Το Gazzetta Women ανοίγει τον φάκελο της εγκυμοσύνης και της μητρότητας στα ομαδικά αθλήματα, καταγράφει δικαστικά προηγούμενα, μιλάει με αθλήτριες, ομάδες, επιστήμονες και δικηγόρους, φωτίζοντας τον δρόμο για ένα καλύτερο αύριο. 

Η δήλωση της Αθηνάς Παπαφωτίου προς τον Υπουργό Αθλητισμού, Γιάννη Βρούτση, επανέφερε στην επικαιρότητα ένα θέμα που υπάρχει εδώ και αρκετά χρόνια, χωρίς να έχει δοθεί λύση. Τι γίνεται όταν μια αθλήτρια στα ομαδικά αθλήματα μείνει έγκυος; 

Μιας και, τουλάχιστον στις ομάδες που πρωταγωνιστούν, οι συνθήκες είναι επαγγελματικές ωστόσο τα πρωταθλήματα και τα σωματεία παραμένουν ερασιτεχνικά, υπάρχει ένα κενό, το οποίο μέχρι στιγμής καλύπτεται με όρο στα ιδιωτικά συμφωνητικά που υπογράφουν οι παίκτριες. Δηλώνουν πως αν μείνουν έγκυες, τότε σταματούν οι πληρωμές. Αυτό προκαλεί μια σειρά από θέματα για γυναίκες που ξαφνικά θα πρέπει να σταματήσουν να πληρώνονται, βάζοντας παράλληλα την καριέρα τους «στον πάγο», χωρίς να ξέρουν αν και σε ποια κατάσταση θα επιστρέψουν στην ενεργό δράση.

Το Gazzetta Women, με τη βοήθεια όλων των εμπλεκόμενων επιδιώκει να φέρει το θέμα στη σωστή του διάσταση, το εξετάζει πολύπλευρα, καταγράφει μαρτυρίες και δικαστικά προηγούμενα, προσπαθώντας να «φωτίσει» τον δρόμο για ένα καλύτερο μέλλον.

Η Αθηνά Παπαφωτίου περιέγραψε από τη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, κατά τη διάρκεια του τρίτου Gazzetta Women Summit, απευθυνόμενη στον Γιάννη Βρούτση, τι ακριβώς συμβαίνει με τις αθλήτριες που μένουν έγκυες: «Αντιλαμβανόμαστε αυτή τη στιγμή ότι δεν υπάρχει το πλαίσιο για να προστατεύσει μια αθλήτρια, που θα μπορούσε παράλληλα να γίνει και μητέρα. Είμαστε εδώ ως επαγγελματίες αθλήτριες, υπάρχουν θέματα που μας απασχολούν, όπως το θέμα της μητρότητας. Ζούμε σε ένα δρόμο που έχει τις βάσεις του στα ανδρικά πρότυπα. Επιλέξαμε τον αθλητισμό, όχι για να μπούμε σε διαδικασία σύγκρισης με τους άνδρες, αλλά για να αναδείξουμε τις ικανότητές μας και τη φύση μας. Εγώ κάθε χρόνο, υπογράφω στο συμβόλαιό μου όρο πως αν μείνω έγκυος, αυτόματα αυτό θα ακυρωθεί. Είναι κάτι που με κάνει να νιώθω μοναξιά, αβεβαιότητα, ανασφάλεια».

