Ο Σάββας Παντελίδης στο Gazzetta

Λένε πως «όσα ξέρει ο νοικοκύρης δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος» και κακά τα ψέματα έχουν δίκιο. Τώρα θα μας ρωτήσετε σε μία ομάδα «νοικοκύρης» είναι ο ισχυρός της άνδρας ή ο προπονητής; Μη βιαστείτε, όμως, να απαντήσετε το πρώτο, επειδή ναι μεν ο εκάστοτε μεγαλομέτοχος / πρόεδρος είναι εκείνος που λαμβάνει την τελική απόφαση, αλλά ο τεχνικός της είναι αυτός που ζει από το πρωί μέχρι το βράδυ με το ποδοσφαιρικό τμήμα. Στην προπόνηση, στο ξενοδοχείο, σε κατ' ιδίαν συζητήσεις. Στα πάντα! Αυτός ξυπνά και κοιμάται με τη σκέψη από το πώς θα παίξει την Κυριακή μέχρι κάθε τι άλλο μπορεί να προκύψει. Πόσω δε όταν στην Ελλάδα υπάρχουν ουκ ολίγα παραδείγματα, οπότε ο «Χ» κόουτς αποκτά και άλλες ιδιότητες: από ψυχαναλυτής ως και δεύτερος «πατέρας» των παικτών.

Ο Σάββας Παντελίδης είναι ένας άνθρωπος που γεννήθηκε - και ζει για δεκαετίες - μέσα στα γήπεδα, όχι μόνο της «στρογγυλής θεάς» αλλά και του παρκέ. Ναι, το μάθαμε κι αυτό μέσω των όσων μας είπε, βασικά μας εξομολογήθηκε, στο Gazzetta μέσω του οποίου ξετύλιξε το κουβάρι της (ποδοσφαιρικής) ζωής του.

Τα δύσκολα παιδικά χρόνια στη Νίκαια, η σχέση του με τον Παναγιώτη Γιαννάκη, το μπάσκετ, τα πρώτα του βήματα στην μπάλα, η Δόξα Βύρωνα, η Προοδευτική και η... μετακίνησή του στους πάγκους. Οπου με «δάσκαλο» τον Γιώργο Παράσχο ξεκίνησε από τη Χαλκηδόνα μέχρι που άρχισε να... γράφει το δικό του «βιβλίο». Αρχικά στα αλώνια της Β' Εθνικής και ύστερα στα «σαλόνια» όπου συνδύασε το όνομά του με τον Αστέρα Τρίπολης, τον Αρη, τον Ατρόμητο, τον Λεβαδειακό και φυσικά τον Ηρακλή. Η χρονιά στο «Γηραιό» ου θα μείνει στην ιστορία ως η πλέον αναπάντεχη παραμονή. Μία σεζόν που θα πρέπει να γίνει ντοκιμαντέρ από το Netflix. Ξέρετε πώς είναι όλοι να σε θεωρούν «καταδικασμένο» και εσύ να τους διαψεύδεις; Εκείνος το γνωρίζει πολύ καλά.

Ο 57χρονος στο Gazzetta σε μία συνέντευξη βγαλμένη μέσα από την καρδιά του. Το σπασμένο πόδι και το «δεν θα ξαναπαίξει μπάλα αυτός», το λευκό συμβόλαιο που υπέγραψε στην Δόξα Βύρωνα κι οι φορές που πήγε σε ΑΤΜ για να δώσει λεφτά σε συμπαίκτες του στην Προοδευτική.

Ο Γιώργος Παράσχος, ο Σπανός που θα μπορούσε να είχε καλύτερη συμπεριφορά και το μόνο πράγμα που... χρεώνει στον Καρυπίδη, αλλά κι οι Καϋμενάκης-Μπάκος που τους θεωρεί τοπ.

Η απογοήτευση στους μικρούς του Ιωνικού και το μπάσκετ στην Προοδευτική του Παναγιώτη Γιαννάκη

Να ξεκινήσουμε από τα παιδικά σου χρόνια. Πώς θυμάσαι την πρώτη σου επαφή με τη μπάλα;

«Μεγάλωσα αρκετά δύσκολα οικονομικά στη Νίκαια. Στην οικογένειά μου υπήρχαν τέσσερα παιδιά και 'γω ήμουν το μοναδικό αγόρι κι ο μικρότερος. Στα 12 μου, αν θυμάμαι καλά, πήγα να ασχοληθώ με το ποδόσφαιρο πιο οργανωμένα κι όχι παίζοντας μόνο με τους φίλους μου. Τμήμα για παιδιά είχε μόνο ο Ιωνικός. Ήμουν ο πιο μικρός εγώ και φυσικά δεν μπορούσα να τα καταφέρω γιατί ήμουν πολύ μικρότερος απ' όλους. Ετσι, σταμάτησα και απογοητεύτηκα λιγάκι.

Όμως, 2-3 χρόνια αργότερα ασχολήθηκα με το μπάσκετ. Πήγα στην Προοδευτική, στο εφηβικό με προπονητή τον Παναγιώτη Γιαννάκη, στην πρώτη ομάδα, ανέβηκα στο αντρικό. Και εκεί ήμουν ο πιο μικρός. Ήμουν πολύ εργατικός, έπαιζα πολύ καλή άμυνα ως πλέι μέικερ. Ήμουν ο 6ος παίκτης της ομάδας. Ο πρώτος που έμπαινε ως αλλαγή ήμουν εγώ. Δούλευα πάρα πολύ γιατί μου άρεσε. Θυμάμαι τον Παναγιώτη Γιαννάκη να έρχεται τα βράδια στις προπονήσεις, μετά την Εθνική. Ξαφνικά, μια μέρα φεύγει ο Παναγιώτης και γίνεται κάτι που με έσωσε. Ο επόμενος που ήρθε, ήταν ο Νίκος Τσοσκούνογλου. Εχουμε μιλήσει στο τηλέφωνο και τον έχω ευχαριστήσει γι' αυτό που έκανε. Την πρώτη μέρα που ήρθε είπε: "Αυτόν τον μικρό τι τον θέλουμε εδώ; Να πάει πάλι στο εφηβικό". Χωρίς να με δει. Απλά, είχα μεγάλη απόσταση από τους άλλους και στο σουλούπι και σε όλα. Εκείνη τη μέρα σταμάτησα το μπάσκετ».

Από τον Παναγιώτη Γιαννάκη θυμάσαι κάτι; Ήσουν ένα παιδί 16-17 ετών και είχες προπονητή αυτόν τον θρύλο.

«Ο Παναγιώτης Γιαννάκης ήταν αυτός που ήταν, έκανε προπόνηση με την Εθνική και ερχόταν στις δέκα το βράδυ κι έκανε προπόνηση και μαζί μας. Δεν ήταν μόνο προπονητής. Θυμάμαι ότι είχε έρθει μία μέρα στις δέκα και μισή το βράδυ με τα βαράκια στα πόδια, αυτά που φορούσε από τις έξι το απόγευμα. Μου είχε κάνει τόσο μεγάλη εντύπωση η εργατικότητά του. Ήξερα ότι μόνο μέσω της δουλειάς μπορείς να πετύχεις».

Θυμάσαι κάτι από το μεταξύ σας; Είχε ασχοληθεί σοβαρά μαζί σου;

«Είχε ασχοληθεί πάρα πολύ σοβαρά. Είχε ενθουσιαστεί με το πόσο πολύ συγκεντρωμένος ήμουν σ' αυτά που έλεγε. Ό,τι έλεγε - ειδικά στο αμυντικό κομμάτι - το απορροφούσα σαν σφουγγάρι».

Μετά, όταν έγινες ο Σάββας Παντελίδης ο ποδοσφαιριστής κι ο προπονητής, βρεθήκατε; Σε θυμόταν;

«Εχουμε βρεθεί σ' ένα φυσικοθεραπευτήριο και θυμήθηκε πολλά από τότε».

Τι κράτησες από εκείνη την εμπειρία;

«Ότι όταν πηγαίνεις για προπόνηση πρέπει να δίνεις το 100% του εαυτού σου. Αυτό ήταν το πιο σημαντικό και το έχω κρατήσει μέχρι σήμερα. Αν σ' αυτές τις 2-3 ώρες της ημέρας σου δεν είσαι σ' αυτήν την κατάσταση, είναι καλύτερα να μην κάνεις. Δεν μπορείς να στέλνεις μόνο το σώμα σου στην προπόνηση. Πρέπει να στέλνεις και το σώμα και το μυαλό σου».

«Δεν μπορούσα να δεχτώ ότι θα γυρίσω στο εφηβικό. Πήγα στον Πρωτέα, στη Γ' Πειραιά. Είχα παχύνει αλλά είχα τεράστια αλτικότητα»

Και εκεί λες «σταματάω το μπάσκετ»;

«Ναι, ήμουν 17 ετών και από τη μία μέρα στην άλλη για 2-3 μήνες δεν έκανα τίποτα. Μου είπαν να γυρίσω στο εφηβικό αλλά δεν μπορούσα να το δεχτώ. Μετά αποφάσισα να επιστρέψω στο ποδόσφαιρο. Πήρα το δελτίο μου από τον Ιωνικό και πήγα σε μια ομάδα Γ' Πειραία».

Σε ποια ομάδα;

«Στο Πρωτέα. Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Είχα παχύνει αρκετά και πριν πάω στην προπόνηση σηκωνόμουν 6 το πρωί και πήγαινα για δουλειά στον Κεράνη, στο εργοστάσιο με τα τσιγάρα».

«Πριν πάω να κουβαλήσω τσιγάρα στον Κεράνη, έκανε 3-5 χιλιόμετρα κάθε πρωί»

Σκέφτηκες να σταματήσεις τον αθλητισμό εκεί;

«Όχι, όχι... Πήγα στο ποδόσφαιρο και μπορεί να μην είχα την ελαστικότητα που χρειαζόταν αλλά είχα μια τεράστια αλτικότητα. Δηλαδή, ήταν εντυπωσιακός ο τρόπος που μπορούσα να πηδήξω για να πάρω κεφαλιά. Και έχοντας αυτό ως πλεονέκτημα δούλευα σκληρά. Άρχιζα να αδυνατίζω και το ξαναλέω: "Πριν πάω στη δουλειά πήγαινα στο Κατράκειο και έκανα 3-5 χιλιόμετρα". Μετά πήγαινα στο εργοστάσιο και κουβαλούσα κούτες με τσιγάρα. Στις τρεις το μεσημέρι επέστρεφα σπίτι και στις πέντε πήγαινα για προπόνηση με αυτήν την ομάδα. Αποτέλεσμα αυτής της δουλειάς ήταν οι ομάδες της περιοχής να θέλουν να με πάρουν. Εστριβα σχετικά αργά αλλά μπορούσαν να εκμεταλλευτούν την αλτικότητά μου».

Πάντα χαφ;

«Όχι, μόνο στόπερ».

Στην Προοδευτική χαφ ήσουν.

«Στην Προοδευτική, στα 35 μου έπαιξα χαφ με τον Αλέφαντο».

Θα πάμε και εκεί.

«Μετά έκανα μεταγραφή στη Χαλκηδόνα στην Α' Πειραιά. Από τα δύο χρόνια της Χαλκηδόνας, έκανα μεταγραφή στους Νέους Ευγενείας, με πρόεδρο τον Ζουμπουρλίδη που αργότερα ήταν στον Εθνικό. Τότε ήμουν η ακριβότερη μεταγραφή που είχε γίνει στον Πειραιά».

Από ακριβότερη μεταγραφή στον Πειραιά στη Δόξα Βύρωνα μέσα σ' ένα βράδυ

Πόσα λεφτά;

«Αν θυμάμαι καλά, τότε ήταν 1.800.000 δραχμές. Εμεινα εκεί για τρία χρόνια, αλλά η ομάδα δεν είχε βλέψεις για κάτι παραπάνω και στα 22 μου πήρα μεταγραφή για τον Άρη Νικαίας στη Δ' Εθνική. Με τον Άρη ανεβήκαμε στη Γ' και την επόμενη χρονιά, το 1990 όταν πια ήμουν 25 ετών ψηφίστηκα ως ο καλύτερος παίκτης του Νοτίου Ομίλου στη Γ' Εθνική. Μετά, έρχεται ο προπονητής της Δόξας Βύρωνα και με αγοράζει μέσα σ' ένα βράδυ. Ήρθε, ρώτησε τα λεφτά και έβγαλε μια επιταγή που είχε μαζί του με πήρε στη Δόξα Βύρωνα που ήταν στη Β' Εθνική».

«Στην πρώτη μου προετοιμασία στην Δόξα είχα 28 λίπος. Είπα στον προπονητή: "Σε παρακαλώ άσε με να δώσω τα χρήματα και να φύγω"»

Προπονητής ποιος ήταν;

«Ο Τάκης Θεοφάνης, ο παλιός παίκτης του Παναθηναϊκού, ο οποίος με είχε δει στη Γ' Εθνική σε πάνω από 15 ματς επειδή παίζαμε στο ίδιο γήπεδο. Τα λεφτά ήταν 6.000.000 δραχμές στον Άρη Νικαίας και 7.500.000 δραχμές εγώ για τρία χρόνια. Δηλαδή 2.500.000 δραχμές το χρόνο. Ήταν αρκετά χρήματα. Παράλληλα, δούλευα σ' ένα εκτελωνιστικό γραφείο και δεν την παράτησα τη δουλειά για τα πρώτα δύο χρόνια και έπαιζα παράλληλα και επαγγελματικό ποδόσφαιρο.

Στα 26 μου ήταν η πρώτη χρονιά που έκανα προετοιμασία, με 28 λίπος! Να πω μόνο ότι την πρώτη μέρα της προετοιμασίας, πήγα στον προπονητή και του είπα: "Σε παρακαλώ άσε με να δώσω τα χρήματα και να φύγω". Με κράτησαν οι τότε συμπαίκτες μου, ο Αντώνης Κασδοβασίλης κι ο Καραμίχαλος. Ζήτησα να φύγω γιατί δεν άντεχα. Ενας άνθρωπος που δεν είχε κάνει ποτέ του προετοιμασία. Ήταν αδύνατον να αντέξει 1,5 ώρα μόνο στο βουνό. Στη Φλώρινα. Εκεί ήταν η πρώτη μου προετοιμασία και χωρίς εργομετρικά. Ξαφνικά πάμε στο βουνό και τρέχω 10 χιλιόμετρα.

