.

Τις διαφορές της Ελλάδας με την Ιταλία και την πίεση που υπάρχει στην πατρίδα του.

Στην Ελλάδα, η ένταση του ποδοσφαίρου, είναι εντελώς διαφορετική. Εδώ στα 90 λεπτά κάθε φορά που η μπάλα είναι διεκδικήσιμη είσαι σίγουρος πώς κάτι θα γίνει. Οι παίκτες είναι πιο δυνατοί. Υπάρχει περισσότερη ένταση. Εμένα μου αρέσει αυτό το ποδόσφαιρο και υπήρξα διαιτητής και VAR τόσες πολλές φορές. Δεδομένα αυτή είναι μία από τις μεγάλες διαφορές ανάμεσα στο ελληνικό ποδόσφαιρο και το ιταλικό.

Κάθε χώρα όμως είναι - κατά τα άλλα - το ίδιο. Στην Ιταλία έχουν το ίδιο πρόβλημα που έχουμε και εδώ. Γιατί πολλές φορές υπάρχουν πολλές μα πολλές αμφιλεγόμενες καταστάσεις και στο τέλος ο Ιταλός διαιτητής έχει το ίδιο πρόβλημα. Ως προς την ποιότητα των Ελλήνων διαιτητών δεν είμαι σίγουρος πώς υπάρχει μεγάλη διαφορά. Διότι οι Έλληνες διαιτητές κάνουν πολύ καλή δουλειά. Πρέπει να γίνει κατανοητό πώς είναι πολύ καλοί διαιτητές. Ως προς το VAR είμαι πολύ χαρούμενος γιατί έχουν πολύ καλό επίπεδο κατανόησης του ποδοσφαίρου. Δεν θα ήθελα να μιλήσω για συγκεκριμένες περιπτώσεις αλλά πιστέψτε με κάναμε σε αυτή τη σεζόν 3 ή 4 παρεμβάσεις από το VAR που ήταν πάρα πολύ δύσκολες. Και αυτό έγινε από την κατανόηση που έχουν οι διαιτητές ως προς το ποδόσφαιρο με το επιβεβαιώσουν ή όχι μία απόφαση. Οπότε είμαι χαρούμενος για το επίπεδο των Ελλήνων διαιτητών και των Ελλήνων VARιστών.

Η πίεση είναι διαφορετική στην Ιταλία;

Όχι, εδώ η πίεση είναι πιο μεγάλη λόγω των ΜΜΕ. Σίγουρα. Ξέρετε πολύ καλά γιατί. Δεν θα ήθελα να μιλήσω για αυτό αλλά ξέρετε πολύ καλά. Ξέρετε πολύ καλά από ποια πλευρά έρχεται το τσουνάμι σε βάρος των διαιτητών. Ξέρετε.

Σημαντικοί προπονητές στη Γερμανία και όχι μόνο, είπαν πώς παραμένουν απέναντι στο VAR. Ποιά είναι η απάντησή σας;

Είναι σημαντικό να τους ακούς όλους όμως το VAR είναι κομμάτι του ποδοσφαίρου και κομμάτι της διαιτησίας. Δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω. Το μέλλον είναι το VAR. Τώρα εξαρτάται από εμάς το να βελτιώσουμε το επίπεδο του VAR και βέβαια να έχουμε συζήτηση με τους προπονητές και με τις ομάδες. Όπως σας είπα στο ξεκίνημα της συζήτησής μας είμαστε στις υπηρεσίες του ποδοσφαίρου. Οπότε, πρέπει να βρούμε τον σωστό τρόπο να δουλέψουμε όλοι μαζί. Τώρα που μιλάμε το VAR είναι μέρος του ποδοσφαίρου. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τίποτα. Λυπάμαι αλλά δεν συμφωνώ.

Η Νορβηγία ήταν μια ανάσα από το να βάλει stop στο VAR.