Τα ομαδικά αθλήματα γυναικών στην Ελλάδα, μολονότι λειτουργούν σε επαγγελματικά πρότυπα, στη βάση τους παραμένουν ερασιτεχνικά, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σημαντικές διαφορές σε σχέση με τις επαγγελματικές λίγκες των ανδρών. Οι αμοιβές στις αθλήτριες δίνονται με τη μορφή των οδοιπορικών που προβλέπονται από το ιδιωτικό συμφωνητικό που υπογράφεται, εκτός αν υπάρχει κάποια άλλη σύμβαση, ενώ τα εν λόγω συμφωνητικά δεν είναι καν υποχρεωτικά. Υπάρχουν, δηλαδή, αθλήτριες που βασίζονται στις προφορικές συμφωνίες και συχνά το κάνουν αποκλειστικά και μόνο για το μεράκι τους. Υπάρχει και μια ακόμα πρακτική: Υπογράφουν συμφωνητικό, το δίνουν στην ομάδα και στη συνέχεια δεν τους δίνεται ποτέ πίσω το αντίγραφο υπογεγραμμένο από την άλλη πλευρά, με αποτέλεσμα αν χρειαστεί να κάνουν κάποια προσφυγή, να μην έχουν τίποτα στα χέρια τους. 

 Ο Υπουργός Αθλητισμού, Γιάννης Βρούτσης, ξεκαθάρισε πως τα θέματα αυτά θα ξεπεραστούν μόνο αν το υπάρχον καθεστώς αλλάξει και μάλιστα τόνισε πως η Πολιτεία ήδη βρίσκεται σε αυτόν τον δρόμο: «Είμαι υπέρ του επαγγελματικού αθλητισμού στις γυναίκες και καλό θα ήταν το πιο ελκυστικό επάγγελμα για τις γυναίκες (σ.σ βόλεϊ) να γίνει επαγγελματικό. Στο επόμενο συνέδριο θα ήθελα να έχουμε το πρώτο επαγγελματικό άθλημα», είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας: «Οι προβληματισμοί της Αθηνάς (Παπαφωτίου) και της Διονυσίας (Αλεξανδρή) εν γένει με βρίσκουν απόλυτα σύμφωνο. Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν, ούτε θα μπορέσω να πω "υπάρχει λύση, θα υποχρεώσω τις ομάδες" γιατί κάποιος πληρώνει στο τέλος. Θα κάνουμε βήματα σταθερά. Ο επαγγελματικός αθλητισμός για τις γυναίκες είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό βήμα. Δεύτερον, η αποκατάσταση των γυναικών που είναι αθλήτριες είναι ένα δεύτερο βήμα. Μέσα από την οργάνωση του αθλητισμού μπορούμε να ανοίξουμε δυνατότητες που θα σε απορροφήσουν στην αγορά εργασίας και εσένα και τη Διονυσία, με τέτοια εμπειρία και τέτοια γνώση που θα μπορέσετε να έχετε ένα ευοίωνο μελλοντικό εργασιακό περιβάλλον μέσω του αθλητισμού. Κάποια στιγμή τελειώνει η αθλητική δραστηριότητα των διακρίσεων και της πρώτης γραμμής και έρχεται ο αθλητισμός να έρθει ως στοιχείο εργασιακού περιβάλλοντος. Εκεί να το συζητήσουμε».

Το Gazzetta επικοινώνησε με τον κύριο Αριστείδη Καζάκο, Ομότιμο καθηγητή εργατικού δικαίου της Νομικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ο οποίος ήταν ξεκάθαρος: «Η ρήτρα αυτή είναι παράνομη, αντίκειται σε θεμελιώδεις κανόνες ισότητας και προστασίας της μητρότητας και μάλιστα είναι υπερνομοθετικού χαρακτήρα τόσο οι συνταγματικοί κανόνες όσο και οι κανόνες του ενωσιακού δικαίου, που απαγορεύουν τις διακρίσεις κάθε είδους. Υπάρχει λοιπόν μια συνεκτική ουσιαστική προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών στον γάμο και στη μητρότητα και απαγορεύεται να αποτελούν αυτοί οι λόγοι διακρίσεις. Επομένως, τέτοιες ρήτρες στις συμβάσεις εργασίας είναι παράνομες».

Στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου αναφέρεται:

1. Δικαίωμα στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή: Η Σύμβαση δίνει έμφαση στο δικαίωμα των ατόμων στον σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής τους ζωής, κάτι που επεκτείνεται και στην προστασία από παρεμβάσεις σε θέματα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν προσωπικές οικογενειακές επιλογές, όπως η εγκυμοσύνη​.

2. Απαγόρευση των διακρίσεων: Υπό την απαγόρευση των διακρίσεων, η Σύμβαση ορίζει ότι τα δικαιώματα και οι ελευθερίες πρέπει να απολαμβάνονται χωρίς διακρίσεις λόγω φύλου, οικογενειακής κατάστασης και άλλων κριτηρίων, ενισχύοντας έτσι την προστασία από διακρίσεις που αφορούν την εγκυμοσύνη​.

3. Δίκαιες και ισότιμες συνθήκες εργασίας: Η Σύμβαση προάγει τη δίκαιη μεταχείριση όλων, κάτι που μπορεί να εφαρμοστεί για την προστασία των εγκύων εργαζομένων, διασφαλίζοντας ότι δεν θα απολυθούν άδικα ή δεν θα τύχουν διαφορετικής μεταχείρισης λόγω της εγκυμοσύνης τους.

Τα παραπάνω καταδεικνύουν ένα ισχυρό πλαίσιο που υποστηρίζει τα δικαιώματα των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των εγκύων, για δίκαιη μεταχείριση, μη διάκριση και σεβασμό των οικογενειακών επιλογών τους.

Σε μία χαρακτηριστική δικαστική υπόθεση, η Ισλανδή ποδοσφαιρίστρια Σάρα Μπγιορκ Γκουναρσότιρ δικαιώθηκε τον Μάιο του 2022 απέναντι στον πρώην σύλλογο της, την Ολιμπίκ Λυόν, βάσει των κανονισμών μητρότητας της FIFA. Η απόφαση αυτή, η οποία λήφθηκε από το Διεθνές Αθλητικό Δικαστήριο, σηματοδότησε μια νέα εποχή για την προστασία των δικαιωμάτων των αθλητριών που επιθυμούν να κάνουν οικογένεια, συνεχίζοντας παράλληλα την καριέρα τους.

Η ιστορία της Γκουναρσότιρ ξεκίνησε όταν ο γαλλικός σύλλογος σταμάτησε να την πληρώνει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, επικαλούμενος γαλλικούς νόμους για την άδεια ασθένειας αντί για τους διεθνείς κανονισμούς της FIFA που προβλέπουν πλήρεις απολαβές. Η αθλήτρια, με τη στήριξη της FIFPRO, του Παγκόσμιου Συνδέσμου Ποδοσφαιριστών, προσέφυγε στη δικαιοσύνη για να διεκδικήσει τα δικαιώματά της.

Η FIFPRO προσέφερε νομική βοήθεια και τελικά η απόφαση ήταν υπέρ της Ισλανδής, ανοίγοντας τον δρόμο για την ισότητα στους εργασιακούς όρους των αθλητριών. Η δικηγόρος της, Αλεξάνδρα Γκόμες Μπρούινγουντ, δήλωσε πως «η απόφαση αυτή δείχνει ξεκάθαρα ότι οι κανονισμοί της FIFA για την μητρότητα είναι υποχρεωτικοί και δεσμευτικοί για όλους τους συλλόγους.»

Η ίδια η Σάρα Μπγιορκ εξέφρασε την υπερηφάνεια της για το επίτευγμα αυτό, όχι μόνο για την προσωπική της δικαίωση αλλά και για την προστασία που προσφέρει στις επόμενες γενιές αθλητριών. «Είναι σημαντικό να υπάρχει στήριξη για τις αθλήτριες που επιλέγουν να γίνουν μητέρες, χωρίς να φοβούνται για την καριέρα τους. Εύχομαι το παράδειγμά μου να βοηθήσει ώστε να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον όπου η εγκυμοσύνη δεν θεωρείται "εμπόδιο", αλλά μια φυσιολογική πτυχή της ζωής».