Πέρασα δύο πάρα πολύ δύσκολους μήνες. Πραγματικά, δεν μπορούσα να κοιμηθώ από τους πόνους. Το αποκορύφωμα, η καταστροφή μου, έρχεται γύρω στις 20 Αυγούστου. Φωνάζει ο προπονητής και λέει μπροστά σε όλους: "Χειρότερη μεταγραφή στη ζωή μου δεν έχω ξανακάνει. Είσαι εσύ;". Όμως, όσο περνούσε ο καιρός...».

«Στο πρώτο μου ματς στην Β' Εθνική έκανα αλλαγή τους Λεμονή-Γρίμπιλα»

Εκαναν υπομονή οι άνθρωποι της ομάδας μαζί σου...

«Δεν μπορούσαν να κάνουν κι αλλιώς, γιατί είχε τελειώσει η μεταγραφική περίοδος και έπρεπε να περιμένουν ως τον Ιανουάριο. Θυμάμαι ότι είναι 5η αγωνιστική του πρωταθλήματος κι η ομάδα δεν έχει ξεκινήσει καλά. Εγώ στις 4 πρώτες αγωνιστικές δεν είμαι καν στο πάγκο. Δεν με παίρνει ούτε καν αποστολή. Παίζουμε ένα ματς μέσα, χάνει η ομάδα και έχουμε αποβολή του ενός στόπερ και τραυματισμό του άλλου στόπερ. Ο άλλος που ήταν εναλλακτική τραυματίζεται την Τετάρτη και δεν έχει μείνει κανείς. Παίζουμε με τον Ιωνικό, που είναι το φαβορί, στο Καραϊσκάκης γιατί έκαναν έργα στη Νεάπολη».

Μπαίνει και η Πέμπτη και δεν έχω πάρει καν φανελάκι. Πίστευα, ότι επειδή δεν υπήρχαν επιλογές θα είμαι έστω αποστολή. Τελικά, κερδίζουμε αυτό το ματς και μάλιστα κι οι δύο παίκτες που μάρκαρα εκείνη την ημέρα έγιναν αλλαγή. Ο Τάκης Λεμονής εκείνη την ημέρα γίνεται αλλαγή στο ημίχρονο από τον Αλέφαντο. Τα είχα πάει πάρα πολύ καλά. Και έρχεται αλλαγή ο Γρίμπιλας και γίνεται αλλαγή κι αυτός στο 70'. Νικήσαμε 0-1. Στη Δόξα Βύρωνα έμεινα πέντε χρόνια και δεν θυμάμαι να έχασα κάποιο άλλο ματς».

Άρα, στο πρώτο σου ματς στη Β' Εθνική, έκανες αλλαγή τον Λεμονή και τον Γρίμπιλα.

«Ναι, στο πρώτο μου ματς στη Β' Εθνική έγιναν αλλαγή και τα δύο παιδιά. Τελειώνει η 5ετία μου στο Βύρωνα, ο Στάικος ο πρόεδρος έχει αρρωστήσει. Μ' αυτόν είχα εξαιρετική σχέση και πηγαίνω στην Προοδευτική. Εκεί μένω άλλα πέντε χρόνια και το 2002 σταματάω».

«Με ήθελε ο Εθνικός Αστέρας,
αλλά ανανεώσα στη Δόξα Βύρωνα
υπογράφοντας σ' ένα λευκό συμβόλαιο»

Πριν πάμε στην Προοδευτική, να μας πεις καμιά ωραία ιστορία από τα νταμάρια του Βύρωνα.

«Από τη Δόξα έχω μόνο ωραίες ιστορίες. Πραγματικά μόνο ωραίες στιγμές. Θα σας πω κάτι που με σημάδεψε σ' αυτήν την ομάδα. Τον δεύτερο χρόνο έχω συμβόλαιο 2.500.000 δραχμές το χρόνο, αλλά κάποιοι άλλοι παίκτες έχουν συμβόλαιο και 7.000.000 δραχμές. Με φωνάζει ο πρόεδρος και μου λέει θέλω να σου μιλήσω: "Γιατί παίρνεις 2,5 εκατ. δραχμές;"

Του λέω: "Γιατί τόσα ζήτησα και τόσα μου δώσατε". Μου απαντάει: "Και γιατί ο άλλος παίρνει 7 εκατ. δραχμές;". Του λέω: "Γιατί προφανώς τόσα σας ζήτησε και τόσα του δώσατε".

Ε, χωρίς να ήταν γραμμένο σε κάποιο συμβόλαιο από εκείνη τη χρονιά έπαιρνα και εγώ 7 εκατ. δραχμές. Μου έκανε αύξηση 200-300% πάνω χωρίς να ζητήσω το παραμικρό. Τελειώνουν τα τρία χρόνια και είναι η ανανέωση. Πριν με φωνάξουν για την ανανέωση με καλούν από το αντίπαλο δέος που ήταν ο Εθνικός Αστέρας. Μιλάμε για το 1994. Μου κάνουν μια πρόταση της τάξης των 10.000.000 δραχμών. Εγώ είπα "θα σας απαντήσω".

Την άλλη μέρα με φώναξε ο πρόεδρος της Δόξας Βύρωνα και μου είπε: "Θέλω να μείνεις". Του είπα: "Οκ, θα μείνω". Μου λέει: "Πόσα θέλεις;". Του λέω, "Φέρε μου ένα συμβόλαιο".

Μου δίνει ένα συμβόλαιο, βάζω μια υπογραφή και του το δίνω. Το συμβόλαιο δεν έγραφε ποσό, ήταν λευκό. Εκείνος γνώριζε και τα λεφτά που μου έδινε ο Εθνικός Αστέρας.

Το υπέγραψα και έφυγα. Ε, πραγματικά μου έδωσε τα περισσότερα από όλους. Όταν τελείωσαν οι μεταγραφές και ήξερε ποιο ήταν το μεγαλύτερο συμβόλαιο, με φώναξε και μου είπε: "Αυτό είναι το ακριβότερο συμβόλαιο, εσύ θα παίρνεις 1.000 δραχμές παραπάνω απ΄αυτόν».

Αυτό δεν σε κάνει να θες να παίξεις και για την ομάδα;

«Κοιτάξτε, εξαρτάται πάντα το πόσο μπορείς να εκτιμήσεις κάποια πράγματα. Υπάρχουν άνθρωποι που εκτιμούν και άνθρωποι που δεν εκτιμούν. Αν κάποιος με βοηθήσει, δεν υπάρχει περίπτωση να μην του το ανταποδώσω. Είναι στον άνθρωπο. Νομίζω ότι σήμερα στο ποδόσφαιρο δεν υπάρχουν συναισθηματισμοί, ο καθένας κοιτάζει το συμφέρον το δικό του και της οικογένειάς του. Δεν το κακίζω, απλά εγώ δεν είμαι έτσι ως άνθρωπος. Εγώ πιστεύω ότι σ' αυτόν που θα μου απλώσει το χέρι και θα με βοηθήσει, είναι υποχρέωσή μου να κάνω και εγώ το ίδιο».

«Όταν έσπασα το πόδι μου, είπαν: "Αυτός δεν πρόκειται να παίξει ξανά ποδόσφαιρο"».

Κάποια ωραία ιστορία από τα αποδυτήρια της Δόξας;

«Τα περισσότερα χρόνια εκεί ήμουν με τον Στέφανο Πορφύρη που τον είχαμε πάρει από τον Ιωνικό και τον Κώστα τον Κλείσαρη. Με αυτά τα δύο παιδιά κάναμε πιο πολλή παρέα, πηγαίναμε μαζί στις προπονήσεις και κάναμε παρέα.

Για το αν θυμάμαι κάποια ιστορία ξεχωριστή; Ναι, θυμάμαι. Παίζουμε με τον Ιωνικό στο δεύτερο γύρο στο γήπεδό μας. Το γήπεδο έχει κάτω νερό και τερματοφύλακας είναι ο Γιώργος Κιούπης. Γίνεται ένα σουτ από τα 30-35 μέτρα κι ο Γιώργος προσπαθεί να την αφήσει να χτυπήσει μπροστά του και να την αποκρούσει. Το σουτ δεν είναι δυνατό, αλλά η μπάλα γκελάρει στα νερά και περνάει κάτω από τα πόδια του. Ο Ιωνικός νικάει 1-0 και τελικά βγαίνει κατηγορία. Δεν ήταν στο τέλος, ήθελε το πρωτάθλημα 6-7 αγωνιστικές ακόμη.

Την επόμενη Κυριακή, αν θυμάμαι καλά, παίζουμε στον Βόλο. Δεν θυμάμαι αν είναι ο Ολυμπιακός ή η Νίκη. Τα πράγματα τότε δεν είναι όπως σήμερα, που κάνουμε αναλύσεις και videos. Ο κόουτς έμπαινε 45 λεπτά πριν τη σέντρα, ήμασταν όλοι έτοιμοι. Είχε έναν ντοσιέ μπροστά του και έλεγε: "Νούμερο 1 ο τάδε, νούμερο 2 ο άλλος...".

Θυμάμαι ότι σε εκείνο το ματς ξεκίνησε από το... δύο. Φτάνει στο 11 και λέει απευθυνόμενος στον Γιώργο Κιούπη: "Τερματοφύλακας θα παίξεις εσύ. Τι να σου πω; Χειρότερο απ' αυτό που έκανες αποκλείεται να κάνεις".

Το ένα που θυμάμαι είναι αυτό και το άλλο είναι ένα άσχημο περιστατικό όπου την επόμενη χρονιά έσπασα το πόδι μου σε 3-4 σημεία».

Αυτό πώς έγινε; Πάνω σε φάση;

«Ναι από τον Τζακ Χατζηαθανασίου. Ήταν πολύ άσχημο. Μου είχαν πει ότι θα μείνω έξω 1-1,5 χρόνο. Με χειρουργεί ο Λάκης Νικολάου. Δεν κρατάω πατερίτσα καθόλου. Όταν βγάζω το γύψο, το πόδι μου είναι εντελώς ατροφικό, αλλά εγώ σε δύο μήνες είμαι στο γήπεδο και τρέχω. Νομίζω πως τρέχω γιατί θέλω 8 λεπτά για να κάνω μία στροφή. Με πολύ μεγάλο ρίσκο γύρισα για προπόνηση τον Σεπτέμβριο, ύστερα από 5-5,5 μήνες. Έχω ακόμα βίδες και λάμες. Εχει σπάσει η περόνη, ο αστράγαλος... Ο Νικολάου όταν με είδε στους πέντε μήνες δεν πίστευε ότι το πόδι μου έχει επανέλθει πλήρως. Όμως πρήζοταν. Κρυβόμουν απ' όλους, το έδενα πολύ καλά και έκανα προπονήσεις κανονικά. Το βράδυ στο σπίτι μου έβαζα πάγο και το είχα ψηλά. Κάποια στιγμή, έχει περάσει ένας μήνας, είμαι σε τραγική κατάσταση αλλά προσπαθώ. Παίζουμε ματς Κυπέλλου με την Καστοριά και πάω στο γήπεδο για να δω το ματς. Όπως συνήθως, έμπαινε ο κύριος Τάκης μέσα στα αποδυτήρια, λέει: "Ενα ο τάδε, δύο, τρία, τέσσερα ο Παντελίδης. Θα παίξεις;". Λέω "ναι". Χάνουμε 3-0 με τρία δικά μου λάθη. Θυμάμαι ότι άκουσα να λένε: "Αυτός δεν πρόκειται να παίξει ξανά ποδόσφαιρο"».

Αυτό που το είπαν; Το άκουσες από την εξέδρα;

«Όχι μέσα στα αποδυτήρια το είπαν. Ενοχλήθηκα πάρα πολύ αλλά δεν το έβαλα κάτω. Στο τέλος της χρονιάς ήμουν αυτός που έπρεπε. Επαιξα άλλα δύο χρόνια στη Δόξα Βύρωνα και μετά άλλα πέντε στην Προοδευτική».

«"Σάββα, το καλοκαίρι θα φύγεις
γιατί οι καινούργιοι δεν πρόκειται
να σε εκτιμήσουν".
Και έτσι πήγα στην Προοδευτική»

Πριν πας στην Προοδευτική, υπήρχε περίπτωση να ανανεώσεις με την Δόξα Βύρωνα;

«Όχι γιατί είχε φύγει ο πρόεδρος. Εκείνος μάλιστα μου είχε πει: "Σάββα, το καλοκαίρι θα φύγεις γιατί οι καινούργιοι δεν πρόκειται να σε εκτιμήσουν. Δεν ξέρουν τι είσαι, δεν είναι για εσένα αυτό πια". Άρχισα και εγώ να ψάχνομαι κι η Προοδευτική μου είχε κάνει πρόταση πριν τελειώσει το πρωτάθλημα με τον Λευτέρη Τσαλουχίδη, που έκανε τις μεταγραφές στην ομάδα».

Ο Ζαΐμι μάς είπε στη συνέντευξή του στο Gazzetta ότι μ' αυτόν υπέγραψε σε ένα κωλόχαρτο. Εγινε κάτι παρόμοιο και με εσένα;

«Δεν ξέρω αν το έκανε γενικά αυτό, εμένα πάντως δεν με υπέγραψε. Με φώναξε στα γραφεία, μου είπε ότι ζητάω πολλά και μόλις γύρισα την πλάτη να φύγω, συμφωνήσαμε.

Η Προοδευτική είναι ένα άλλο κεφάλαιο, σε κάνει να δένεσαι και να παίζεις με το συναίσθημα. Η Προοδευτική είναι μια άλλη ιστορία εντελώς διαφορετική».

Ήθελες να πας εκεί για να είσαι κοντά στο σπίτι σου;

«Όχι, έτυχε γιατί ήμασταν αντίπαλοι. Όταν ήμουν στη Δόξα Βύρωνα είχα χτυπήσει την πόρτα της Προοδευτικής εγώ αρχικά αλλά δεν με ήθελαν τότε...».

Προπονητής;

«Προπονητής ήταν ο συγχωρεμένος ο Κυράστας. Απλά, δεν ήθελα να κάνω τη μετακίνηση στο Βύρωνα, ήθελα να είμαι πιο κοντά στο σπίτι μου. Όμως, τότε δεν προχωρήσαμε».

