Το ιστορικό ματς
του Γιάννη
στην Κηφισιά
Η διαδρομή του Γιάννη Αντετοκούνμπο είναι παραγεμισμένη με μύθους και γεγονότα, πάθος και μαγεία κι εκείνος ο αγώνας του Φιλαθλητικού με την Κηφισιά έχει μείνει να αντηχεί μέσα του σε ένα παρόν ατελείωτο. Τότε που του μάτια του φανέρωναν μια καθαρή ψυχή κι ένα μέλλον ακόμη άγραφο, αλλά απέραντο και φωτεινό. Μπροστά του ανοιγόταν ένας όμορφος κι άγνωστος κόσμος, με διαφορετικά ζητούμενα, απαιτήσεις, σκέψεις, αδυναμίες και προσδοκίες που ήταν αδύνατον να προσδιορίσει εκείνο το απόγευμα της 27ης Απριλίου 2013 στο μικρό κλειστό γυμναστήριο στις Αδάμες.
Τότε που 11 παράγοντες ομάδων του ΝΒΑ ταξίδεψαν στην Αθήνα για να παρακολουθήσουν τον τελευταίο αγώνα της σεζόν 2012-13 στην Α2, όταν ο Αντετοκούνμπο άρχισε να συνειδητοποιεί πως ξεκινά σε λίγους μήνες το μεγάλο ταξίδι στην κορυφαία λίγκα του πλανήτη, όπου θα είχε την πλήρη ευθύνη για την επιτυχία ή την αποτυχία του. Όπου θα βυθιζόταν σε έναν νέο κόσμο από σκέψεις και αισθήσεις πρωτόγνωρες.
Αυτό το γήπεδο στην Κηφισιά θα μπορούσε να γράψει το πιο συγκλονιστικό κινηματογραφικό σενάριο. Από τη μια, οι παίκτες της Α.Ε.Ν.Κ., παιδιά που είχαν ήδη διανύσει σημαντικά χιλιόμετρα από τον δρόμο της μπασκετικής ζωής τους. Από την άλλη, τα πιτσιρίκια του Φιλαθλητικού. Όλοι είχαν στα πρόσωπά τους ζωγραφισμένη την ίδια έκφραση λαχτάρας, καθώς ο νικητής θα ακολουθούσε τα Τρίκαλα στην Basket League. Ήταν ο τελικός των τελικών, το τελευταίο ματς του Γιάννη στην Α2 πριν πάρει τα ταλέντα του και μετακομίσει στο ΝΒΑ, ένα παιχνίδι που σημαδεύτηκε από τρεις παρατάσεις κι ένα στοιχειωμένο σουτ που άφησε τους παίκτες του Τάκη Ζήβα με καρδιά τσακισμένη, βλέποντας την Κηφισιά να επικρατεί με 89-81 στην τρίτη παράταση.
Το ματς στις Αδάμες προκάλεσε ακραία συναισθήματα και το Gazzetta εγκαινιάζει την στήλη «The Oral History», παρουσιάζοντας αγώνες, γεγονότα, φάσεις, στιγμές και ιστορίες μέσα από τους πρωταγωνιστές τους. Αρχή με την Προφορική Ιστορία ενός αγώνα που θα μνημονεύεται εις το διηνεκές ως το τελευταίο ματς του Αντετοκούνμπο στην Α2 (ακολούθως έπαιξε άλλο ένα ματς με το Εφηβικό κόντρα στον Παναθηναϊκό) πριν ακούσει το όνομά του από τον Ντέβιντ Στερν στο νούμερο 15 του NBA Draft 2013. Που έδωσε την ευκαιρία στα παιδιά της Α.Ε.Ν.Κ. να ζήσουν τα όνειρά τους και γκρέμισε εκείνα του Φιλαθλητικού.