Αν και οι κανονισμοί της FIFA για τη μητρότητα θεσπίστηκαν το 2021, η υπόθεση της Γκουναρσότιρ ανέδειξε τα κενά στην εφαρμογή τους από εθνικές ομοσπονδίες και συλλόγους. Η δικηγόρος της τόνισε πως η FIFA δεν έχει θεσπίσει ακόμα κυρώσεις για όσους συλλόγους και εθνικές ομοσπονδίες δεν συμμορφώνονται, γεγονός που αφήνει τα δικαιώματα των αθλητριών σε επισφαλή θέση.

Η απόφαση αυτή αποτέλεσε έναν σημαντικό σταθμό για τα δικαιώματα των γυναικών αθλητριών. Είναι ξεκάθαρο ότι η υποστήριξη της μητρότητας δεν περιορίζεται απλώς στη χρηματική κάλυψη, αλλά αφορά και την ψυχολογική και επαγγελματική στήριξη των αθλητριών κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης τους.

Για τη FIBA, το ζήτημα εναπόκειται στα συμβόλαια ανάμεσα στις ομάδες και τις παίκτριες. Υπάρχει ωστόσο πρόβλεψη για τις γυναίκες διαιτητές. Το 2023, παρουσίασε το Σχέδιο Μητρότητας για Διαιτητές, με στόχο την άρση πιθανών εμποδίων. Το σχέδιο παρέχει κατευθυντήριες γραμμές προς τις Εθνικές Ομοσπονδίες, διασφαλίζοντας την πλήρη ένταξη των γυναικών διαιτητών στις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις, συμπεριλαμβανομένης της περιόδου άδειας μητρότητας. Για την Ομοσπονδία του βόλεϊ (CEV) του πόλο (FINA) και του χάντμπολ (IHF) ισχύει το ίδιο: Δεν υπάρχει συγκεκριμένος κανονισμός για τις παίκτριες. 

Το 2023, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οργανισμός "Φωνή για την ισότητα και τα δικαιώματα των αθλητριών" εξέδωσε μια λεπτομερή ανάλυση για το ισχύει σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Η Διεθνής Ομοσπονδία Τένις (ITF) και η Διεθνής Ένωση Ποδηλασίας (UCI) ακολουθούν παρόμοια πρότυπα. Η ITF επικεντρώνεται στην προστασία της κατάταξης για αθλήτριες που αποχωρούν λόγω εγκυμοσύνης, ενώ η UCI εφαρμόζει κανόνες για την άδεια μητρότητας για τις ποδηλάτισσες στο Παγκόσμιο Τουρ Γυναικών (Women's WorldTour)​.

Οι συλλογικές συμβάσεις (CBA) για γυναίκες στον αθλητισμό έχουν αρχίσει να συμπεριλαμβάνουν πρόνοιες για τις εγκύους. Για παράδειγμα στη Γαλλία, οι επαγγελματίες παίκτριες χάντμπολ λαμβάνουν άδεια μητρότητας με πληρωμή για 12 μήνες. Η υποστήριξη αυτή βοηθά τις αθλήτριες να διατηρούν την ιδιότητά τους και διευκολύνει την επιστροφή τους στον αθλητισμό​.

Το Ανώτατο Συμβούλιο Αθλητισμού της Ισπανίας έχει επίσης εφαρμόσει μέτρα για την υποστήριξη των εγκύων αθλητριών. Οι Ισπανίδες που επιστρέφουν στην ενεργό δράση μετά τη γέννηση του παιδιού τους, λαμβάνουν οικονομική υποστήριξη και επιδόματα​. Στην Αγγλία, οι παίκτριες ποδοσφαίρου έχουν δικαίωμα σε 14 εβδομάδες άδειας μητρότητας με αποδοχές, σύμφωνα με τους κανονισμούς της FIFA. Στην περίπτωση των γυναικών του ράγκμπι, η Ένωση τούς παρέχει 26 εβδομάδες άδειας μητρότητας με πληρωμή, υποστηρίζοντας έτσι την υγιή και ασφαλή επιστροφή τους​.