«Στο Πόντιοι Βέροιας-Δόξα Βύρωνα έπιασα έναν από το λαιμό. Ήταν ο γιατρός του αγώνα»

Και τελικά με ποιον προπονητή πήγες στην Προοδευτική;

«Με τον Νίκο Κόβη, ο οποίος ήταν μαζί μου στην Δόξα Βύρωνα και είχαμε πραγματικά μια τέλεια σχέση. Απλά το διάστημα που ήταν προπονητής, εγώ έπαιξα πολύ λίγο γιατί είχα τιμωρία έξι αγωνιστικών».

Γιατί είχες τιμωρηθεί; Τι είχες κάνει;

(Γέλια) «Πόντιοι Βέροιας-Δόξα Βύρωνα. Κάποιον βλέπω να περνάει από μπροστά μου και ρίχνει μια κλωτσιά σε έναν συμπαίκτη μου. Τον αρπάζω από το λαιμό και του λέω: "Τι κάνεις ρε κοντοπ....ε". Και φεύγει. Ερχεται ο διαιτητής και με αποβάλλει γιατί αυτός ήταν ο γιατρός του αγώνα».

«Η Προοδευτική είναι το κάτι άλλο, με παιδιά που μπαίνουν στο γήπεδο με το μαχαίρι στα δόντια»

Με τον Κόβη ανεβαίνει η Προοδευτική στην Α' Εθνική. Σωστά;

«Ναι... Η Προοδευτική είναι κάτι άλλο, μιλάμε για ένα καταπληκτικό κλίμα με παιδιά που ήταν φτιαγμένοι για να μπούνε στο γήπεδο με το μαχαίρι στα δόντια. Κάθε χρόνο η Προοδευτική κάνει μεταγραφές και όσοι δεν μπορούν να μπουν στο κλίμα της ομάδας, φεύγουν από μόνοι τους τον Δεκέμβριο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όσοι μπαίνουν στην ομάδα να είναι ήδη στο πετσί της. Μιλάμε για μια ομάδα "πολεμική μηχανή". Αυτό έρχεται από τον κόσμο, το διοικητικό συμβούλιο, μέσα από τα αποδυτήρια ετοιμαζόμαστε για "πόλεμο" κάθε στιγμή. Επεφτε ξύλο και στην προπόνηση, αλλά δεν τσακωνόμασταν. Κι έτσι γίναμε μια πολύ ωραία παρέα. Βγαίναμε έξω βόλτα.... Ήμασταν μια ομάδα με Μαϊμάνη, Τόγια, Γιαννόπουλο, Φούσκα, Δήμο, Ντάγκα, Σούλη Παπαδόπουλο, με τον οποίο ήμασταν και στην Δόξα Βύρωνα. Ο Αλμανίδης ήταν μπροστά μαζί με τον Ζαϊμι. Ο Ζαΐμι, ήταν πολύ σκληρός και πολύ τεχνίτης. Μάρκαρε και μπορούσε να σε δείρει σαν να ήταν στόπερ. Τόσα χρόνια που είμαι στο ποδόσφαιρο δεν έχω δει κανέναν να τρέχει έτσι, δεν σταματούσε να τρέχει. Στην προπόνηση, αν έμπαινε μπροστά, μπορεί να έσκαγες. Ήταν όμως μια ομάδα που αγαπούσε ο ένας τον άλλον».

Ο Ζαΐμι είχε πει στη συνέντευξή του ότι η ομάδα δεν είχει ούτε ρούχα και σας έφεραν κάτι Admiral, τα οποία τα βλέπατε σαν να ήταν Armani.

«Με τα οικονομικά στην Προοδευτική έχουν συμβεί απίστευτα πράγματα. Πολλές φορές βοηθούσαμε ο ένας τον άλλον...».

«Στα εκτός έδρας ματς λέγαμε στους αντιπάλους νικούσαμε-χάναμε: "Να δούμε πώς θα έρθετε στον Κορυδαλλό"»

Αυτό δένει και μία ομάδα;

«Ναι, την δένει. Αυτό που μπορεί να χαλάσει μία ομάδα είναι να υπάρχουν οικονομικά προβλήματα και να πληρώνονται 1-2. Αυτή ήταν η μόνη μου διαφωνία. Είχα πάει στον Γιάννη Καρρά και του είχα πει να μην το κάνει αυτό. Εχεις πέντε δραχμές; Ας τις μοιράσεις και τις πέντε. Αυτό είχε γίνει 2-3 φορές και δημιουργήθηκαν θέματα. Όμως, βοηθούσαμε ο ένας τον άλλον. Κάποιοι που μπορούσαν να βοηθήσουν, το έκαναν. Πέρασα καλά στην Προοδευτική...

Ήταν ματς που ήμασταν πίσω στο σκορ και εμείς περιμέναμε το ημίχρονο για να το γυρίσουμε. Όχι με εντολές από τον προπονητή, αλλά με πράγματα που δεν θα μας έβλεπαν οι κάμερες. Βασικά, είχαμε μια νοοτρία: Στα εκτός έδρας ματς ψιλοτσακονώμασταν με τους αντιπάλους. Είτε νικούσαμε είτε χάναμε λέγαμε: "Κανονίστε όταν θα έρθετε στο δεύτερο γύρο στον Κορυδαλλό να δείτε τι θα πάθετε". Κάποιοι δεν ερχόντουσαν. Εχουν συμβεί αρκετά στην Προοδευτική. Δεν ήταν σωστό αυτό που κάναμε, αν με ρωτήσεις τώρα θα σου πω ότι το σιχαίνομαι. Όμως, τελικά, ποιο είναι και καλό; Να κερδίζεις όπως να 'ναι ή... Αυτό, πάντως, δεν κάνει καλό στο ποδόσφαιρο. Ήταν κι άλλα χρόνια όμως, αυτό μας έβγαινε αυτό κάναμε. Δηλαδή, δεν θα ξεχάσω ότι στο Προοδευτική-Άρης έχω αποβληθεί στο πρώτο λεπτό. Παιδιά που δεν είχαν αυτήν την νοοτροπία έμπαιναν σ' αυτό το κλίμα.

«Με τον Προτάσοφ χτυπήσαμε το 10 του Εθνικού Αστέρα σαν... καραμπίνα»

Θυμάμαι σ' ένα Προοδευτική-Εθνικός Αστέρας, στο πρώτο λεπτό, είναι προπονητής στην Προοδευτική ο Νίκος Αλέφαντος και στον Εθνικό Αστέρα ο Σπύρος Λιβαθινός. Μπροστά στους πάγκους δίνουν μια πάσα στο 10 τους. Εγώ παίζω αμυντικό χαφ και τον πετυχαίνω πίσω στους αχίλλειους. Τον σηκώνω στον αέρα και εκείνη την ώρα έρχεται για διπλό μαρκάρισμα ο Προτάσοφ, ο οποίος γλιστράει και τον πετυχαίνει κι αυτός. Τον χτυπάμε σαν καραμπίνα. Μία και δεύτερη. Αυτός πέφτει κάτω και όπως είμαστε κάτω λέει στον πάγκο τους: "Είμαι εντάξει". Τον ακούω να λέει ότι είναι εντάξει και λέω εγώ στον πάγκο μας, που ήταν ο Γιδάκος κι ο Αλέφαντος: "Αυτή ήταν η πρώτη, κοιτάξτε τι θα πάθει στη δεύτερη". Δύο λεπτά μετά λέει: "Δεν είμαι καλά" και βγαίνει αλλαγή. Ήταν η νοοτροπία αυτή, πριν την Προοδευτική δεν ήμουν έτσι. Μέσα στον αγωνιστικό χώρο έχω τσακωθεί με όλους, μέχρι και με το χορτάρι. Δεν θυμάμαι ποτέ με κανέναν εκτός αγωνιστικού χώρου. Όταν τελείωνε το ματς έδινα το χέρι μου. Μετά τη φυσούνα, πήγαινα έκανα το μπάνιο μου και έδινα το χέρι μου είτε έφταιγα εγώ είτε ο άλλος. Ελεγα "μπάλα είναι, να είσαι καλά, χαίρομαι πολύ"». (γέλια)

«Στο σημερινό ποδόσφαιρο δεν νομίζω ότι θα είχα θέση»

Το ποδόσφαιρο πιο ωραίο ήταν τότε ή τώρα;

«Εγώ δεν νομίζω ότι θα είχα θέση στο σημερινό ποδόσφαιρο. Ναι μεν ήμουν πολύ αγωνιστικός, πάρα πολύ αλτικός. Δεν θυμάμαι για δύο χρόνια να έχω χάσει κεφαλιά. Όμως το ποδόσφαιρο δεν είναι έτσι τώρα. Τώρα είναι πιο ωραίο το ποδόσφαιρο. Εμείς ζήσαμε ιστορίες που είναι ωραίες για να τις λες, έχει αλλάξει το ποδόσφαιρο τόσο πολύ πλέον. Αν παίζαμε τέτοιο ποδόσφαιρο σήμερα θα τελειώναμε το ματς με 5 παίκτες, με 3...».

«Ο Αλέφαντος μάς είχε φέρει δύο δρομείς για να μας δίνουν ρυθμό. Στο πεντάλεπτο τους πήραμε με τις πέτρες και τους διώξαμε»

Άλλες ιστορίες από την Προοδευτική; Θα έχεις να μας πεις πολλές...

«Εχω πάρα πολλές. Αυτό που είμαι σίγουρος ότι μόλις το διαβάσουν οι πρώην συμπαίκτες μου θα γελάσουν είναι όταν κάναμε προετοιμασία στον Αρδηττό, στο Παναθηναϊκό Στάδιο.

Ο κυρ Νίκος (Αλέφαντος) είχε γυμναστή έναν κορυφαίο, τον Δημήτρη Κωνσταντόπουλο. Πηγαίναμε κάθε πρωί και τρέχαμε από τρία μέχρι δέκα χιλιόμετρα. Το απόγευμα πηγαίναμε στο γήπεδο της Γλυφάδας και παίζαμε με μπάλα. Το πρωί όμως εκεί. Και πραγματικά κάναμε πολλή προπόνηση. Εγώ είμαι πια 36 ετών και ρετάρω... Ενα πρωί, βλέπω δύο τύπους αδύνατους, στεγνούς. Λέω: "Τι έγινε; Πήραμε καινούργιους παίκτες". Οι άλλοι μού απαντάνε: "Όχι δεν ξέρουμε". Εμφανίζεται ο γυμναστής και μας λέει: "Αυτοί οι δύο θα σας δίνουν το ρυθμό". Ο κυρ Νίκος είχε πάρει δύο δρομείς για να μας τραβήξουν στο ρυθμό τους. Αφού έχουν περάσει 5-7 λεπτά εγώ δεν αντέχω άλλο και παίρνω πέτρες από κάτω και τις πετάω. Παίρνουν κι οι άλλοι και τους πετούν κι αυτοί πέτρες. Αρχίζουμε τους βρίζουμε και μόλις τελειώνει το 10λεπτο πάνε και κάνουν παράπονα και φεύγουν. Τους ρίξαμε "ΤΟ" μπινελίκι. Ολόκληρη ιστορία η Προοδευτική, όχι τόσο πειθαρχημένη ομάδα αλλά εκεί γινόσουν λύκος ήθελες δεν ήθελες».

«Στα αποδυτήρια της Προοδευτικής να ξέρετε ότι η πατσαβούρα ήταν δεδομένη»

Κατ' αρχάς ο Όλεγκ Προτάσοφ, άντεξε την τόση πλάκα και τον τόσο χαβαλέ που γινόταν.

«Εγινε ένας από εμάς. Κανονικά. Δηλαδή, ήμασταν ένα. Στα αποδυτήρια της Προοδευτικής να ξέρετε ότι η πατσαβούρα ήταν δεδομένη για όποιον σηκωνόταν να μιλήσει ή να κάνει κάτι το διαφορετικό. Λες και υπήρχε πάντα μια βρεγμένη πετσέτα από κάτω μας πάντα.

Την επόμενη χρονιά ανεβαίνουμε από την Β' στην Α' με την Προοδευτική με τον Σούλη Παπαδόπουλο. Μου γίνεται πρόταση να συνεχίσω αλλά έχω καταλάβει από την προετοιμασία ότι δεν αντέχω άλλο. Και το 2002 παίρνω την απόφαση να σταματήσω».

«Όταν είπα "τέλος", αν έπαιζα 90λεπτο την Κυριακή, μπορούσα να κάνω προπόνηση την Πέμπτη»

Πόσο δύσκολο είναι να πάρει απόφαση ένας ποδοσφαιριστής για το... τέλος;

«Πάρα πολύ δύσκολο. Εγώ ήθελα να είχα σταματήσει από την προηγούμενη σεζόν, αλλά δεν μπορούσα. Αυτό που πρέπει να ακούσεις είναι το σώμα σου. Για παράδειγμα, εγώ αν έπαιζα 90 λεπτά την Κυριακή στην τελευταία μου σεζόν, μπορούσα να κάνω προπόνηση πάλι την Τετάρτη τουλάχιστον. Κάποιες φορές και Πέμπτη. Τα άλλα παιδιά επανέρχονταν αμέσως. Οπότε για να είμαι μέλος της ομάδας θα έπρεπε να παίζω 10-15 λεπτά κι αυτό όποτε χρειαζόταν. Αυτό δεν θα το άντεχα και έτσι είπα να σταματήσω».

«Πάνω από πέντε φορές είχα πάει στην τράπεζα να δώσω λεφτά σε συμπαίκτες μου πριν από ταξίδι με την αποστολή της ομάδας»

Το ματς που θυμάσαι χαρακτηριστικά;

«Το ματς που μας έχει δώσει την κατηγορία. Μέσα στην Καλαμαριά και με ισοπαλία έχουμε το πάνω χέρι. Αν κερδίζαμε τα δύο επόμενα ματς που ήταν στην έδρα μας, θα ανεβαίναμε. Ξεκινάμε άσχημα το ματς και στο 10' ανοίγει το σκορ η Καλαμαριά. Παίζουμε 3-5-2 και εγώ είμαι στόπερ. Στα χαφ ήταν οι Ανδράλας, Φούσκας Αλ Τζάχερ αν δεν θυμάμαι. Ερχεται εντολή να αλλάξουμε στο σχηματισμό γιατί δεν μας βολεύει το 1-0. Γκρινιάζω σε όλους και πάω στον πάγκο, λέγοντας: "Μην κουνηθεί κανένας, μείνετε όπως είστε". Τελικά, περνάει αυτό στα παιδιά και το σκορ στο ημίχρονο είναι 1-0. Τους εξήγησα ότι μετά το 70' το βάρος έπεφτε εκεί, ας μείνουμε στο 1-0 μέχρι το 70'. Και πραγματικά μετά το 70' έβλεπες την Καλαμαριά να τρέμει. Εβλεπες μια ομάδα που έψαχνε να κάνει λάθος και όντως στο 83' βάζουμε το γκολ, ισοφαρίζουμε και παίρνουμε την κατηγορία. Νομίζω το γκολ ήταν του Παναγιώτη Γιαννενάκη».