Και η Σουηδία. Οι οπαδοί που αποτελούν το 51% της ιδιοκτησίας των ομάδων αποφάσισαν να ακυρώσουν τη χρήση του VAR. Όταν όμως οι ομάδες από τη Σουηδία παίζουν στο Champions League ή στο Europa παίζουν έχοντας VAR. Οπότε στο τέλος δεν ξέρω εάν είναι κάτι καλό ή όχι για εκείνους. Το ίδιο ισχύει και για τους διαιτητές στη Σουηδία. Η UEFA πρέπει να διαλέξει ξένους VAR γιατί δεν έχουν. Δεν ξέρω εάν είναι καλό. Για μένα υπάρχει η απάντηση όμως η κάθε χώρα αποφασίζει για το τι θέλει.

Το VAR τελικά κάνει πιο καλούς τους διαιτητές;

Σκεφτείτε το Πρωτάθλημά μας, στην Ελλάδα, με 54 παραπάνω λάθη. Στην Ιταλία την πρώτη ή την 2η χρονιά - δεν θυμάμαι - έβγαλαν ένα στατιστικό για το VAR για το σκέλος των λαθών σε σχέση με τις παρεμβάσεις του VAR. Το ποσοστό ήταν 96 με 97%. Σκεφτείτε. Είναι 54 παρεμβάσεις. Σκεφτείτε το Πρωτάθλημα με 54 φάσεις που να μην είχε δοθεί λύση από το VAR. Φανταστείτε το... χάλι. Ο διαιτητής μπορεί να κάνει λάθη. Όμως το VAR πρέπει να βρει τον σωστό τρόπο για να διορθώσει τα λάθη. Οπότε δουλεύουμε πάνω σε αυτό.

Να μιλήσουμε για το έξτρα κόστος που προκύπτει από το VAR.

Ξεκάθαρα γιατί πρέπει να πληρώνουμε τον πάροχο που δουλεύει κάθε μέρα και κάθε εβδομάδα. Είναι  πολλά που αφορούν σε ότι χρειάζεται. Το ποδόσφαιρο κάνει μεγάλη προσπάθεια για το VAR. Πρέπει να βρίσκουμε χορηγούς και τρόπους μέσω μάρκετινγκ για να λύνουμε αυτό το πρόβλημα. Ξεκάθαρα το ξαναλέω το VAR βελτιώνει το ποδόσφαιρο και την ποιότητά του. Σίγουρα πρέπει να βρούμε και να βρίσκουμε τα σωστά ποσά για το VAR και για να το έχουν οι διαιτητές.

Βλέπετε τεχνικές παραμέτρους που πρέπει να βελτιωθούν;

Η τεχνολογία του VAR αναπτύσσεται πολύ γρήγορα. Ναι ενδεχομένως να χρειαζόμαστε περισσότερες κάμερες. Η ποιότητα των καμερών είναι πολύ καλή. Τώρα θα αρχίσουμε τη χρήση του Semi Automated Offside - του ημιαυτόματου οφσάιντ δηλαδή - για τα Play offs. Κάνουμε πολύ καλή δουλειά με τα παιδιά. Κάνουμε σεμινάρια και πολλές on line συζητήσεις. Η τεχνολογία αναπτύσσεται πολύ γρήγορα και πρέπει να συμβαδίζουμε. Κάθε χρόνο υπάρχουν και νέες τεχνολογικές χρήσεις. Όπως είπα κάνουμε πολύ καλή δουλειά και για το ημιαυτόματο οφσάιντ για να εφαρμοστεί στα play off και στον τελικό του Κυπέλλου. Σίγουρα θα είναι καλύτερα τα πράγματα. Θα έχουμε και την Goal Line Technology για τα Play offs.

Η γερμανική Λίγκα έχει 23 κάμερες για τα μεγάλα της παιχνίδια. Η Ελλάδα;

Εάν πρέπει να δουλέψουμε με 24 κάμερες δεν θα είναι εύκολο να βρεις αμέσως τη σωστή κάμερα. Ναι στο τέλος μπορείς να έχεις τη σωστή κάμερα αλλά θα είναι δύσκολο να τη βρεις. Όταν δουλεύεις με παραπάνω από 14 κάμερες έχεις 2 χειριστές. Φανταστείτε να ήταν ένας χειριστής μόνος του. Στην Ελλάδα χρησιμοποιούμε λιγότερες: 14, 15 ή 16 κάμερες, όμως η ποιότητά τους είναι πολύ καλή. Θεωρώ πως η ποιότητά τους είναι πολύ καλή.