Παρά τους αυξημένους κανονισμούς, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις στην εφαρμογή τους. Σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, πολλές αθλήτριες δεν γνωρίζουν τις ρυθμίσεις που τις προστατεύουν, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις ισπανικοί σύλλογοι έχουν συμπεριλάβει όρους αντι-εγκυμοσύνης, που προβλέπουν τη λήξη του συμβολαίου αν η αθλήτρια μείνει έγκυος, γεγονός που παραβιάζει τις βασικές αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων​.

Η Ντίνα Σαρρηγιαννίδου αγωνίζεται στον ΠΑΣ Γιάννινα από το 2013. Είναι η αρχηγός του και βοήθησε τον σύλλογο να κερδίσει τη συμμετοχή του στην Ευρώπη. Είναι, παράλληλα, διεθνής με την Εθνική Ομάδα, καθώς στο προτελευταίο «παράθυρο» για το Ευρωμπάσκετ Γυναικών του 2025, φόρεσε για πρώτη φορά το εθνόσημο απέναντι στη Γερμανία. Η Σαρρηγιαννίδου βίωσε διαφορετικά την περίοδο της εγκυμοσύνης της, καθώς ο σύλλογος των Ιωαννίνων βρέθηκε στο πλευρό της. Αφουγκράζεται ωστόσο την ανασφάλεια των αθλητριών.

«Εγώ προσωπικά είχα στήριξη από τον σύλλογό μου. Παρότι υπήρχε στο συμβόλαιο ο όρος για την εγκυμοσύνη, προσπάθησαν να με βοηθήσουν όσο γίνεται περισσότερο και μου έδιναν τα χρήματα κανονικά. Δεν ξέρω τι γίνεται σε άλλες ομάδες, αλλά εμένα με στήριξαν πάρα πολύ. Έχει να κάνει με την ευσυνειδησία των ανθρώπων που βρίσκονται στον σύλλογο, είναι λίγο πάνω στον άνθρωπο όλο αυτό. Από ό,τι καταλαβαίνω όμως το θέμα υπάρχει και είναι πολύ έντονο, το βλέπω από τις κοπέλες που συναναστρέφομαι στο μπάσκετ. Το σκέφτονται πολύ για το αν θα κάνουν παιδί», λέει στο Gazzetta.

Ένας κανονισμός σαν αυτόν της FIFA, θα μπορούσε να αλλάξει το τοπίο και στα υπόλοιπα αθλήματα; Η Ντίνα Σαρρηγιανίδου τονίζει: «Θα πρέπει να ασχοληθούν οι διεθνείς Συνομοσπονδίες λίγο περισσότερο με αυτό το κομμάτι για να νιώθουν και οι γυναίκες αθλήτριες πιο άνετα. Φοβούνται να κάνουν αυτό που θέλουν, φοβούνται να κάνουν οικογένεια. Εγώ με τις κοπέλες που μιλάω, τους έχω μεταφέρει τη δική μου εμπειρία. Έμεινα μικρή έγκυος, στα 25 και όταν γύρισα δεν ήμουν χειρότερα. Αντίθετα, γύρισα καλύτερα. Ένιωθα πολύ καλά με το σώμα μου. Πρόσεχα πολύ και γενικά με βοήθησε η εγκυμοσύνη, ένιωθα πιο δυνατή στην επιστροφή μου. Υπάρχει λοιπόν αυτός ο φόβος, όπως επίσης ο φόβος για το συμβόλαιο και τα χρήματα, ότι δεν θα έχουν κανένα back up. Το σκέφτονται δέκα φορές περισσότερο αν θα κάνουν παιδί, φτάνουν σε μια ηλικία που μεγαλώνουν και σκέφτονται "και τώρα;". Δεν υπάρχει ηλικία σ' αυτό, εννοείται, αλλά δημιουργεί έξτρα άγχος».