Ενα ματς που θυμάσαι μέσα στην εβδομάδα να υπάρχουν δυσκολίες με τις πληρωμές...

«Α, μη μου ζητάτε ένα μόνο. Μπορεί να είναι και 60! Θυμάμαι πάντως, ότι πάνω από πέντε φορές είχα πάει στην τράπεζα πριν από ταξίδι για να δώσω σε συμπαίκτες μου, γιατί διαφορετικά δεν θα ερχόντουσαν στην αποστολή. Όταν θα τα έπαιρναν θα μου τα έδιναν. Αυτό έγινε για να μην δημιουργηθεί πρόβλημα στην ομάδα».

Για τον Γιάννη Καρρά τι γνώμη έχεις;

«Δεν τον πέτυχα στα καλύτερά του. Μου έχουν πει ότι ήταν καλύτερα πριν από εμένα. Γενικά δεν είναι κακός άνθρωπος, αλλά όταν κάποιον δεν τον πετυχαίνεις στα καλύτερά του, αυτό που βλέπεις μπορεί και να μην είναι η πραγματική του εικόνα. Δεν έχω κακή άποψη».

Από team manager στη Χαλκηδόνα,
βοηθός του Παράσχου και από εκεί προπονητής

Πώς προέκυψε η προπονητική;

«Μου είχε γίνει πρόταση για να πάω στην Χαλκηδόνα του Γιώργου Σπανού ως team manager. Τη δέχομαι. Τώρα, team manager - γενικός αρχηγός... κάτι τέτοιο. Σύμβουλος του προέδρου. Η Χαλκηδόνα ήταν τότε ήταν στη Β' Εθνική, με Βουρκούκο προπονητή. Ξεκίνησα στη Χαλκηδόνα και τον Σεπτέμβριο γίνεται αλλαγή προπονητή και έρχεται ο κυρ Γιώργος ο Παράσχος. Ό,τι πιο καθαρό μπορεί να έχει υπάρξει στο ποδόσφαιρο. Και ακέραιος χαρακτήρας και γρήγορο μυαλό ποδοσφαιρικά. Δεν δυσκολεύεται για να βρει τη λύση. Ο κυρ Γιώργος μετά το πρώτο ματς, μου ζήτησε να αλλάξω πόστο και να γίνω συνεργάτης του. Δεν γνωριζόμασταν προσωπικά πιο πριν. Επειδή είχα το ρόλο να τον πηγαίνω και να τον φέρνω στο ξενοδοχείο τις πρώτες μέρες του στην ομάδα, μιλούσαμε για ποδοσφαιρικά θέματα στη διαδρομή. Στο πρώτο ματς νικήσαμε τον Πατραϊκό 3-0 και μετά γίνομαι συνεργάτης του. Μένω για τρία χρόνια έτσι και καταλαβαίνω ότι πρέπει να φύγω. Επρεπε να φύγω γιατί ένας συνεργάτης πρέπει να ξέρει τι να κάνει. Δηλαδή, στον τρίτο χρόνο έχω φτάσει στο σημείο να σκέφτομαι περισσότερο απ' ό,τι να ακούω, σκεφτόμουν περισσότερο σαν προπονητής. Δηλαδή, ακούω αυτά που λέει αλλά σκέφτομαι το τι θα έκανα εγώ. Εκεί δεν ήμουν πλέον συνεργάτης αλλά κάποιος που φιλοδοξούσε να γίνει πρώτος. Τον πρώτο και τον δεύτερο χρόνο μόνο άκουγα. Στον τρίτο χρόνο σκεφτόμουν μόνο σαν προπονητής. Ο συνεργάτης πρέπει να μπορεί να κάνει τις ενστάσεις του, αλλά αν σου έχει εμπιστοσύνη θα πρέπει να βρει τα λάθη σου για να σου ενισχύσει την ιδέα σου».

«Δάσκαλος ο Παράσχος. Ακέραιος και εξαιρετικός άνθρωπος»

Με τον κύριο Γιώργο έμεινες και τα τρία χρόνια ήταν στην Χαλκηδόνα.

«Κομπαγιάσι, Ντάγκας, Κατεμής, Εμπέντε, Κορακάκης, Μανουσάκης, Αλ Τζάχερ, Ζαχαρόπουλος, Άντερσον... Είχαμε μια πραγματικά πολύ καλή ομάδα και πολύ καλά δουλεμένη ομάδα. Το προτέρημα του κύριου Γιώργου είναι ότι διαβάζει πολύ καλά την ομάδα του γρήγορα. Δεν κάνει πάρα πολλά πειράματα».

Είναι δάσκαλος;

«Είναι. Εχει έμφυτη αυτήν τη μεταδοτικότητα».

Ο ίδιος, στη συνέντευξή του στο Gazzetta, είπε: «Απορώ και 'γω με τον εαυτό μου πώς άντεξα τόσα χρόνια».

«Με το μυαλό του. Είναι πολύ ακέραιος και εξαιρετικός άνθρωπος. Σκέφτεται ορθά και ποδοσφαιρικά. Όχι σύγχρονα, αλλά ξέρει πως θα φτάσει στο αποτέλεσμα που θέλει.

Ξέρω πολύ καλά τον Γιώργο Παράσχο και έχω και πολύ καλή σχέση και με τον Γιώργο Δώνη. Θα σας πω τη διαφορά τους. Ο κύριος Γιώργος σκέφτεται ρεαλιστικά και ξέρει πως θα βγάλει η ομάδα του αυτό που θέλει. Ο Δώνης σκέφτεται αυτό αλλά και πώς θα το εξελίξει. Βάζει ένα χρονοδιάγραμμα για αυτό που θέλει. Ο κυρ Γιώργος το σκέφτεται ολόκληρο από την αρχή χωρίς λεπτομέρειες. Αυτό του Δώνη είναι πιο δύσκολο γιατί μπορεί στη διαδρομή να σε έχουν διώξει. Του κυρ Γιώργου η ομάδα συνέρχεται πιο άμεσα, του άλλου μπορεί να θέλει καιρό. Ετσι σκέφτονται σε γενικές αρχές».

«Στο Θρασύβουλος-Παναχαϊκή υπήρξαν πιέσεις αλλά στη ζωή μου δεν με επηρέσαν ποτέ»

Και το 2005 εμφανίζεται ο Θρασύβουλος. Πώς έγινε αυτό;

«Όταν έφυγα από την Χαλκηδόνα δεν είχα κάποια πρόταση, δεν είχα τίποτα. Απλά είπα ότι δεν έπρεπε να συνεχίσω γιατί θα έκανα κακό. Ετσι τον Οκτώβριο μού έγινε πρόταση από το Μοσχάτο, ήταν πρώτη μου ομάδα στην Δ' Εθνική. Η ομάδα δεν ήταν καλά και μαζί σε οκτώ ματς έχουμε κάνει έξι νίκες. Ξαφνικά στις 12/12 μού γίνεται πρόταση από τον Θρασύβουλο. Ήταν ο Γεωργαμλής και νομίζω ότι η πρόταση μού έγινε εξαιτίας ενός παίκτη που είχα στη Χαλκηδόνα, του Δήμου. Και πηγαίνω εκεί. Θυμάμαι σαν σήμερα το πρώτο ματς με τη Νίκη Βόλου, όπου νικάμε 1-0. Κάνουμε ονειρεμένη χρονιά και χάνουμε την άνοδο από τον Άρη που κερδίζει στο 93' με γκολ του Βελλόνη. Διαφορετικά θα είχαμε ανέβει εμείς. Την τελευταία αγωνιστική με την Παναχαϊκή έρχεται ένα ελικόπτερο στο γήπεδο. Ερχεται κάποιος και μου λέει: "Είδες το ελικόπτερο; Είναι αυτός". Και μου δείχνει έναν άνθρωπο. Λέω: "Εσείς είστε;". Μου λέει: "Ναι" και του απαντάω: "Να δω πώς θα φύγετε". Υπήρξαν πιέσεις αλλά στη ζωή μου δεν με επηρέσαν ποτέ. Κερδίσαμε 1-0. Την επόμενη σεζόν ξεκινάμε στον Θρασύβουλο. Γίνεται ένα περιστατικό και εκεί κατάλαβα, ότι ενώ έχουμε πάει καταπληκτικά, τελείωσαν τα ψωμιά μου. Όντως, μετά την 1η αγωνιστική έφυγα».

«Παράγοντας με κοστούμι και σκαρπίνι έκανε ατομική προπόνηση στον Λεονάρντο. Εκεί κατάλαβα ότι είχα τελειώσει»

Τι έγινε;

«Θα σας το πω το περιστατικό. Είναι Τετάρτη απόγευμα, έχουμε κάνει διπλή προπόνηση και βλέπω έξω από το παράθυρο τον Λεονάρντο με έναν παράγοντα. Κι ο παράγοντας αυτός, που φορούσε κοστούμι του έκανε ατομική προπόνηση. Είπα στον συνεργάτη μου να τον φωνάξει μέσα. Ερχεται ο Λεονάρντο μέσα όπως κι αυτός ο παράγοντας.

Μου λέει αυτός ο παράγοντας: "Δεν θα μου επιτρέψεις να βοηθήσω την ομάδα"; Του απάντησα: "Συγγνώμη, θα βοηθήσεις την ομάδα με σκαρπίνι και κοστούμι; Είναι σοβαρά πράγματα αυτά;", μου απάντησε: "Μα ήμουν προπονητής". Εκεί του είπα: "Ευκαιρία να πας να ξαναγίνεις, όσο είμαι εγώ εδώ αυτό απαγορεύεται". Το ίδιο βράδυ κατάλαβα ότι θα φύγω και έφυγα ύστερα από μία εβδομάδα. Ξεκινάει μια δύσκολη περίοδος σε Ρόδο, Φωστήρα, Καλλιθέα».

«Εφυγα από την Καλλιθέα για λόγους... δικαιοσύνης. "Αν είναι ένας από τους δύο στην προπόνηση, θα φύγω"»

Σ' αυτήν τη δύσκολη περίοδο τι θυμάσαι πιο έντονα; Και πόσο σημαντικό ρόλο έπαιξε η σύζυγός σου, με την οποία είστε μαζί πολλά χρόνια. Επίσης, μήπως το μυστικό σου είναι ότι δεν εκβίασες ποτέ τίποτα; Ποδοσφαιριστής έγινες μεγάλος, προπονητής κατάλαβες ότι θες να γίνεις ενώ ήσουν βοηθός του Παράσχου. Στα έφερε και λίγο η ζωή...

«Μόνο η ζωή μού τα έφερε (γέλια). Δεν είναι κάτι διαφορετικό, δεν είναι κάτι που το κυνήγησα. Δεν μπορούσα ποτέ να συμβιβαστώ. Θυμάμαι όταν ήμουν προπονητής στην Καλλιθέα το 2008. Η ομάδα είναι στη Γ' Εθνική και είναι 1η και παίζει καταπληκτικό ποδόσφαιρο. Ενώ έπρεπε να παίζουμε με τρεις μικρούς στην 11άδα, παίζουμε με οκτώ και εννιά. Εχουμε κάνει πέντε εκτός έδρας νίκες. Αν υπήρχε μια ομάδα που χαιρόσουν να βλέπεις τότε, ήμασταν εμείς. περνάμε και τον Πανθρακικό στο Κύπελλο, που ήταν Α' Εθνική και γίνεται ένα περιστατικό ανάμεσα σε δύο παίκτες.

Γίνεται ένα περιστατικό και με φωνάζει ο Σαλευρής: "Δεν το ανέχομαι αυτό το περιστατικό, πρέπει να τιμωρηθούν". Του λέω: "Μαζί σου πρόεδρε να τιμωρηθούν, αλλά ό,τι κι αν κάνεις να είναι το ίδιο και για τους δύο". Συμφωνήσαμε σ' αυτό. Μου λέει: "Θα τους λύσω τα συμβόλαια". Του απάντησα: "Εσύ είσαι ο πρόεδρος και εσύ πληρώνεις, συμφωνώ. Όμως, θέλω ένα πράγμα: Επειδή η δικαιοσύνη είναι για όλη την ομάδα θέλω το ίδιο και για τους δύο". Εγώ γνωρίζω ότι ο ένας από τους δύο έχει καλές σχέσεις με τον πρόεδρο. Την άλλη μέρα έρχεται ο ένας και χαιρετάει και λύνει το συμβόλαιό του. Την επόμενη μέρα ο άλλος έρχεται και κάνει προπόνηση. Την Τετάρτη το απόγευμα πάω στο γραφείο του προέδρου και ακξολουθεί ο εξής διάλογος:

-Πρόεδρε τι έγινε;

-Ο ένας δέχτηκε ο άλλος δεν δέχτηκε.

-Του λέω ή κι οι δύο ή κανένας.

-Δεν γίνεται αυτό.

-Εγώ θα πάω αύριο στην προπόνηση. Αν είναι και οι δύο εκεί, θα συνεχίσω. Αν είναι ο ένας από τους δύο, θα φύγω θα χαιρετήσω.

Την άλλη μέρα πήγα στην προπόνηση, άνοιξα την πόρτα, είδα τον έναν από τους δύο, χαιρέτησα τα παιδιά και έφυγα. Κι η ομάδα ήταν πρώτη».

«Στο Αιγάλεω άντεξα για δύο εβδομάδες. Δεν μπορούσα να ακούσω ποιον θα βάλω»

Αν γυρνούσες το χρόνο πίσω...

«Το ίδιο θα έκανα. Κάποιες φορές έχω κάνει και λάθη. Μετά στο Αιγάλεω για δύο εβδομάδες. Δεν άντεξα παραπάνω».