Προσωπικά για εσάς ποιό ήταν το background σας και γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το VAR;

Ξεκίνησα το 2016. Στην Ιταλία αρχίσαμε τότε με το offline VAR. Αυτό σημαίνει πώς δεν έχεις τη σύνδεση και την ενδοεπικοινωνία. Σαν να κάναμε κάτι πειραματικό για να είμαστε έτοιμοι. Το 2017 όταν αρχίσαμε ήμουν ο πρώτος VAR στη Serie A. Ήταν το Γιουβέντους - Κάλιαρι. Έπειτα από 20 ή 30 λεπτά - δεν θυμάμαι ακριβώς - έκανα onfield review για ένα πέναλτι υπέρ της Κάλιαρι. Νομίζω πώς ο Μπουφόν το είχε πιάσει. Αυτά είναι ιστορία. Ήταν το πρώτο ματς στη Serie A με VAR και η πρώτη απόφαση με VAR.

Στη συνέχεια ήρθε το 2019 το Παγκόσμιο Γυναικών, το ασιαστικό Κύπελλο, άλλο ένα Παγκόσμιο, δύο Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα, ένα Ευρωπαϊκό Γυναικών  και πολλά παιχνίδια στο Champions League. Για μένα το VAR άρχισε να γίνεται η βασική μου ασχολία και η βασική δουλειά μου. Το 2023 σταμάτησα και εντάχθηκα αμέσως στο ιταλικό VAR group. Στο τέλος της καριέρας σου στην Ιταλία μπορείς να αποφασίσεις να αποχωρήσεις ή εάν έχεις τα προσόντα και τις δυνατότητες να ασχοληθείς με το VAR. Αυτό θέλω να κάνω εδώ στην Ελλάδα. Θέλω να δημιουργήσω ένα VAR group. Να δουλεύουμε μόνο ως ειδικοί επί του VAR.  

Δηλαδή σαν μία νέα γενιά διαιτητών VAR (για την Ελλάδα).

Ξεκάθαρα. Αποφάσισα να γίνω VAR και να ασχοληθώ με αυτό διότι μου άρεσε. Είναι ένα φανταστικό εργαλείο για τους διαιτητές και το ποδόσφαιρο.

Στην Αγγλία έγινε λόγος για να υπάρχει ανοιχτό μικρόφωνο για τον κόσμο. Στην Ελλάδα;

Ανοιχτή επικοινωνία με τον κόσμο στη διάρκεια του αγώνα; Κάθε χώρα κάνει τις συζητήσεις της. Εμείς μιλήσαμε με τις ομάδες. Δεν είναι μυστικό ότι το κάναμε. Τους είπαμε πώς δεν έχουμε πρόβλημα να δώσουμε τις συνομιλίες του VAR αλλά μόνο για τις ομάδες. Πρέπει να ζητήσουμε την άδεια της UEFA και των αρμόδιων Αρχών διότι εδώ  σε κάθε αγωνιστική έχουμε ξένους διαιτητές, οπότε πρέπει να ζητήσουμε και την άδεια των Ομοσπονδιών τους. Οπότε δεν είναι εύκολο (να γίνει) όμως εάν δυο ομάδες έχουν παράπονα ή απλώς θέλουν να ακούσουν τις επικοινωνίες είμαι εδώ 6 ημέρες την εβδομάδα από το πρωί έως το απόγευμα. Εάν θέλουν να έρθουν σε μένα μπορώ να τους δείξω ότι θέλουν. Δεν έχουμε μυστικά.