Στη σειρά, ο τότε προπονητής της Κηφισιάς και νυν της εθνικής Ελβετίας, Ηλίας Παπαθεοδώρου, ο βετεράνος πλέι μέικερ Φίλιππος Μοσχοβίτης ο οποίος συνεχίζει στην Α.Ε.Ν.Κ. στο πρωτάθλημα της Β’ Εθνικής σε ηλικία 43 ετών και οι Χρήστος Σαλούστρος, Μπάμπης Σαμοθράκης, συνταξιδιώτες του Γιάννη στον Φιλαθλητικό που σημάδεψαν το παιχνίδι για διαφορετικούς λόγους. Ακόμη ο Σπύρος Γκόντας, ένας εκ των τριών διαιτητών της αναμέτρησης μαζί με τους Αναστόπουλο, Σώμο που εκείνο το απόγευμα σφύριξε ξανά αγώνα Α2 μετά από 17 χρόνια, ένας εκ των scouts του ΝΒΑ που βρέθηκε στο κλειστό και θέλησε να κρατήσει την ανωνυμία του και ο δημοσιογράφος Γιάννης Μέγας, πρώην υπεύθυνος Τύπου της Κηφισιάς.
Part 1: Πως ξεκίνησε η χρονιά
Η ζωή είναι καμωμένη από μεγάλες προσδοκίες και η σεζόν 2012-13 άρχισε με διαφορετικές προοπτικές για τον Φιλαθλητικό και την Κηφισιά.
Σαλούστρος: «Εκείνη τη χρονιά, φαβορί στην Α2 ήταν η Κηφισιά, τα Τρίκαλα, ο Κόροιβος και οι Σέρρες. Ακριβώς με αυτή τη σειρά. Στο μεταξύ, τα παιδιά στον Φιλαθλητικό -και μπορώ να το πω με απόλυτη βεβαιότητα αυτό, δεν είχαμε εικόνα από τις ανώτερες κατηγορίες. Εκείνη την εποχή ήταν περίεργη η κατάσταση με τα social media, υπήρχαν μόνο 1-2 μπασκετικά sites. Μέχρι εκεί. Απλώς πηγαίναμε δυο ώρες στο γήπεδο και βλέπαμε τους αντιπάλους μας, δίχως να ξέρουμε πολλά πράγματα για το τι γίνεται… πάνω. Δεν είναι ότι υποτιμούσαμε κανέναν, απλώς το μόνο που μας ενδιέφερε ήταν να παίζουμε το μπάσκετ μας. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.
Έναν χρόνο πριν, στη Β’ Εθνική, ο Φιλαθλητικός ανακοίνωσε τον Τσαμάτο. Θυμάμαι πως τότε όλοι έλεγαν: "Πω πω! Πήρατε τον Τσαμάτο". Και εμείς ήμασταν σε φάση: "Ρε παιδιά, είναι όντως τόσο καλός; Τον ξέρει κανείς σας"; Ακούγεται λίγο ειρωνικό και περίεργο, αλλά είναι η πραγματικότητα. Τέλος πάντων… Παρ' όλο που ανεβήκαμε στην Α2 με μεγάλη ευκολία, ο Αλέξης ήταν εκείνος που από ένα σημείο και μετά, μάς πήρε από το χεράκι και μας έδωσε να καταλάβουμε τι σημαίνει πρωταθλητισμός, πώς μπορεί ένας παίκτης να δέσει πραγματικά μια ομάδα για να κάνει τη μετάβαση στο επόμενο επίπεδο. Να περάσει στην επόμενη πίστα και να ανέβει κατηγορία.
Ο Φιλαθλητικός ανέβηκε στην Α2 και ο Αλέξης μάς είπε: "Παιδιά, έχω τραυματιστεί. Πονάει το πόδι μου. Αν είναι μηνίσκος, συνεχίζω. Αν μου βγει χόνδρος, κόβω το μπάσκετ". Νομίζω πως εκείνο το καλοκαίρι του '12, ο μόνος παίκτης που πήραμε ήταν ο Γιαννουλάκος. Και φυσικά, ο Μπάμπης Σαμοθράκης που επέστρεψε. Ο Θανάσης ήταν ήδη από τους πρωταγωνιστές της Β’ Εθνικής ενώ σε ό,τι αφορά τον Γιάννη, θα είχε θεωρητικά πιο ενεργό ρόλο. Κατά τα άλλα, δεν πήραμε παίκτες για να πούμε ότι πάμε για άνοδο. Μείναμε όπως ήμασταν. Ουσιαστικά, ο Γιάννης Αντετοκούνμπο ήταν η εσωτερική μεταγραφή, ο Θανάσης πήρε ακόμα μεγαλύτερο upgrade, ο Μπάμπης γύρισε αρκετά πιο ώριμος ενώ κάπου προς τις αρχές του πρωταθλήματος ήλθε και ο Σωκράτης Ψαρόπουλος. Κάπως έτσι ξεκίνησε εκείνη η χρονιά. Θυμάμαι πως είχαμε πάει στο τουρνουά της Μάνδρας, ένα κλασικό τουρνουά προετοιμασίας και χάσαμε από το Ψυχικό, που είχε μεν καλή ομάδα όμως έπαιζε Β Εθνική. Οπότε, όπως μπορεί να καταλάβει κανείς, εκείνη η σεζόν δεν ξεκίνησε καθόλου καλά στα μάτια μας»!