Γιατί δεν άντεξες;

«Επρεπε να ακούσω ποιον θα βάλω και δεν έχω μάθει έτσι. Είπα "ευχαριστώ πολύ" και χαιρέτησα. Μετά από ταλαιπωρία με Τρίκαλα και Εθνικό έρχεται η Κομοτηνή. Εκεί πραγματικά βρήκα ηρεμία για 1,5 χρόνιο. Θεωρώ ότι εκεί τα πήγαμε καλά. Η ομάδα έπαιξε καλά και εγώ εξελίχθηκα. Η ομάδα ανέβηκε το 2012 και 8 ματς μετά αποχώρησα».

«Στον Πανθρακικό, για 1,5 χρόνο είχαμε ξεχάσει την ήττα στη Β' ΕΘνική. Εγώ προκάλεσα να φύγω»

Γιατί;

«Γιατί ενώ έχουμε νικήσει Παναθηναϊκό και Λεβαδειακό εκτός έδρας έχουμε χάσει κάποια ματς σε λεπτομέρειες. Στο τελευταίο μου ματς στον Πανθρακικό κάνει ντεμπούτο ο Αθανασιάδης στα 18 του, που σήμερα είναι στην ΑΕΚ. Αποβάλλεται στο 7', δεχόμαστε ένα γκολ στο 18', ισοφαρίζουμε στο 59' και στο 87' δεχόμαστε ένα δεύτερο γκολ. Χάνουμε το ματς. Χάσαμε και από την Βέροια και είδα τους ανθρώπους της ομάδας στεναχωρημένους. Τους λέω: "Μην στεναχωριέστε, αν θέλετε να αλλάξετε κάτι εγώ είμαι εδώ. Δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα". Το προκάλεσα ουσιαστικά και φεύγω έτσι απλά. Ξέρετε, για 1,5 χρόνο στη Β' Εθνική είχαμε ξεχάσει τι είναι ήττα. Είχαμε 17/17 στην Κομοτηνή και την επόμενη χρονιά κάναμε δύο ήττες και τους κακοφάνηκε. Εντός έδρας είχαμε βάλει 40 γκολ και είχαμε δεχτεί τέσσερα γκολ».

Και δεν είχατε και ομάδα για άνοδο.

«Όχι, το μπάτζετ την προηγούμενη χρονιά ήταν 1.500.000 ευρώ και εμένα μου δίνουν 700.000 ευρώ. Και ανεβαίνουμε και με έξι βαθμούς διαφορά. Κάπου είχαν κλονιστεί ωστόσο και επειδή ήταν άνθρωποι με τους οποίους είχα περάσει καλα, δεν ήθελα να τους βλέπω στεναχωρημένους και χωρίσαμε. Μετά ακολούθησε ένα τετράμηνο στον Ολυμπιακό Βόλου και μετά πήγα στον ΠΑΣ Γιάννινα».

«Στον ΠΑΣ Γιάννινα ακόμα και στη νίκη έφταιγε ο Παντελίδης»

Πες μας λίγο για Ολυμπιακό Βόλου.

«Όταν είχα πάει η ομάδα πρέπει να είχε 13 ισοπαλίες, ήταν σχετικά χαμηλά. Τελικά, μπήκαμε στα play off αλλά έγιναν δύο περιστατικά και χωρίσαμε. Δύο ματς βασικά πριν τα play off σταματήσαμε τη συνεργασία μας».

ΠΑΣ Γιάννινα;

«Δεν ήταν καλή περίοδος. Ο ΠΑΣ ήταν στην Α', αλλά τίποτα δεν ήταν καλό για εμένα. Δεν είναι μόνο που είμαστε καλά βαθμολογικά, αλλά η ομάδα την προηγούμενη χρονιά έχει κάνει μια πάρα πολύ καλή πορεία κι ο κόσμος θέλει να μείνει ο Χριστόπουλος, ο οποίος τελικά έφυγε. Είναι όλοι εχθρικοί απέναντί μου. Ξεκινάμε με το 3-3 στην Τρίπολη και είναι μια χρονιά που την ημέρα που φεύγω άφησα την ομάδα με 9 βαθμούς, ενώ στην προηγούμενη σεζόν την αντίστοιχη περίοδο η ομάδα είχε πέντε βαθμούς».

Αισθάνθηκες αδικία;

«Ναι. Νομίζω ότι κι ο πρόεδρος έχει πει ότι αν έχει κάνει λάθος κάπου ήταν ότι άλλαξε εμένα. Νομίζω ότι πιέστηκε όμως γιατί ο κόσμος δεν έβλεπε τίποτα καλό σε εμένα. Και σε νίκες ακόμα δεν έβλεπαν τίποτα καλό για εμένα. Θυμάμαι ότι και μετά από νίκη έφταιγε ο Παντελίδης. Σαφώς, ήταν άσχημο που αποκλειστήκαμε στο Κύπελλο αλλά συμβαίνουν αυτά σε μια δουλειά».

«Δεν έχω το παραμικρό παράπονο από τον Κομπότη»

Και μετά ο Λεβαδειακός. Πες μας λίγο για Κομπότη.

«Είναι ένας από τους ανθρώπους που εγώ μπόρεσα να συνεννοηθώ πάρα πολύ καλά, δεν έχω το παραμικρό παράπονο. Δεν με ενόχλησε κάπου, δεν με προβλημάτισε κάπου. Εχω να πω τα καλύτερα. Πάντα μιλάω για ό,τι αφορά εμένα».

Στον Λεβαδειακό ένιωσες ότι οι μετοχές σου έχουν ανέβει πάλι;

«Όχι, γιατί ενώ το τελείωμα της πρώτης χρονιάς ήταν καλό, η επόμενη σεζόν δεν ήταν καλή. Κάναμε πολλά λάθη στο σχεδιασμό μας. Πήραμε έξι παιδιά που ήταν ανέτοιμα. Περνούσε ο καιρός και τα παιδιά δεν ερχόντουσαν. Και τον Γενάρη που κάναμε μεταγραφές, πάλι αυτοί που ήρθαν δεν ήταν έτοιμοι. Η ομάδα δυσκολεύεται να γίνει ένα ομοιογενές σύνολο. Υπάρχουν στην ομάδα και δύσκολοι χαρακτήρες. Σε εμένα άλλαξαν όλα στον Ηρακλή».

«Μετά τον Λεβαδειακό χτυπούσε το τηλέφωνό μου μόνο από ομάδες Β' Εθνικής. Ελεγα "ευχαριστώ πολύ" και το έκλεινα»

Εμεινες χωρίς δουλειά έναν χρόνο. Δεν είχες επιλογή να δουλέψεις κάπου;

«Όχι, καμία. Χτυπάει το τηλέφωνό μου από ομάδες της Β' Εθνικές. Ελεγα "ευχαριστώ πολύ" και το έκλεινα».

Κουβαλούσες τις άσχημες πορείες με ΠΑΣ Γιάννινα και Λεβαδειακό.

«Ναι, δεν ήταν καλές».

Πώς το διαχειρίζεσαι όλο αυτό;

«Με πολλή υπομονή, πολύ διάβασμα και ανάλυση. Κάπου εγώ έκανα λάθος. Πριν σκεφτώ το οτιδήποτε για τους άλλους, πρώτα κάνω αυτοκριτική. Βλέπω γιατί δεν πήρα τα ματς, τι προετοιμασία έκανα σε εκείνα τα ματς».

Δεν κλαίγεσαι όμως.

«Ποτέ. Πάντα λέω: "Θα ξαναγυρίσω". Όσο και χαμηλά να πέσεις είναι απαραίτητο να σηκωθείς. Η ζωή είναι πολύ σκληρή για να πεις "απέτυχα". Πρέπει να προσπαθήσεις ξανά. Και ξανά. Όμως, το ξαναλέω όλα σε μένα προπονητικά γυρίζουν στον Ηρακλή. Μέχρι να πάω στον Ηρακλή, διαβάζω πάρα πολύ τον αντίπαλο αλλά παράλληλα δεν δίνω και τόση σημασία. Στον Ηρακλή άρχισα να ασχολούμαι με το πώς θα κλέψουμε τα ματς, πώς θα σταματήσουμε τον αντίπαλο».

«Ο Πλεξίδας με απέλυσε στις 7.30 το πρωί της Δευτέρας και την Τρίτη με ήθελε πάλι πίσω στα Τρίκαλα»

Τι βρήκες στον Ηρακλή όταν ανέλαβες;

«Τίποτα».

Ο Ηρακλής γιατί επέλεξε τότε τον Σάββα Παντελίδη; Είναι μια ομάδα που «καίγεται» και παίρνει κάποιον που είναι εκτός δουλειάς για καιρό.

«Υπάρχει κάποιος απ' αυτούς που ήταν στην ομάδα και με έχει δει να δουλεύω στα Τρίκαλα. Στα Τρίκαλα πήγα στα μπαράζ σε δύο ματς, παίρνουμε τα μπαράζ και μετά γίνεται μπέρδεμα με τον πρόεδρο, τον Πλεξίδα. Με απολύει και την επόμενη μέρα μου λέει "σε ξαναπροσλαμβάνω". Του απάντησα: "Λύσαμε τη συνεργασία μας, δεν μπορείς να με ελέγξεις κι αυτό δεν γίνεται". Μου λέει: "Θα σου δώσω τα διπλά" και εγώ του είπα "δεν τα θέλω". Με απέλυσε την Δευτέρα στις 7.30 το πρωί, πληρώνομαι στην τράπεζα και την επόμενη μέρα μου είπε: "Δεν φταίω εγώ, άλλος φταίει". Αυτός λοιπόν που με είχε δει στα Τρίκαλα είναι ο Μπέκας. Εγώ σκέφτηκα ότι δεν είχα να χάσω τίποτα, αυτοί περίμεναν από μένα να κάνω μάγια ίσως».

«Όταν ανέλαβα στον Ηρακλή, μόνο τα φανελάκια θύμιζαν ποδοσφαιρική ομάδα»

Ανέλαβες τον Ηρακλή Νοέμβριο, μετά από μία ήττα στη Λεωφόρο από τον Παναθηναϊκό και όλοι λένε πως είναι πεσμένος.

«Και εγώ λέω ναι και 'τι έχω να χάσω;'. Τίποτα. Πηγαίνω και μετά από μία εβδομάδα αρχίζω να κλαίω»

Τι βρήκες που να θυμίζει ποδοσφαιρική ομάδα; Τα φανέλακια μόνο;

«Μόνο τα φανελάκια θα μπορούσα να πω. Ούτε στη Μίκρα δεν μπορούσαμε να κάνουμε προπόνηση. Κάνανε κάπου αλλού μακριά, σε κάτι γήπεδα που νοίκιαζαν».

«Δεν είχε ζεστό νερό με 20 πόντους χιόνι και με απλήρωτα παιδιά. Εμειναν όλοι για προπόνηση»

Γιατί όχι στη Μίκρα;

«Το γήπεδο ήταν χάλια. Δεν το έφτιαχναν. Έχω ζήσει εκπληκτικές στιγμές στον Ηρακλή. Έχω ζήσει στις στιγμές όπως να έχει 20 πόντους χιόνι και να μην υπάρχει ζεστό νερό ώστε να οι παίκτες να κάνουν μπάνιο. Μόνο κρύο. Αυτό συνέβη δύο μήνες από όταν είχα πάει και είχε ήδη αλλάξει όλη η σκέψη μου για το ποδόσφαιρο. Σκέφτομαι πώς μπορώ να πάρω πράγματα από παιδιά που δεν παίρνουν τίποτα. Δηλαδή δεν πληρώνονται, αλλά βρίσκονται εκεί γιατί δεν μπορούν να φύγουν. Δεν μπορούν να πάνε κάπου ούτε να σταματήσουν. Αν μπορούσαν να πάνε κάπου θα το έκαναν. Δεν μπορούν να το κάνουν λόγω συνθηκών. Άρα αρχίζω να σκέφτομαι πώς μπορώ αυτούς να τους κάνω 'ένα'. Και σκέφτομαι πως αυτό μπορεί να συμβεί μόνο αν τους δώσω ένα όραμα. Το όραμα ήταν να πάμε μέχρι τον Δεκέμβριο και τον Γενάρη να φύγουν».

Δεν έφυγαν όμως, τουλάχιστον οι περισσότεροι.

«Δεν έφυγαν γιατί τον Ιανουάριο τους είπα τι θα έχουν να κερδίσουν αν πετύχουμε αυτό το 'θαύμα'. Τι συμβόλαιο θα βρείτε του χρόνου».

«"Εγω βγαίνω έξω να κάνω προπόνηση. Η ώρα είναι 10 παρά 10. Μέχρι τις 10 και δύο λεπτά θα σας περιμένω. Οποιος θέλει ας βγει, όποιος δεν θέλει είναι από εμένα ελεύθερος να μη βγει. Είναι δικαίωμά του". Ε, 10 παρά ένα λεπτό ήταν και οι 27 έξω, ούτε ένας δεν έφυγε. Δεν μπορώ να το καταλάβω ακόμη πως έγινε αυτό. Εγώ δεν θα το έκανα».

Εκείνον τον Ιανουάριο έγιναν και μεταγραφές. Τον Τζανετόπουλο, τον Αργυρόπουλο, τον Δώνη και κάποια άλλα παιδιά. Πώς μπορούσε ένας προπονητής να τους πείσει να έρθουν; Ηταν όλοι απλήρωτοι, όπως φυσικά και εσύ.