Θεωρείτε πώς αυτό θα αλλάξει σε κάτι την αντίληψη των ομάδων;

Εάν δεν εμπιστεύονται το VAR και όσα αναφέρει μπορούν να έχουν μία 2η ματιά. Όμως πιστέψτε με επειδή ξέρω πώς είναι να κάνεις τη σωστή χρήση του VAR σε κάθε συνάντηση λέμε στους διαιτητές να τηρούν το πρωτόκολλο, να μιλούν κάθε φορά για τη συγκεκριμένη περίπτωση που έχουν και στέλνουν το σωστό μήνυμα στον διαιτητή. Διότι η συνομιλία πρέπει να είναι ξεκάθαρη, εύκολη και κυρίως σύντομη. Διότι κάποιες φορές μένουμε 3 και 4 λεπτά για να τσεκάρουμε μία φάση. Διότι στο σύστημα του οφσάιντ δεν είναι εύκολο να μπουν οι γραμμές ή κάποιες φορές το σύστημα δεν λειτουργεί τόσο καλά. Στο τέλος ο VAR θα πει στον διαιτητή 'παρακαλώ ρίξε μία 2η ματιά. Υπάρχει ένα πιθανό πέναλτι'. Στο τέλος η απόφαση είναι του διαιτητή. Ποτέ το VAR δεν μπορεί να επηρεάσει παραπάνω τον διαιτητή για να αλλάξει την απόφασή του. Επαναλαμβάνω όμως εάν οι ομάδες δεν είναι χαρούμενες ή θέλουν να ακούσουν τις συνομιλίες η πόρτα του VAR Center είναι ανοιχτή για αυτές.

Τι πιστεύουν οι διαιτητές για το VAR;

Στην αρχή ήταν σαν ένα πείραμα. Τώρα δεν είναι. Είναι μέρος του ποδοσφαίρου, όπως σας είπα και πριν. Θυμάμαι τον εαυτό μου. Σκεφτείτε να είσαι διαιτητής στα 25 σου χρόνια. Στο τέλος αυτό που ακούς είναι η συνομιλία με τον συνάδελφο που σου λέει «Πάολο πήγαινε στην οθόνη υπάρχει ένα πιθανό πέναλτι που έχασες». Λες όχι δεν γίνεται, είμαι 100% σίγουρος πώς αυτό δεν είναι πέναλτι. Στη συνέχεια πρέπει να πας στην οθόνη να δεις ξανά τη φάση αλλά πρέπει να το κάνεις με ανοιχτό μυαλό. Γιατί εάν πας εκεί σκεπτόμενος 'έλα τώρα είμαι 100% σίγουρος ότι ποτέ δεν είναι αυτό πέναλτι' εφόσον υπάρξει review δεν θα αλλάξεις απόφαση. Αυτό είναι ένα ποιοτικό χαρακτηριστικό που εν έτει 2025 ένας διαιτητής πρέπει να το έχει οπωσδήποτε. Να είναι ανοιχτόμυαλος μπροστά στην οθόνη.

Σε σχέση με το επίπεδο των διαιτητών είπατε πώς είστε πολύ χαρούμενος.

Ας μην υπερβάλλουμε. Είμαι χαρούμενος. Διότι οι διαιτητές βελτιώνονται.

Σχετικά με την Ευρώπη σε τι επίπεδο βρισκόμαστε;

Δουλεύουμε για να φτάσουμε στο ίδιο επίπεδο. Στο ίδιο επίπεδο με το ευρωπαϊκό επίπεδο στο VAR. Έχουμε τον Ευαγγέλου που θα βρεθεί στη Νιόν. Στη διάρκεια των ευρωπαϊκών αγώνων η UEFA έχει το VAR center στη Νιόν. Ο Ευαγγέλου έχει βρεθεί πολλές φορές στη Νιόν. Οπότε είναι κάτι εξαιρετικό - αυτό - για το ελληνικό VAR. Πηγαίνει καλά οπότε είναι στο project για πολλές διοργανώσεις της FIFA. Όπως Παγκόσμιο Κύπελλο, U19, U17, U20 και διοργανώσεις γυναικείου ποδοσφαίρου. Είμαστε χαρούμενοι για αυτό και υπάρχουν και πολλοί άλλοι που φτάνουν στο επίπεδό του. Οπότε δουλεύουμε για να είμαστε σχεδόν ίδιοι με την Ευρώπη. Και γιατί αυτό; Διότι έχουμε τις κατευθύνσεις της UEFA και της FIFA. Πρέπει να κάνουμε μία συγχώνευση. Η φιλοσοφία μεταξύ των FIFA και UEFA δεν είναι η ίδια. Όμως πρέπει να τις ακολουθήσουμε για να είμαστε στο σωστό σημείο παρέμβασης. Οπότε 'αντιγράφουμε' από, τις δυο Ομοσπονδίες και νομίζω ότι όλο αυτό είναι κάτι καλό.