Παπαθεοδώρου: «Εκτός από τα φαβορί, οι Σέρρες είχαν επίσης καλό ρόστερ. Το ίδιο και το Λαύριο, με Γιάννη Κακιούζη, Σάκη Γιαννακόπουλο και Κώστα Πασχάλη. Σε ό,τι αφορά την Κηφισιά, η άνοδος ήταν αυτοσκοπός. Ήταν η δεύτερη χρονιά στην Α2, η ομάδα ανέβαινε τις κατηγορίες και είχε στόχο να φτάσει ως την Basket League. Προς αυτή την κατεύθυνση, λοιπόν φτιάξαμε ένα ρόστερ με έμπειρους παίκτες. Με παιδιά που γνώριζαν την κατηγορία και είχαν κάνει πρωταθλητισμό στο παρελθόν. Η άνοδος εξελίχτηκε ουσιαστικά σε υπόθεση τριών ομάδων. Του Φιλαθλητικού, της Κηφισιάς και των Τρικάλων».
Μοσχοβίτης: «Εκείνη τη χρονιά η Κηφισιά ή θα ανέβαινε, ή θα έβλεπε τη φάση... αλλιώς. Από τη μια, θα ήταν δίκαιο για τα παιδιά του Φιλαθλητικού, γιατί έφεραν κάτι διαφορετικό στο πρωτάθλημα. Από την άλλη, θα ήταν πολύ άδικο για εμάς. Γιατί ακριβώς αξίζαμε κι εμείς να ανέβουμε στην Basket League. Δεν ξέρω, δηλαδή αν ο πρόεδρος θα είχε τη δύναμη και την όρεξη να πει ότι θα προσπαθήσει για άλλη μια χρονιά ώστε να κάνει πραγματικότητα το όνειρό του. Είχε ήδη θέματα με την υγεία του... Πάντως τα παιδιά του Φιλαθλητικού δικαιούνταν την άνοδο κι εν μέρει δικαιώθηκαν από την πορεία που έκαναν τα επόμενα χρόνια κάποιοι από αυτούς».
Παπαθεοδώρου: «Ουσιαστικά ήταν δυο διαφορετικοί οργανισμοί. Ο Φιλαθλητικός ήταν μια ομάδα με νέους παίκτες που πολλοί από αυτούς έκαναν καριέρα τα επόμενα χρόνια. Πιστεύω πως άξιζε να ανέβει εκείνη την χρονιά. Έπαιζε πολύ όμορφο μπάσκετ, έβγαζε μια αλεγρία. Με πιτσιρίκια που είχαν όρεξη να παίξουν και στηρίζονταν στο ένστικτό τους. Ο Ζήβας ήταν ένας προπονητής που τους άφηνε να βγάζουν το ταλέντο τους. Ο Θανάσης, για παράδειγμα είναι παίκτης ενστίκτου. Ο Γκίκας το ίδιο. Η Κηφισιά, από την άλλη, ήταν κάτι διαφορετικό. Είχε έμπειρα παιδιά, μπαρουτοκαπνισμένα...».