«Προσπαθούσα να τους δείξω ποιο ήταν το καλύτερο για εκείνους. Ο παίκτης πρέπει να νιώθει άνετα, πως είσαι ο πατέρας του. Να αισθανθεί πως 'ναι, τώρα δεν θα πάρω χρήματα αλλά το καλοκαίρι θα το εξαργυρώσω καθώς όλοι θα λένε για μένα'. Νομίζω πως πολλά παιδιά έκαναν πράγματα από τότε. Και πρέπει να κάνεις τον ποδοσφαιριστή να περνά καλά στην προπόνηση. Να σας πω πως έδιωχνα παίκτες από την προπόνηση. Αργησες ένα λεπτό, φεύγεις. Εμείς εδώ είμαστε παρέα. Αν θες να έρθεις αργότερα, θα πας σπίτι σου. Ξενύχτησε ποδοσφαιριστής και τον έδιωξα από την ομάδα μία και καλή. Δεν έπαιξε ξανά. Είχαμε τόσα προβλήματα και να πεις 'φύγε γιατί ξενύχτησες την Πέμπτη;'. Αλλά έγινε η ομάδα ένα γκρουπ. Βοήθησαν πολύ οι μεγάλοι, ο Ζιάμπαρης, ο Περόνε, ο Στάμου, πιο μεγάλα παιδιά, ώστε να δημιουργηθεί ένα ισχυρό γκρουπ. Σας λέω, τους έδιωχνα από την προπόνηση. Θυμάμαι ένα περιστατικό δύο μήνες από όταν είχα πάει και έχε χιόνι έξω και έρχεται ο φροντιστής καις μας είπε πως δεν θα κάνουμε προπόνηση επειδή δεν είχαμε πετρέλαιο. Εγώ ντύνομαι και βάζω τη φόρμα μου, ενώ από τους παίκτες δεν είχε αλλάξει κανείς. Είναι θυμάμαι Πέμπτη και παίζουμε Κυριακή. Μπαίνω στα αποδυτήρια και τους λέω. "Εγώ βγαίνω έξω να κάνω προπόνηση. Η ώρα είναι 10 παρά 10. Μέχρι τις 10 και δύο λεπτά θα σας περιμένω. Όποιος θέλει ας βγει, όποιος δεν θέλει είναι από εμένα ελεύθερος να μη βγει. Είναι δικαίωμά του". Ε, 10 παρά ένα λεπτό ήταν και οι 27 έξω, ούτε ένας δεν έφυγε. Δεν μπορώ να το καταλάβω ακόμη πως έγινε αυτό. Εγώ δεν θα το έκανα. Αυτοί όμως σαν να κάτι να τους τραβούσε προς τα εκεί. Πως μπορούμε να κάνουμε κάτι ξεχωριστό. Για εμάς και την καριέρα μας, να της δώσουμε ώθηση. Βοήθησε και εμένα η όλη κατάσταση πολύ. Ήρθα πιο κοντά με τα παιδιά. Αρχισα να σκέφτομαι διαφορετικά για το ποδόσφαιρο. Αυτό που έλεγα πριν. Σκέφτηκα ότι πως στα... χάλια που έχουμε τι μπορούμε να κάνουμε; Να πάρουμε πέντε ισοπαλίες. Φτάνουν για να σωθούμε; Όχι. Αρα θα πρέπει να κερδίσουμε ματς. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να ασχοληθούμε με τη δική μας ομάδα και όχι με τον αντίπαλο. Να είμαστε εμείς καλοί. Να εξελιχτούμε. Ξεκινήσαμε λοιπόν από τις αρχές Δεκεμβρίου με μοναδικό στόχο πώς θα εξελιχτούμε. Τελικά φτάσαμε στο σημείο τέλη Μαρτίου και τον Απρίλιο που κρίνονταν το πρωτάθλημα να κάνουμε πέντε συνεχόμενες νίκες».

«Είπα "δεν αντέχω άλλο", αλλά με κράτησαν οι παίκτες»

Εφτασες ποτέ στα... όρια σου λόγω της κατάστασης που επικρατούσε; Να πεις φεύγω.

«Ναι, μία ημέρα ένιωσα έτσι και ήρθαν οι παίκτες και με βρήκαν και έμεινα. Δεν θυμάμαι πριν από πιο ματς ήταν, αλλά είπα "τέλος. Δεν μπορώ άλλο, κουράστηκα"».

Υπήρχε κάποια ένδειξη πως θα ομαλοποιηθεί η κατάσταση;

«Προσπαθούσε ο Νίκος Καγιούλης να βρει λύσεις. Αλλά ήταν πάρα πολλά τα ανοικτά 'μέτωπα' που υπήρχαν. Έκλεινες μία τρύπα και υπήρχαν άλλες δέκα. Τα πράγμα έγιναν πιο εύκολα για εμένα ως προπονητής όταν πέρασε η 31η Ιανουαρίου, καθώς τα παιδιά δεν μπορούσαν να πάνε κάπου αλλού. Κάποιοι έφυγαν. 'Ολος ο Γενάρης ήταν δύσκολος και ψυχολογικά και αγωνιστικά».

«Μετά τη Βέροια πίστεψα ότι θα τα καταφέρουμε»

Ιανουάριος ήταν που είπες «φεύγω»;

«Όχι, αργότερα. Μόλις πέρασε η 31η Ιανουαρίου όλα έγιναν καλύτερα. Πλέον το όραμα που υπήρχε ήταν πως τον Ιούνιο να έχουμε πετύχει κάτι που θα κάνει όλο τον κόσμο να μιλάει για εμάς. Αυτό ήταν το μότο της ομάδας. Αυτό που δεν πίστευε κανείς, να τους κάνουμε να το πιστέψουν».

Πότε πίστεψες πώς ο Ηρακλής θα τα καταφέρει;

«Ηταν μετά τη νίκη στη Βέροια. Είχαμε πολύ κακή ψυχολογία και με σκεπτικό πως αύριο θα φύγουν οι περισσότεροι, αλλά κερδίσαμε εκεί 2-0. Με τον Πασά που έβαλε πέρσι 20 γκολ στη Βέροια ως σέντερ φορ. Ίσως εκείνο ήταν το πρώτο του ματς που έπαιξε σε αυτή τη θέση».

«Το μόνο που άκουγα ήταν "θέλω να φύγω, είμαι απλήρωτος"»

Θυμάσαι τι είπες στους παίκτες την πρώτη ημέρα που μπήκες στα αποδυτήρια του Ηρακλή;

«Ημουν σοβαρός, όπως σε όλες τις ομάδες. Να μην αισθάνονται απογοητευμένοι, να προσπαθήσουμε και να δουλέψουμε. Ο,τι θέλετε είμαι εδώ και μπορείτε να έρθετε να με βρείτε, όποια προβλήματα υπάρχουν να προσπαθήσουμε να τα λύσουμε. Τελειώνει η προπόνηση και έρχονται στο γραφείο μου 12 με 13 παίκτες και μου λένε πως θέλουν να φύγουν! Το μόνο που άκουγα ήταν 'θέλω να φύγω, είμαι απλήρωτος'. Απογοητεύομαι, αλλά από την επόμενη ημέρα σκέφτομαι να τους στείλω στους ανθρώπους της διοίκησης, μήπως και βρεθεί μία λύση. Μετά από 10 ημέρες όμως βλέπω πως δεν μπορούν να δώσουν λύση και αρχίζω να έχω όλο και περισσότερη προσωπική σχέση με τα παιδιά και προσπαθώ να τα πείσω να περιμένουν μέχρι τον Ιανουάριο. Τον Γενάρη τους είπα πως όποιος θέλει να φύγει δεν υπάρχει πρόβλημα, αλλά δεν ήταν πολλοί. Πήραμε τότε και ορισμένα παιδιά που είχαν πολύ όρεξη να παίξουν και γνώριζαν πως δεν υπήρχαν χρήματα και έτσι το πετύχαμε. Με πολλή δουλειά και πολλή συγκέντρωση».

«Η ομιλία που μου έχει μείνει είναι αυτή με τον ΠΑΟΚ. Δεν την έχουν τραβήξει. Είχε να κάνει με την πόλη»

Η ομιλία που σου έχει μείνει; Είναι με τον Λεβαδειακό, αυτή που έχουμε δει;

«Όχι, είναι με τον ΠΑΟΚ. Δεν την έχουν τραβήξει. Ηταν κόντρα σε ομάδα που τα είχε όλα, είναι σαν να παίζαμε τότε ο πλούσιος με τον φτωχό. Ετσι ήταν. Κανείς δεν μας είχε σε υπόληψη. Προσπαθώ να τονίσω στα παιδιά πώς θα είναι η κατάσταση για όλους μας αν δεχθούμε τέσσερα γκολ και βγούμε την επομένη στο δρόμο. Θα μπορεί κάποιος να δικαιολογηθεί πως δεν είχαμε χρήματα; Δεν θα έχει σημασία, όλοι θα θυμούνται πως ξεφτιλιστήκαμε. Τους είπα λοιπόν να σκεφτούν πως την επομένη θα περπατάμε στη Θεσσαλονίκη και δεν θα ντρεπόμαστε. Αυτό ξεκίνησε από την Τετάρτη και έφτασε μέχρι την ημέρα του αγώνα και τότε τους είπα πώς ήρθε η ώρα να το αποδείξουμε. Οπως μπορεί ο κάθε ένας. Σε εκείνο το ματς κάναμε υπερπροσπάθεια. Κάθομαι και τα βλέπω καμιά φορά και το πιστεύω. Αν δεν αλλάζαμε 'ταχύτητα' μετά το γκολ που δεχθήκαμε και ήταν νωρίς, μπορεί να έληγε και 6-0 για τον ΠΑΟΚ λόγω της ψυχολογίας μας. Αλλά η ομιλία μου είχε να κάνει με την πόλη. Πως θα αντιμετωπίζαμε την επομένη ό,τι και αν γίνονταν».

«Όταν πήγα στον Αστέρα, μόνο η πόρτα δεν πλήρωσε πρόστιμο. Ο Καλτσάς μού είπε να βάλω πρόστιμο και στον οδηγό του πούλμαν»

Στον Ηρακλή αισθάνθηκες πως έγινες καλύτερος και σαν άνθρωπος. Σαν πατέρας;

«Σαν άνθρωπος ήμουν και είμαι ο ίδιος. Σαν προπονητής έγινα καλύτερος. Αρχισα να βλέπω πως θα εξελίξω εγώ την ομάδα μου. Άρχισα να βλέπω αλλιώς το ποδόσφαιρο. Τώρα καλύτερος άνθρωπος; Ένας προπονητής πρέπει να είναι και πατέρας όπως το λέτε, αλλά πρέπει να είναι και σκληρός. Δεν γίνεται μία ομάδα να μην έχει κανόνες. Ναι, έγινα καλύτερος άνθρωπος και πήγα στον Αστέρα Τρίπολης και μόνο που δεν πλήρωσε πρόστιμο η... πόρτα!. Ο Καλτσάς μού είπε όταν τελείωσε η σεζόν: "Να βάλεις και στον οδηγό του πούλμαν πρόστιμο!" (σ.σ. γέλια)».

«Εχει γίνει μια προσφυγή στον Ηρακλή, αλλά δεν έχει εκδικαστεί. Δεν πειράζει»

Τα χρήματά σου τα πήρες από τον Ηρακλή;

«Εχει γίνει μία προσφυγή, αλλά δεν έχει εκδικαστεί. Δεν πειράζει να σου πω την αλήθεια».

«Ενας κύριος μού είπε: "Ήμουν από αυτούς που σε έβριζα και έλεγα να χάσουμε". Εκείνη τη στιγμή έκλαιγε. Ηταν κάτι μοναδικό».

Υπήρξε ένα πολύ όμορφο περιστατικό με έναν ηλικιωμένο φίλο του Ηρακλή.

«Ήρθε και με βρήκε μετά από ένα ματς με τον Λεβαδειακό και είχε προηγηθεί εκείνο με τον ΠΑΣ Γιάννινα, που είχαμε μείνει πίσω στο σκορ και ισοφαρίσαμε. Τότε λοιπόν υπήρχαν πίσω από τον πάγκο κάποια άτομα, πέντε αν θυμάμαι καλά, που μου λένε να πάρω την ομάδα και να φύγουμε, τη στιγμή που είχαμε ισοφαρίσει, να μηδενιστούμε δηλαδή. Και εγώ προσπαθώ να καταλάβω πού είναι το σωστό και πού το λάθος. Οι φίλοι του Ηρακλή μου λένε να μηδενιστούμε, ενώ είχαμε ισοφαρίσει και θα έπρεπε να πανηγυρίζουν. Εμφανίστηκε ένας κύριος και μου λέει τότε ΄δεν μπορείς να φανταστείς πόσο πολύ δεν σε ήθελα. Πόσο πολύ παρακάλαγα να χάνουμε. Είμαι ευτυχισμένος που σε γνώρισα και σε ευχαριστώ που έσωσες την ομάδα. Εγώ ήμουν από αυτούς που σε έβριζα και έλεγα να χάσουμε'. Εκείνη τη στιγμή έκλαιγε. Ηταν κάτι μοναδικό».

«Άλλαξα 2-3 ξενοδοχεία γιατί τα είχαν απλήρωτα. Μετά τη σωτηρία ένιωθα ότι μου ανήκει μέχρι κι ο περιπτεράς»

Σώζεται η ομάδα και την επομένη βγαίνεις από το σπίτι σου. Πού έμενες;

«Σε ένα ξενοδοχείο. Ηταν ή το δεύτερο ή το τρίτο γιατί με έδιωχναν που ήταν απλήρωτο (σ.σ. γέλια). Πέρασα τότε ορισμένες ημέρες πολύ καλά και τότε κατάλαβα τι κέρδισα. Δεν το κρύβω, από εκείνη τη σεζόν πιο κερδισμένος πιστεύω πως ήμουν εγώ».

Ενιωθες πως σου... ανήκε όλη η πόλη;

«Μέχρι και τον περιπτερά (σ.σ. γέλια). Ο κόσμος ήταν πολύ κοντά».

«Στον Παπαθανασάκη είπα: "Μη μου ξαναπείς για ποδόσφαιρο που να είσαι εσύ κοντά»

Και μετά... ;

«Το τελευταίο... επεισόδιο του σήριαλ Ηρακλή παίχθηκε εδώ, στο μαγαζί. Μετά από περίπου ένα μήνα ήρθε ο κύριος Παπαθανασάκης (σ.σ. τότε ιδιοκτήτης της ομάδας). Μου είπε τότε πως θέλει να μείνω και ότι θα 'τρέξει' την ομάδα. Του απαντάω 'πρόεδρε να έρχεσαι όποτε θες εδώ, να είμαστε φίλοι, μην μου ξαναπείς τίποτα για ποδόσφαιρο που να είσαι... εσύ κοντά!'. Ετσι τελείωσε η παρουσία μου στον Ηρακλή».

Μετά την τελευταία αγωνιστική εκείνη τη χρονιά είχατε έρθει όλη η ομάδα εδώ...