Κλείνοντας, η αρχηγός του ΠΑΣ Γιάννινα τόνισε ότι χρειάζεται και η συνδρομή του κράτους: «Θεωρώ ότι πρέπει να γίνουν συνολικά κινήσεις για να αλλάξει η κατάσταση. Και οι μάνατζερς πρέπει να βοηθήσουν και οι Ομοσπονδίες και φυσικά το κράτος. Δεν μπορεί να βαραίνει όλο αυτό μόνο τις ομάδες. Όπως μια εργαζόμενη που μένει έγκυος και βγαίνει σε άδεια πληρώνεται και από το κράτος, το ίδιο πρέπει να γίνει και με τις αθλήτριες».

O Κωστής Ψιμόπουλος είναι μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση ακαδημαϊκού με αθλητικό background. Η πορεία του μιλάει από μόνη της: Πρωταθλητής Ελλάδας ορεινής ποδηλασίας και βαλκανιονίκης, καθηγητής φυσικής αγωγής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, στο Springfield College και στο Ohio State University, Πανεπιστημιακός προπονητής και πρωταθλητής στο Κολλεγιακό Πρωτάθλημα ΗΠΑ με την ομάδα ορεινής ποδηλασίας του MIT, Επίκουρος καθηγητής στο τμήμα φυσικής Αγωγής και Αγωγής Υγείας στο New York, στην επιστήμη του αθλητισμού και το Sport Management, υποδιευθυντής του αθλητικού κέντρου του MIT και πλέον καθηγητής Βιοηθικής και Ευδαιμονίας στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης Υγείας & Ιατρικής Σχολής στο φημισμένο Πανεπιστήμιο του Harvard. Το Gazzetta ζήτησε τη δική του οπτική, υπό το πρίσμα της βιοηθικής, για το ζήτημα. 

Με λίγα λόγια, όπως αναφέρει ο κύριος Ψιμόπουλος, πρόκειται για την επιστήμη που ασχολείται με ζωτικής σημασίας δύσκολα ερωτήματα περί υπαρξιακών διλημμάτων, σχετικά με την ζωή, το ανθρώπινο σώμα και με το ποια είναι η σωστή επιλογή ανάμεσα σε πολλές πιθανές που επηρεάζουν την υγεία μας, ή επηρεάζονται από την υγεία μας.

Πώς προσεγγίζει η βιοηθική το ζήτημα της εγκυμοσύνης στον ομαδικό αθλητισμό;

«Αρχικά, αυτό που θα τόνιζα από την προοπτική της επιστήμης που υπηρετώ, αυτήν της βιοηθικής, είναι το γεγονός ότι το σημαντικό αυτό θέμα περί εγκυμοσύνης στον ομαδικό αθλητισμό, πιο συγκεκριμένα στον πρωταθλητισμό και ιδιαίτερα τον επαγγελματικό αθλητισμό, είναι πρωτίστως θέμα κοινωνικής δικαιοσύνης. Ας μην ξεχνάμε λοιπόν ότι όταν μιλάμε για δικαιώματα γυναικών, μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα, που πρέπει να αφορούν πάντα και το υπόλοιπο 50% του ανθρώπινου πληθυσμού, που δεν είναι δηλαδή μόνο γυναίκες, αλλά όλους μας.»