Σαλούστρος: «Ξεκινήσαμε για τον πρώτο αγώνα με τους Ίκαρους στις Σέρρες και μπήκαμε σε ένα 20άρι πούλμαν! Ο ένας πάνω στον άλλον! Είχαμε βάλει τον Γιάννη και τον Θανάση να κάτσουν δίπλα-δίπλα για να μην πιάνουν τόσο χώρο και να είμαστε πιο άνετοι. Ο Γκίκας είχε κάτσει γωνία, μέσα-μέσα αριστερά, ίσα που φαινόταν στη γαλαρία. Και δίπλα του ο Γιαννουλάκος που έπιανε τρεις θέσεις! Κάποια στιγμή ο Γκίκας βρέθηκε να κάθεται στα πόδια του! Κάπως έτσι ξεκίνησε το ταξίδι μας. Τη δεύτερη αγωνιστική παίζαμε με τα Τρίκαλα, που την προηγούμενη χρονιά στη Β’ Εθνική είχαμε χάσει και τα δυο ματς. Τελικά, τους κερδίσαμε με 17 πόντους (σ.σ. 77-60). Εκεί το καταλάβαμε… "Πάμε δυνατά! Δεν βλέπουμε κανέναν! Πάμε δυνατά να κάνουμε κάτι καλό". Δίχως να λέμε απαραίτητα ότι πάμε να ανέβουμε».
Παπαθεοδώρου: «Εκείνη την χρονιά στην Α2 είπαμε να κρατήσουμε όλους τους παίκτες που είχαμε στο ρόστερ. Θέλαμε, επίσης τον Καράμπουλα και τον Βαγγέλη Μαργαρίτη. Κλείσαμε, λοιπόν αμέσως τον Καράμπουλα και συμφωνήσαμε προφορικά με τον Μαργαρίτη. Κι εκείνος πήγε κι έκανε ένα tryout με τον ΠΑΟΚ και έμεινε εκεί! Θέλαμε να βρούμε έναν 4-5άρι με τα χαρακτηριστικά του όμως δεν τα καταφέραμε. Φέραμε, λοιπόν δυο παιδιά. Πήραμε ένα 4άρι, τον Γιάννη Ψαθά από το Ψυχικό. Και τον Τζιάλλα, ένα 5άρι. Μοιράσαμε τα χρήματα έτσι».
Σαμοθράκης: «Εξ αρχής θεωρούσα ότι θα πρωταγωνιστήσουμε. Με αυτή την προοπτική γύρισα στον Φιλαθλητικό εκείνο το καλοκαίρι. Είχα εικόνα της κατηγορίας, έπαιζα κάποια χρόνια σερί στην Α2, γνώριζα τον Φιλαθλητικό, επομένως δεν πιστεύω πως ήταν έκπληξη εκείνη η διαδρομή. Πραγματικά, μέσα μου πίστευα ότι θα πάμε καλά, δίχως να το διατυμπανίζω. Προφανώς είχα μιλήσει με τον κόουτς Ζήβα και τον Σμυρλή, είχαν παρόμοια άποψη ωστόσο κρατούσαν πάντα χαμηλούς τόνους, είναι κάτι που τους χαρακτηρίζει. Το έβλεπα και αγωνιστικά. Ότι δηλαδή ο Φιλαθλητικός ήταν μεν πρωτάρης στην Α2 ωστόσο είχε καλή ομάδα που μετρούσε συνεχόμενες ανόδους».
Part 2: Το αδιανόητο φινάλε στα Τρίκαλα
Για να φτάσουμε όμως εδώ, στο σημείο δηλαδή ο Φιλαθλητικός και η Κηφισιά να διεκδικούν την άνοδο στο τελευταίο ματς της χρονιάς, πρέπει να γυρίσουμε τρεις αγωνιστικές πίσω. Τότε που η Α.Ε.Ν.Κ. διέπραξε... ιδανική αυτοχειρία στα Τρίκαλα χάνοντας έξι συνεχόμενες βολές στο τελευταίο λεπτό και οι Θεσσαλοί έκαναν την επική ανατροπή σκοράροντας ένα καλάθι στο φινάλε που σήκωσε πολύ κουβέντα!