«Ναι, γυρνάγαμε από την Τρίπολη και έλεγαν τα παιδιά να τους πάνε κάπου από την ομάδα αλλά κανείς δεν το έκανε. Ετσι έφερα όλα τα παιδιά εδώ».

«Με τον Αστέρα συμφώνησα αμέσως. Είδα ποδοσφαιρικό πολιτισμό»

Ακολούθησε ο Αστέρας Τρίπολης αλλά στο μέσο της επόμενης σεζόν. Ενιωσες απογοητευμένος πως δεν είχε προτάσεις εκείνο το καλοκαίρι;

«Είχα, αλλά αναζητούσα κάτι καλύτερο. Ήθελα να εξαργυρώσω εκείνη τη χρονιά με κάτι καλύτερο και τον Σεπτέμβριο ήρθε η πρόταση του Αστέρα. Συμφωνήσαμε σχεδόν αμέσως».

-Βρέθηκες στην Τρίπολη. Σου είχε... λείψει να είσαι σε μία κανονική ομάδα, χωρίς απλήρωτους παίκτες και προβλήματα;

«Ο Αστέρας ήταν μία κλάση πάνω από όπου είχα δουλέψει μέχρι τότε. Είδα ποδοσφαιρικό πολιτισμό. Είναι όλα οργανωμένα. Δεν χρειάζεται να κόψουμε τη φέτα από την ντομάτα για να πληρώσουμε (σ.σ. γέλια). Υπάρχει γυμναστήριο, προπονητικό, ακαδημίες, για μένα ήταν κάτι πρωτόγνωρα. Είναι κοντά όλα, σε πέντε λεπτά είσαι στο προπονητικό. Υπάρχει τεχνογνωσία, δεν είναι μόνο τα χρήματα. Και υπάρχουν δύο άνθρωποι που μου έχουν συμπεριφερθεί εξαιρετικά, οι κύριοι Μπάκος και Καϋμενάκης, όπως και όλοι στην ομάδα, ο Γιώργος και ο Δημήτρης Μποροβήλος, ο Νίκος (σ.σ. Γαλανακόπουλος), αλλά και όλο το προσωπικό. Γίναμε μία παρέα. Παίρνει η ομάδα μπροστά, είχε μία δύσκολη χρονιά την προηγούμενη. Και αρχίζουμε να παίζουμε καλά. Κερδίσαμε μεγάλα ματς, όπως με τον ΠΑΟΚ. Έχει καλό υλικό. Το καταλαβαίνεις. Τα παιδιά έχουν πολλή όρεξη να δουλέψουν. Έρχονταν ατομικά στο γήπεδο. Βρήκα ένα υλικό που ήθελε να γίνεται καλύτερο και στο τέλος βγήκαμε Ευρώπη».

Ηταν τότε που στα δεξιά είχες ένα εξαιρετικό «δίδυμο» με Κώτσιρα, Καλτσά.

«Εξαιρετικό».

«Αν είχα εμπειρία από ευρωπαϊκά ματς, θα είχαμε περάσει την Χιμπέρνιαν»

Η ομάδα βγαίνει Ευρώπη και το ματς με την Χιμπέρνιαν ήταν για... σπάσεις την τηλεόραση (3-2 από 0-2).

«Θα σας το πω τώρα, μετά από τόσο καιρό. Νομίζω πως αν είχα εμπειρία σε ευρωπαϊκά παιχνίδια θα είχαμε περάσει. Δεν λέω για τον δεύτερο αγώνα, δεν μπορούσαμε να τον διαχειριστούμε, μείναμε με 10 αλλά παρόλα αυτά είχαμε ευκαιρίες. Ομως ο τρόπος που διαχειρίστηκα το πρώτο παιχνίδι μετά το 0-2, αν είχα στο μυαλό μου ότι υπάρχει και ρεβάνς, θα ήταν διαφορετικός.

Είχα απειρία. Είδα το 0-2, ενθουσιάστηκα, είπα θα το κάνουμε 0-3 και η ρεβάνς θα είναι... παρέλαση. Στην Τρίπολη μείναμε με 10 παίκτες, χάναμε 1-0 αλλά στο δεύτερο ημίχρονο κάναμε τότε καταπληκτική εμφάνιση και με λίγη τύχη θα το είχαμε 'γυρίσει'. Αλλά το πρώτο παιχνίδι με λίγη εμπειρία θα το είχα διαχειριστεί καλύτερα».

Θυμάσαι τα παιδιά από την Ακαδημία του Αστέρα που «ανέβηκαν» εκείνα τα χρόνια;

«Τον Αθανασιάδη τον βρήκα στον Αστέρα και τον είχα στον Πανθρακικό πολύ μικρό. Ηταν ο Χριστόπουλος που έκανε ντεμπούτο στο ματς με τη Χιμπέρνιαν, ο Κανελλόπουλος, ο Τζίμας. Ο τελευταίος έκανε ντεμπούτο σε ένα φιλικό στην Πολωνία πριν τα 17 του χρόνια».

Ήταν και ο Κυριακόπουλος που πήρε πολλά ματς τότε.

«Ο Γιώργος τη μεθεπόμενη χρονιά έκανε μεταγραφή για τη Σασουόλο. Να σου πω την αλήθεια είχα προβλήματα μαζί του, γιατί θεωρώ πως δεν δούλευε ανάλογα με το ταλέντο του. Θεωρώ άδικο κάποιοι που έχουν πολλά πράγματα να δώσουν να μη δουλεύουν όπως πρέπει. Έχει πολύ ταλέντο. Ηταν τότε και σε μία ηλικία που... πέταγε το μυαλό του (20 στα 21) και έκανε κάποια λαθάκια που ένιωθα πως έπρεπε να τα διορθώσω. Μπορεί να ήμουν και άδικος για ένα-δύο ματς που δεν τον πήρα στην αποστολή, αλλά θεωρώ πως ίσως στο τέλος του έκανε καλό αυτή η πίεση πως έπρεπε να δουλέψει περισσότερο. Τώρα είναι εξαιρετικός και μπράβο του. Είμαι σίγουρος πως άλλαξε τον τρόπο που δούλευε από όταν ήμουν εγώ».

Ο Κώτσιρας;

«Μυαλό. Καθαρό μυαλό. Πανέξυπνος, αντιλαμβάνεται το ποδόσφαιρο και μαθαίνει πάρα πολύ γρήγορα, ακόμη και στα 25 του ή στα 26 του. Κάναμε ατομική προπόνηση και την επόμενη εβδομάδα παρουσιάζονταν βελτιωμένος στο κομμάτι που δουλεύαμε κατά 20% με 30%. Το ίδιο έκανε και ο Ιγκόρ. Επίσης πολύ γρήγορο μυαλό. Μιλάω ακόμη μαζί του. Πολύ καλό παιδί».

«Στην Τρίπολη θα μπορούσα να μείνω μία σεζόν ακόμη»

Θεωρείς πως στον Αστέρα είχες να δώσεις και άλλα πράγματα;

«100%. Ναι. Απλά μετά ήρθε μία περίοδος που η ομάδα δεν πήγαινε καλά και είπαμε με τη διοίκηση που αν δεν κερδίζαμε ένα ματς με τη Λαμία θα ήταν καλύτερο να χωρίσουν οι δρόμοι μας. Ήρθαμε 0-0, παρότι η Λαμία έπαιζε από νωρίς με 10 παίκτες. Ίσως τότε ότι ξεκινήσαμε νωρίς τη σεζόν λόγω Ευρώπης να μην μας έκανε καλό και έτσι διακόψαμε τη συνεργασία μας».

Συναισθήματα; Ηταν η πρώτη ομάδα που έπαιξες Ευρώπη, ένιωσες πώς θα σε πάει «πίσω» στην καριέρα σου;

«Όχι. Απλά κατάλαβα πως καλό θα ήταν να είχε ολοκληρωθεί η χρονιά. Με θεματάκια, ναι. Παντού συμβαίνει αυτό. Να κάναμε κάτι καλύτερο. Στην Τρίπολη θα μπορούσα να μείνω μία σεζόν ακόμη».

«Στον Άρη, τους δύο πρώτους μήνες
δεν μπορούσα να πάω έστω έξω να φάω»

Και μετά στον Άρη, σε μία κατάσταση ανάλογη με όταν ανέλαβες τον Αστέρα...

«Τους δύο πρώτους μήνες δεν μπορούσα να πάω έστω έξω να φάω. Ηταν δύσκολοι. Πήγαμε σε μία περίοδο που η ομάδα δεν είχε ισορροπία, ούτε κακή αλλά και ούτε καλή. Ήταν ανέτοιμη και εκείνον τον καιρό ήταν πίσω σε επίπεδο οργάνωσης, αλλά με έναν κόσμο, που μεγάλο μέρος του πιστεύει πως πρέπει να πάρει έναν τίτλο. Εγώ από την πλευρά μου υποσχέθηκα την Ευρώπη. Αυτό είχα συμφωνήσει και με τους ανθρώπους της, ενώ βλέποντας και τις άλλες ομάδες πίστευα πως μπορούμε να τα καταφέρουμε. Ήταν πολύ δύσκολη η περίοδος μέσα στις γιορτές, καθώς αποκλειστήκαμε από τον Εργοτέλη στο Κύπελλο (σ.σ. Δεκέμβριος 2018). Ήταν 'βαρύ'. Τι πρόβλημα υπήρχε στον Αρη; Ήταν εντελώς διαφορετικός ο τρόπος που η ομάδα έκανε προπόνηση με εμένα. Χρειάστηκαν περίπου δύο μήνες να αφομοιωθεί η προπόνηση. Σε αυτό το χρονικό διάστημα υπήρχαν κάποια παιχνίδια που η ομάδα δεν μπορούσε να κουνηθεί από την κούραση. Όταν παίξαμε Κυριακή και μετά Τετάρτη ήταν το ματς με τον Εργοτέλη, οι εννέα από τους 10 δεν μπορούσαν να... περπατήσουν. Τον Γενάρη κάναμε δυο-τρεις μεταγραφές και μετά από μία νίκη κόντρα στην Ξάνθη... πήραμε μπροστά. Όταν τελειώσαμε το πρωτάθλημα ήμασταν μία πάρα μα πάρα πολύ καλή ομάδα. Με βοήθησε πάρα πολύ αυτό που έγινε στον Ηρακλή και τον Αστέρα, όπου βελτιώναμε τον Ηρακλή, βελτιώναμε τον Αστέρα. Έτσι και με τον Άρη. Όσο περνούσε ο καιρός χαιρόσουν να τον βλέπεις (σ.σ. τον Άρη)».

«Μέχρι και την τελευταία μέρα έλεγα στον Καρυπίδη: "Ασε τον Τόνσο, θα βρούμε άλλον"»

Μία από τις δύο-τρεις μεταγραφές που έγιναν στον Άρη τότε ήταν του Τόνσο. Καλώς ή κακώς σου έχουν κολλήσει την ταμπέλα ότι εσύ «έκλεψες» από την Τρίπολη τον Τόνσο;

«Ότι μου άρεσε ως παίκτης, είναι αλήθεια. Εγώ θα πω ότι ακόμα και την τελευταία μέρα που ήταν να έρθει έλεγα: "Μην τον πάρεις". Ο Καρυπίδης επέμενε. Εμένα μου άρεσε το στιλ του παίκτη, αλλά ο ίδιος μου απάντησε: "Εχω τους λόγους μου, θα τον πάρω"».

Θεωρείς ότι εκεί χάλασε η σχέση σου με τον Αστέρα;

«Δεν θα πω ότι χάλασε. Δεν μπορώ να μην σκεφτώ το πως μου έχουν φερθεί ο κύριος Μπάκος ή ο κύριος Καϋμενάκης ή ο Νίκος Γαλανακόπουλος ή ο Γιώργος και Δημήτρης Μποροβήλος. Εγώ προσωπικά δεν έχω το παραμικρό να πω. Όταν κατέβηκα στην Τρίπολη να παίξουμε με τον Άρη, είδα και ένα χαρτί με κάποια λόγια για μένα από κάποιους φιλάθλους».

Τι έλεγε το χαρτί;

«Κατι σαν ντροπή σου... Αλλά εγώ ξέρω την αλήθεια και εγώ επέμενα μέχρι και την τελευταία μέρα να μην τον πάρουμε. Ναι, εγώ είπα "θέλω έναν τέτοιο", εννοώντας το στιλ παιχνιδιού αλλά ως εκεί. Είχα τον Γιουνές, τον Ντιγκινί, τον Ματέο Γκαρσία και τον Μπρούνο Γκάμα. Ο Μπρούνο Γκάμα τραυματίζεται και ψάχνω ένα παίκτη να μου παίξει στην 4άδα. Και εκεί πάνω είπα: "Θέλω έναν τέτοιον". Ε, και μου φέρνει αυτόν. Σκέφτηκε αλλιώς και μου τον πήρε».

«Νικήσαμε 2-1 την Λαμία στο 90' και όλο το γήπεδο μάς γιούχαρε»

Και βγάζεις τον Άρη Ευρώπη.

«Ναι, βγάζω τον Άρη Ευρώπη».

Ο κόσμος του Άρη είναι ο πιο δύσκολος;

«Είναι ο πιο απαιτητικός. Θυμάμαι νίκη με τη Λαμία με 2-1, με πολύ κακή εμφάνιση, με παιδιά που πριν 15 μέρες τους είχαμε πει "κάντε προπόνηση μόνοι σας, δεν σας θέλουμε", με δύο αριστερά μπακ. Εκείνη την ημέρα έχουμε ελλείψεις, νικάμε 2-1 στο 90', πανηγυρίζουμε για 20 δευτερόλεπτα και μετά όλο το γήπεδο μας γιουχάρει».

Αυτή η πίεση δεν δουλεύει ευεργητικά;

«Σίγουρα. Να σας πω τι είναι καλό στον Άρη. Καλό στον Άρη είναι όταν τα πράγματα πηγαίνουν καλά. Αν κερδίζεις μέσα στο Χαριλαου, είναι δύσκολο ο αντίπαλος να σου γυρίσει ο αντίπαλος το ματς με την πίεση που υπάρχει. Όταν όμως χάνει, είναι δύσκολο για όλους».