Θεωρείται ότι υπάρχει λοιπόν βελτίωση.

Ξεκάθαρα την προηγούμενη σεζόν ήμουν στην Ιταλία. Δεν είχα δει όλα τα παιχνίδια και τς παρεμβάσεις. Όμως εάν έπρεπε να μιλήσω για φέτος και ειδικά από το ξεκίνημα της σεζόν και μετά - πιστέψτε με και ως προς τη διαδικασία -  είμαι εδώ σε μία αγωνιστική και βλέπω το 95% των αγώνων. Κάθομαι και ακούω όλη την επικοινωνία από το VAR. Το κάνω αυτό για να έχω μία ξεκάθαρη εικόνα. Ακούω όλες τις συζητήσεις. Θέλω να πω ότι υπάρχει βελτίωση. Βελτίωση σε σχέση με την επικοινωνία διότι στο σήμερα η διαδικασία της επικοινωνίας είναι το 90% της δουλειάς στο VAR. Η επικοινωνία μεταξύ των VAR, του VAR και του χειριστή και του VAR με τον διαιτητή. Είναι πολύ σημαντικό διότι με την επικοινωνία μπόρείς να λύσεις μία κατάσταση. Για παράδειγμα. Για ένα πέναλτι. Ο διαιτητής λέει πώς για μένα δεν είναι πέναλτι αλλά ο VAR έχει ξεκάθαρη εικόνα για σπρώξιμο. Έπειτα από ένα δευτερόλεπτο ο διαιτητής λέει 'για μένα έπαιξε τη μπάλα'. Κάνεις το τσεκάρισμα και λες ότι προτείνεις on field review για πιθανό πέναλτι. Η επικοινωνία είναι κάποιες φορές κρίσιμη για να μειώσεις τη διαδικασία. Είναι πολύ σημαντική.

Τώρα σε σχέση με τον χρόνο λήψης μιας απόφασης καθώς βλέπουμε να χρειάζονται 2 ή 3 ή και παραπάνω λεπτά.

Αυτό συμβαίνει για πολλούς λόγους. Κάποιες φορές ο χειριστής δεν βρίσκει αμέσως τη σωστή εικόνα. Κάποιες φορές το VAR δεν είναι 100% σίγουρο οπότε θα πρέπει να δει πολλές λήψεις. Κάποιες φορές η διαδικασία για το οφσάιντ δεν λειτουργεί καλά. Γιατί να ξέρετε είναι πολύ δύσκολο να βάλουν τη γραμμή με αυτό το σύστημα. Ελπίζουμε πώς με το ημιαυτόματο οφσάιντ θα μειώσουμε τους χρόνους.  