Παπαθεοδώρου: «Είχαμε την ευκαιρία να τελειώσουμε με την άνοδο τρεις αγωνιστικές πριν από το τέλος στο εκτός έδρας ματς με τα Τρίκαλα. Αν κερδίζαμε, ανεβαίναμε στην Α1. Κι εκεί έγινε το εξής... μαγικό. Πήραμε δυο φορές προβάδισμα έξι πόντων. Έρχονταν και μας έδιναν συγχαρητήρια τα παιδιά των Τρικάλων και μπήκαμε στη διαδικασία των βολών. Μοσχοβίτης και Καράμπουλας είχαν 0/6 βολές στο τελευταίο λεπτό! 0/6 βολές! Με αποτέλεσμα να φάμε κι ένα καλάθι στο τέλος. Πανδαιμόνιο στο γήπεδο, με 2.500 κόσμο μέσα. Είχαμε παγώσει με τις βολές, ε, μετά μείναμε νεκροί... Το καλάθι ήταν εκπρόθεσμο όμως δεν υπήρχε περίπτωση να μην μετρήσει. Ήταν σοκαριστικό. Είχε σφηνωθεί στο μυαλό μας! Ξέραμε πως πλέον έπρεπε να κερδίσουμε τα επόμενα παιχνίδια για να ανέβουμε. Μεταξύ αυτών, το τελευταίο με τον Φιλαθλητικό».
Μέγας: «Πήγαμε στα Τρίκαλα τρεις αγωνιστικές πριν από το ματς με τον Φιλαθλητικό. Ήμασταν 6 πόντους μπροστά στα 28’’ για το τέλος σε ένα κατάμεστο γήπεδο. Δεν άκουγες στο timeout από τη φασαρία. Μετά από το 35’, η Κηφισιά έπαιξε καθηλωτικό μπάσκετ! Έκανε εξαιρετικό παιχνίδι, εκπληκτικό. Ίσως από τα καλύτερα παιχνίδια που έκανε μέσα στην χρονιά. Και στα τελευταία δευτερόλεπτα ήλθαν τα πάνω – κάτω. Χάνουμε έξι συνεχόμενες βολές κι έβαλαν εκείνο το απίθανο καλάθι στο τέλος που κανονικά, δεν έπρεπε να μετρήσει. Δεν υπάρχει instant replay, δεν υπάρχουν video, δεν υπάρχει τίποτα… Και πήγαν να δουν το ριπλέι που δίνει το βαν μέσα από την κάμερα! Χωρίς ήχο και με το ρολόι να φαίνεται ότι "παγώνει". Εν τέλει η ένσταση εκδικάστηκε αφού τελείωσε το πρωτάθλημα… Είχαμε ανέβει στην Basket League και βγήκε η απόφαση ότι απορρίπτεται η ένσταση».
Μοσχοβίτης: «Μάς έπιαναν την ώρα του ματς και μας έλεγαν: "Παιδιά, μην αφήσετε το τελευταίο παιχνίδι με τον Φιλαθλητικό"! Ακόμα κι εκείνοι πίστευαν πως δεν υπήρχε περίπτωση να μας νικήσουν. Αν η Κηφισιά κέρδιζε στα Τρίκαλα, θα ανέβαινε στην Basket League. Το ζήτημα μετά ήταν αν θα κερδίζαμε τον Φιλαθλητικό στην έδρα μας την τελευταία αγωνιστική. Γιατί στην ισοβαθμία μεταξύ τους, τα Τρίκαλα ήταν από πάνω. Και τελικά, φτάσαμε στο σημείο να παίζουμε εμείς με τον Φιλαθλητικό για το ποιος θα ανέβει κατηγορία»!
Μέγας: «Υπήρχε άγχος και φυσικά, μεγάλη ψυχολογική κατάπτωση μετά από το ματς με τα Τρίκαλα. Επειδή, ακριβώς τις βολές τις έχασαν οι δυο καλύτεροι παίκτες μας, ο Μοσχοβίτης και ο Καράμπουλας! Που αν δεν ανεβαίναμε, ενδεχομένως θα τους έριχναν ευθύνες για εκείνο το ματς. Ήταν η χειρότερη επιστροφή με πούλμαν που θυμάμαι! Σταματήσαμε για φαγητό και οι μισοί δεν έφαγαν! Ήταν όλοι σκασμένοι. Όχι για την αδικία, ότι μέτρησε ένα εκπρόθεσμο τρίποντο. Αλλά στο ότι είχαν την ευκαιρία να τελειώσουν την άνοδο. Και πλέον η Κηφισιά έπρεπε να πάει να παίξει τα ρέστα της την τελευταία αγωνιστική. Δεν είχε κουράγιο να μιλήσει κανείς».