«Μεγαλύτερη πίεση ένιωσα στον Άρη απ' ό,τι στον Ηρακλή»

Μεγαλύτερη πίεση ένιωσες στον Άρη ή στον Ηρακλή;

«Στον Άρη γιατί το γήπεδο ήταν γεμάτο. Στον Ηρακλή είχε πολλή φασαρία, αλλά ήταν λιγότεροι. Στον Άρη ένιωσα μεγαλύτερη πίεση ειδικά την περίοδο που δεν παίζαμε καλά. Μετά που παίζαμε καλά, την ομάδα την έσπρωχνε ο κόσμος περισσότερο. Ο Άρης άρχιζε να παίζει και φαντεζί ποδόσφαιρο. Είχαμε βάλει στην Ξάνθη επτά γκολ, στον Απόλλωνα πέντε...».

Στον, Άρη ο Παντελίδης έδειξε ότι ξέρει να παίζει επιθετικά;

«Στην Καλλιθέα το 2008 παίζουμε 4-4-2 με ρόμβο, χάνουμε 1-0 στο 70' και μέχρι το 90' είχαμε βάλει τέσσερα γκολ. Δεν υπάρχει ματς που να έχουμε κάνει διπλό και να έχουμε βάλει κάτω από τρία γκολ. Στον Άρη, επειδή είναι ομάδα με μεγάλυ απήχηση όσο πιο πολλοί το βλέπουν τόσο πιο πολύ το μεταφέρουν».

«Αυτό που έγινε με τον Ηρακλή δεν ξαναγίνεται»

Μπορείς να σταθείς σε κάποια από τις επιτυχίες σου ή η καθεμία είναι ξεχωριστή; Βασικά, το θαύμα στον Ηρακλή πρέπει να γίνει ντοκιμαντέρ στο Netflix;

«Αυτό δεν ξαναγίνεται. Δηλαδή ο Αστέρας είναι μια ομάδα που σου παρέχει τα πάντα. Ο Άρης έχει μια δυναμική, έχει κόσμο, το υλικό αναβαθμίζεται προς τα πάνω. Στον Ηρακλή δεν υπήρχει τίποτα».

«Μετά τον Άρη είχα δύο κακές επιλογές που λέγεται "Ατρόμητος"»

Μετά τον Άρη;

«Μετά τον Άρη έχουμε δύο κακές επιλογές που λέγεται Ατρόμητος».

Τι έχεις να πεις για αυτό;

«Έχω να πω πολλά, αλλά δεν θα πω αρκετά... Τις επιλογές μας πολλές φορές τις πληρώνουμε και σε εμένα αυτό δεν πήγε καλά».

Αν γύριζες το χρόνο πίσω θα άλλαζες την απόφασή σου;

«Ναι εξαιτίας συμπεριφορών ανθρώπων περισσότερο».

«Να πηγαίνει καλά ο Ατρόμητος και να είναι καλά στην προσωπική του ζωή, αλλά δεν χρειάζεται να είμαστε κοντά με τον Σπανό»

Ο Σπανός είναι στην ουσία ο άνθρωπος που ουσιαστικά σου έδωσε το... σπρώξιμο για να ξεκινήσεις την προπονητική. Από τη Χαλκηδόνα ξεκίνησαν όλα. Νιώθεις κάποια πίκρα για τον Σπανό; Επρεπε να σε στηρίξει κάπου παραπάνω;

«Εγώ θέλω να είναι καλά, να πηγαίνει καλά κι ο Ατρόμητος αλλά και στην προσωπική του ζωή αλλά δεν χρειάζεται να είμαστε και πολύ κοντά. Νομίζω δεν χρειάζεται να πούμε κάτι άλλο».

«Θα είχαμε περάσει την Μόλντε
αν υπήρχε καλύτερη οργάνωση
στο ταξίδι. Οι παίκτες δεν μου μιλούσαν
γιατί νόμιζαν ότι εγώ ευθύνομαι
για την ταλαιπωρία τους»

Να σου λέμε πρόσωπα και να να μας λες.

Γιώργος Παράσχος;

«Εξαιρετικός άνθρωπος, ηθικός πάρα πολύ. Πολύ ισχυρή προσωπικότητά, με τα θέλω του και τα πιστεύω του να μην αλλάζουν με τίποτα».

Θοδωρής Καρυπίδης;

«Τον καιρό της συνεργασίας ήταν δύσκολος σε πολλά πράγματα. Ασφαλώς όμως ήταν στο ξεκίνημά του στον Άρη και τώρα κάνει καλύτερα κάποια πράγματα. Δεν είχαμε συχνή επικοινωνία, προς το τέλος έγινε πιο έντονη η σχέση μας. Ενα πράγμα έχω να του προσάψω μόνο: Αν είχαμε καλύτερη οργάνωση στο ταξίδι στη Μόλντε θα το είχαμε περάσει αυτό το ματς».

Δηλαδή;

«Ήταν πολύ άσχημα οργανωμένα, κάναμε πάρα πολλά λάθη με αποτέλεσμα να φτάσουμε δύο μέρες νωρίτερα εκεί σε άλλη πόλη. Από τους παίκτες δεν μου μιλούσε κανένας γιατί σκεφτόντουσαν ότι εγώ θα έπρεπε να έχω κλείσει αεροπλάνο. Δεν ξέρω τι σκεφτόντουσαν. Οι παίκτες δεν είχαν κουράγιο στο ματς να κάνουν ούτε πενήντα μέτρα. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να αλλάξουμε ακόμα και τον σχηματισμό. Ενώ παίζαμε 4-2-3-1 αναγκάστηκα να βάλω και τρίτο χαφ μέσα και να το γυρίσω σε 4-3-3, για φοβόμουν πάρα πολύ με τι εντάσεις θα παρουσιαστεί η ομάδα. Και πραγματικά παρουσιαστήκαμε κοιμισμένοι και βρεθήκαμε να χάνουμε 3-0. Μια ομάδα που, όπως δείξαμε στο δεύτερο παιχνίδι, θα μπορούσαμε να την έχουμε περάσει. Μόνο σ' αυτό έχω παράπονο. Οι παίκτες δεν μου μιλούσαν. Συναντιόμασταν στο ασανσέρ και δεν μου μιλούσαν, γιατί θεωρούσαν ότι εγώ είμαι υπεύθυνος γι' αυτό το ταξίδι».

«Ο Σπανός θα μπορούσε να έχει λίγο καλύτερη συμπεριφορά, Τοπ οι Μπάκος-Καϋμενάκης»

Γιώργος Σπανός;

«Λίγο καλύτερη συμπεριφορά θα μπορούσε να την έχει. Προσπαθούν να ρίξουν ευθύνες στους υπόλοιπους, ποτέ δεν κοιτάνε τον εαυτό τους».

Μπάκος - Καϋμενάκης;

«Τοπ. Ο καθένας έχει τα δικά του, μου έχουν συμπεριφερθεί απίστευτα κι οι δύο. Ο κύριος Γιάννης είναι πιο εγωιστής αλλά εμένα μου έχουν συμπεριφερθεί απίστευτα. Εχω την αίσθηση, ότι την εποχή που ήμουν στην ομάδα, αν ήταν εδώ και βλεπόμασταν, μπορεί και να μην είχα φύγει. Αν είχαμε επαφή, γιατί ό,τι συζήτηση κάναμε ήταν μέσω τηλεφώνου».

Γιώργος Μποροβήλος;

«Πανέξυπνος».

Γιάννης Κομπότης;

«Διαόλου κάλτσα... Εμένα μου έχει φερθεί καταπληκτικά».

«Λες κι η μάνα μου με γέννησε σε πόλεμο»

Αν ο Παντελίδης δεν ήταν προπονητής τι θα ήταν;

Τι να σας πω... Δεν ξέρω τι θα μου ταίριαζε. Κατεστραμένος (γέλια). Δεν ξέρω πραγματικά τι θα μου ταίριαζε, αλλά θα ήταν κάτι που έχει να κάνει με ηγεσία. Το βλέπω από μικρό παιδί. Λες κι η μάνα μου με γέννησε σε πόλεμο. Σκέφτομαι γρηγορότερα απ' όλους, πιο καθαρά απ' όλους και όταν γίνεται "πόλεμος" είμαι ο πιο ήρεμος απ' όλους».

Εχεις τρομάξει ποτέ;

«Όχι».

Υπάρχει γήπεδο που να είπες ποτέ «Παναγία μου»;

«Ναι, το δεύτερο μου ματς στην Α' Εθνική. Με τον Ολυμπιακό στο Καραϊσκάκης, το σκορ είναι 3-0 στο 25'. Αρχίζω να βλέπω τον πίνακα και λέω: "Τι μπορεί να γράψει". Τελικά ήρθε 4-1. Το γύρισα σε 3-5-2 και από εκεί άρχισαν να στραβώνουν οι άνθρωποι της ομάδας».

«Το μόνιμο παράπονό μου
από την ΑΕΛ στην Κύπρο»

Το πέρασμά σου στην Κύπρο;

«Δεν υπάρχουν πολλές διαφορές με την Ελλάδα. Απλά, δεν υπάρχει το επίπεδο οργάνωσης όπως εδώ. Υπάρχουν 5-6 ομάδες που είναι σε καλό επίπεδο οργάνωσης. Εγώ ήμουν σε μία ομάδα που το μόνιμο παράπονομό μου ήταν ότι δεν μπορούσα να συνηθίσω ότι αν παίζαμε στις 19.00, βρισκόμασταν με τους παίκτες στις 12.00 στο προπονητικό, να τους μιλήσω εκεί, να φάμε εκεί και πηγαίναμε κατευθείαν στο γήπεδο είτε ήταν μία ώρα είτε στο Τσίριο απέναντι. Οι παίκτες για τέσσερις ώρες περίμεναν στους καναπάδες. Εχαναν τη συγκέντρωσή τους, βαριόντουσαν. Στα εκτός έδρας ματς, ποτέ δεν ξεκινούσμαε καλά τα ματς. Η ομάδα εμφανιζόταν κοιμισμένη. Οι παίκτες εμφανίζονταν με κόπωση. Αυτό δεν το συνήθισα ποτέ και το Πάσχα όταν μιλήσαμε με τον πρόεδρο, που μου έκανε και μια πολύ καλύτερη οικονομικά πρόταση, από τα πρώτα που συζήτησα ήταν αυτό. Και όταν βάλαμε κάτω και τον σχεδιασμό διαφωνίσαμε. Έχω δει πως είναι να διαφωνώ για τον σχεδιασμό και στο τέλος να το δέχομαι. Δεν πήγε καλά και έτσι προτίμησα να φύγω».

«Το πέρασμα από τον Άρη έκανε και καλό και κακό»

Γιατί ο Παντελίδης δεν έχει τώρα ομάδα;

«Νομίζω ότι το πέρασμα - κυρίως από τον Άρη - σου κάνει καλό-κακό. Πετύχαμε κάποια πράγματα στον Ηρακλή, πετύχαμε κάποια πράγματα στον Αστέρα, πετύχαμε κάποια πράγματα στον Άρη. Το αμέσως επόμενο βήμα είναι λίγο μετέωρο στο τι θες να κάνεις και που θες να πας. Ποιες ομάδες είναι αυτές που έχουν τις ελάχιστες προϋποθέσεις. Δεν λέω ότι θέλω να πάω σε ομάδα με μπάτζετ 20 εκατ. ευρώ, αλλά θα πρέπει να υπάρχουν νορμάν συνθήκες, ώστε να δουλέψεις σκληρά. Δεν έχω βάλει στόχο. Υπήρξε πρόταση που δεν καρποφώρησε στο εξωτερικό. Υπήρξε άλλη μια συζήτηση με ομάδα από την Κύπρο που δεν προχώρησε. Δεν έχω άγχος...».

«"Θα μπούμε να παίξουμε. Ή θα νικήσουμε ή θα χάσουμε. Δεν χρωστάμε σε κανέναν"»

Στην Ελλάδα το «όλα είναι στημένα», που λέγεται, σε ενοχλεί;

«Πόσα πολλά ξέρουν όλοι αυτοί που δεν τα ξέρουμε εμείς; Κάπου θα έχει γίνει κάτι. Δεν λέω ότι μπορεί να είναι στήσιμο ή να έχει συμπεριφερθεί πιο ήρεμα κάποιος σε ένα ματς, γιατί θα θέλει να δει πιτσιρικάδες για την επόμενη χρονιά. Εγώ προσωπικά έχω ελάχιστα να διηγηθώ γι' αυτά. Ίσως γιατί μπορεί να με ξέρουν όλοι: θα μπούμε να παίξουμε ή θα νικήσουμε ή θα χάσουμε, δεν χρωστάμε σε κανέναν, θα μπούμε και θα παίξουμε και ό,τι γίνει».

Σε εσένα έχει συμβεί κάτι ανάλογο;

«Εχει συμβεί δύο φορές σαν προπονητής, αλλά δεν έγινε στο τέλος. Είπα "αν το κάνετε φεύγω" και δεν έγινε».

«Δεν μπορώ να ξενυχτήσω, δεν μπορώ να πιω»

Σε βλέπουμε στο χώρο αυτόν, στο μαγαζί σου. Πώς προέκυψε αυτή η προοπτική;

«Στον έναν χρόνο που ήμουν εκτός πάγκων, μου έγινε μια πρόταση για συνεργασία, έχω ανήσυχο μυαλό, τη δέχτηκα. Ουσιαστικά ο ρόλος μου είναι βοηθητικός, δεν είμαι εδώ πολλές ώρες, ο συνέταιρός μου ο Σπύρος Μητρόπουλος ξέρει τη δουλειά καλά και είμαστε καλά».

Ούτε η νύχτα σε φόβισε; Την ήξερες;

«Όχι, δεν ήξερα τίποτα. Δεν μπορώ να ξενυχτήσω, δεν μπορώ να πιω. Όμως δεν με φόβισε».

Περιστατικά που έχεις βιώσει τη νύχτα;

«Ε... Άμα πιει ο άνθρωπος γίνεται κάτι άλλο. Βλέπεις άλλον άνθρωπο το πρωί και άλλον τον βράδυ. Πρέπει να είσαι προσεκτικός με τους ανθρώπους το βράδυ γιατί μπορεί να έχεις εκπλήξεις».

Υπάρχει και τίποτα άλλο επιχειρηματικό στο μυαλό σου;

«Εχω δύο γιους και έχουμε άλλο ένα καφέ στον Κορυδαλλό. Πάντα έχω στο μυαλό μου ότι κάτι μπορεί να γίνει».