Αλλά. Πρώτο παιχνίδι στο Παγκόσμιο. Ήμουν ο VAR και στο παιχνίδι μαζί με τον Ιράτι. Δεν ξέρω εάν το θυμάστε το ματς αλλά μπορείτε να το βρείτε διαδικτυακά. Ήταν ο αγώνας με το Κατάρ και Εκουαδόρ. Η FIFA είχε ξοδέψει δεν ξέρω πόσα εκατομμύρια ευρώ για το σύστημα που υπήρχε. Για να λύσουμε μία κατάσταση χρειαστήκαμε 3 λεπτά. Είναι περίπου ο ίδιος χρόνος με την Ελλάδα. Είναι περίπου 2 λεπτά και κάτι ή 2 και 30. Χρειαστήκαμε 3 λεπτά. Τη λύσαμε την περίπτωση. Κάποιες φορές κάποιες περιπτώσεις είναι πολύ δύσκολες. Ήταν μία πολύ δύσκολη περίπτωση οφσάιντ. Συνήθως σε ένα λεπτό μπορείς να λύσεις μία περίπτωση οφσάιντ. Κάποιες φορές οι διαιτητές χρειάζονται να δουν τη φάση πολλές φορές γιατί δεν είναι ξεκάθαρη. Δεν είναι εύκολο επίσης να βρεις αμέσως την ξεκάθαρη εικόνα. Κάποιες φορές λυπόμαστε πολύ για τον κόσμο. Να χαίρεται ένα γκολ και μετά από λίγα λεπτά να απογοητευτούν. Αναφορικά με ένα οφσάιντ ή πέναλτι. Όμως αυτό είναι το VAR. Στο τέλος το VAR πρέπει να δώσει 100% αυτό που είναι. Λυπάμαι πολύ για τους φιλάθλους όμως αυτό είναι το VAR. Παίρνουμε τη σωστή απόφαση αλλά καταλαβαίνουμε την απογοήτευση του κόσμου. Είμαστε εδώ για το ποδόσφαιρο. Οι φίλαθλοι είναι το 90% του ποδοσφαίρου αλλά αυτό είναι το VAR.

Ποιό θεωρείτε πώς μπορεί να είναι το επόμενο στάδιο εξέλιξης του VAR στην Ελλάδα;

Σίγουρα η χρήση του ημιαυτόματου οφσάιντ. Δουλεύουμε ώστε να βεβαιωθούμε πώς όλη η διαδικασία θα είναι 100% σωστή. Να βελτιώσουμε τα στατιστικά μας διότι πρέπει να χάνουμε πιο λίγες φάσεις σε επίπεδο on field review. Στη συνέχεια θέλω να ξεκινήσω με το επαγγελματικό VAR. Να έχουμε ανθρώπους να δουλεύουν μόνο για αυτό. Όχι να έχουν και το VAR και τη διαιτησία. Είναι ένα μακρύ μονοπάτι αλλά πρέπει να αρχίσουμε. Θα είναι ένα μεγάλο βήμα αλλά πρέπει να το κάνουμε. Το έχουν σε Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, Γερμανία, Αγγλία και στην Κροατία. Πρέπει να το κάνουμε οπωσδήποτε.

Για να συνοψίσουμε. Το VAR είναι ένα ισχυρό εργαλείο και βοηθά το ποδόσφαιρο μειώνοντας τα διαιτητικά λάθη.

Φανταστείτε 54 περιστατικά χωρίς να είχαν λυθεί από τον VAR. Προσπαθείτε να το φανταστείτε.

Όμως πάντα υπάρχει χώρος για βελτίωση.

Σίγουρα.

Αν έπρεπε να δώσετε έναν τίτλο για το VAR ποιός θα ήταν;

Δεν είμαι δημοσιογράφος. Ίσως να μπορείτε να με βοηθήσετε. Είμαστε μέρος του ποδοσφαίρου κα της Ομοσπονδίας αλλά είστε και εσείς μέρος του ποδοσφαίρου. Εάν γράψετε κάτι την άλλη μέρα όλοι οι άνθρωποι είναι στην κατεύθυνση αυτού που γράψατε. Είναι σημαντικό να βρούμε μεταξύ μας τη σωστή ισορροπία. Να δουλέψουμε μαζί για το ελληνικό ποδόσφαιρο και όχι να δημιουργούνται εντάσεις. Κάθε εβδομάδα κάνουμε το report και εξηγούμε. Δεν είναι εύκολο. Δείτε πώς είναι άλλα κανάλια και άλλες τηλεοράσεις. Εδώ μπορούν να δεχτούν ή όχι μία εξήγηση αλλά στο τέλος δίνουμε τη δική μας ερμηνεία. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Να είσαι ξεκάθαρος. Να έχεις διαφάνεια απέναντι στον κόσμο και να είσαι ξεκάθαρος.