Υπάρχουν διλήμματα που αντιμετωπίζουν οι αθλήτριες σε σχέση με την εγκυμοσύνη;

«Είναι ηθικά σωστό μια γυναίκα να πρέπει να έχει δίλημμα, ούσα πιεσμένη να διαλέξει ανάμεσα στο να φέρει στον κόσμο ένα παιδί ή να συνεχίσει να εργάζεται ως επαγγελματίας στο άθλημα που αγαπάει και στο οποίο διακρίνεται; Όχι. Είναι νομικά επιτρεπτό μια γυναίκα να μην προστατεύεται στο περιβάλλον εργασίας της ως επαγγελματίας στο άθλημα που αγαπάει και στο οποίο διακρίνεται όταν έχει μια εγκυμοσύνη, και επιθυμεί να φέρει στον κόσμο ένα παιδί; Όχι.»

Τι λέει η βιοηθική για τις ευθύνες των εργοδοτών προς τις εγκύους εργαζόμενες στον αθλητισμό;

«Στη βιοηθική, εξετάζουμε τέτοιες περιπτώσεις με βάση τέσσερις αρχές: τον σεβασμό στην προσωπική αυτονομία, την αγαθοεργία, την αποφυγή βλάβης και τη δικαιοσύνη. Η πίεση που δέχεται μια επαγγελματίας αθλήτρια να επιλέξει μεταξύ εγκυμοσύνης και καριέρας αντιτίθεται και στις τέσσερις αυτές αρχές. Ειδικά στο θέμα της δικαιοσύνης, είναι προφανές ότι η απουσία προστασίας από την Πολιτεία ή τους εργοδότες βλάπτει τη γυναίκα τόσο ψυχολογικά όσο και σωματικά.»

Υπάρχουν παραδείγματα που δείχνουν ότι το ζήτημα αυτό αρχίζει να αντιμετωπίζεται;

«Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού το περασμένο καλοκαίρι παρατηρήσαμε το πολύ ενθαρρυντικό φαινόμενο της συμπερίληψης των γυναικών αθλητριών που είναι νέες μητέρες και θηλάζουν ακόμα. Με πρωτοβουλία της Αμερικανίδας σπρίντερ Άλισον Φήλιξ, δημιουργήθηκαν για πρώτη φορά χώροι με ειδικά προσαρμοσμένους θαλάμους θηλασμού και φροντίδας μικρών παιδιών, ώστε οι μητέρες να μπορούν να συνεχίζουν την καριέρα τους χωρίς να αναγκάζονται να διαλέξουν ανάμεσα στην οικογένεια και τον αθλητισμό. Επιπλέον, το ισχύον νομοσχέδιο από την αμερικανική Βουλή (US Congress) προβλέπει ότι: “ο εργοδότης οφείλει να λάβει απαραίτητα λογικά μέτρα για να διευκολύνει τις έγκυες γυναίκες υπαλλήλους του”». 

Πώς μπορούν να ξεπεραστούν τα εμπόδια;

 «Ο πραγματικός επίλογος θα μπει όταν η Αθηνά Παπαφωτίου και η κάθε άλλη γυναίκα επαγγελματίας αθλήτρια στη θέση της δεν θα έχει πια τέτοιου είδους (βιο)ηθικά διλήμματα. Θα εννοείται ότι μπορεί να πάρει άδεια μητρότητας με απολαβές καθώς και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για τις ανάγκες της εγκυμοσύνης και της γέννησης του παιδιού, χωρίς να πρέπει να βιαστεί να επιστρέψει στην εργασία. Και να επιστρέψει όταν είναι έτοιμη, έχοντας τη σιγουριά ότι η θέση της είναι ασφαλής και την περιμένει. Η Αθηνά Παπαφωτίου είναι μια πρόδρομος, μια trailblazer, όπως λέμε, που ανοίγει τον δρόμο για όλες εκείνες που θα ακολουθήσουν. Πρέπει να τη στηρίξουμε και να δείξουμε την ευγνωμοσύνη μας, γιατί το θάρρος της είναι πολύτιμο για την πρόοδο των εργασιακών δικαιωμάτων των γυναικών, στον αθλητισμό αλλά και γενικότερα.»

Μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο του Κωστή Ψιμόπουλου στο Gazzetta ΕΔΩ.