Μοσχοβίτης: «Δεν ξέρω τι έγινε με τις βολές στο τέλος... Τι να πω. Ίσως ήταν η κακιά στιγμή. Πολλές φορές η μεγάλη θέληση και η ανυπομονησία να πετύχεις κάτι λειτουργούν αντίστροφα. Επειδή, ακριβώς αν βάζαμε εκείνες τις βολές, το πρωτάθλημα τελείωνε για εμάς. Ακολουθούσαν τρεις αγωνιστικές που δεν θα μας ενδιέφερε τίποτα, θα είχαμε πετύχει τον μεγάλο στόχο μας. Τελικά, αυτό το "ναι ρε φίλε, θα τις βάλω να τελειώνουμε" είχε το αντίθετο αποτέλεσμα. Ο Καράμπουλας κι εγώ έχουμε εκτελέσει πολλές βολές στη ζωή μας. Το να χάσουμε, λοιπόν και οι δυο μαζί έξι μαζεμένες, ο ένας πίσω από τον άλλον ήταν αδιανόητο. Όλα αυτά ίσως έγιναν για να πάμε στο τελευταίο ματς. Και να γίνει αυτό το παιχνίδι που πέρασε στην ιστορία».
Παπαθεοδώρου: «Αυτό που έχει γίνει στα Τρίκαλα δεν έχει ξαναγίνει στο μπάσκετ. Μετά το ματς πήγαμε στη συνέντευξη Τύπου, δίπλα στα γραφεία του Τζήμα (σ.σ. προπονητής των Τρικάλων), δεν είχε άλλον χώρο. Πάνω στον πίνακα είχε γράψει τους παίκτες της Κηφισιάς και τα ποσοστά τους. Και στις βολές έλεγε: Καράμπουλας 92% στις βολές, Μοσχοβίτης 92% στις βολές. Και οι δυο μαζί είχαν 0/6 στο τελευταίο λεπτό. Την επόμενη χρονιά ο Καράμπουλας έχασε την πρώτη βολή στη 18η αγωνιστική στην Α2»!
Μοσχοβίτης: «Ήταν το πιο βουβό ταξίδι επιστροφής που έχω βιώσει. Έχουμε κάνει κατά καιρούς πολύ μεγάλα ταξίδια με πούλμαν. Έχουμε γυρίσει από Δράμα, από Ξάνθη κλπ... Εκείνο όμως ήταν το πιο βουβό. Η στεναχώρια ήταν τεράστια. Το θέμα πλέον είχε να κάνει με το ότι φτάσαμε στο σημείο να παίζουμε τους κόπους μιας χρονιάς σε 40'. Να κρίνεται η σεζόν αν είναι πετυχημένη ή αποτυχημένη σε ένα παιχνίδι. Έστω κι έτσι, πιστεύω πως οι δυο ομάδες που άξιζαν να ανέβουν στην Α1 εκείνη τη σεζόν ήμασταν εμείς και ο Φιλαθλητικός. Δικαιωματικά... Ο Φιλαθλητικός έπαιξε ένα πολύ εντυπωσιακό μπάσκετ, αθλητικό, γρήγορο, με μεγάλα σκορ και νέα παιδιά που έδωσαν ένα διαφορετικό χρώμα στην κατηγορία. Από την άλλη πλευρά, νομίζω πως η Κηφισιά ήταν η πιο σταθερή ομάδα στην Α2 όλη την χρονιά».
Σαλούστρος: «Όποιος κέρδιζε στο Κηφισιά – Φιλαθλητικός ανέβαινε στην Α1 ως πρώτος. Κι αυτός που έχανε, πήγαινε τρίτος. Βέβαια, η Κηφισιά είχε κάνει έφεση για το παιχνίδι στα Τρίκαλα. Εκείνη η έφεση εκδικάστηκε μετά από το τέλος του πρωταθλήματος. Και προφανέστατα είπε πως δεν ήθελε να ξαναπαίξει, το οποίο ήταν και το λογικό. Δεν υπήρχε λόγος να παίξει ένα ματς ενώ είχε ήδη κριθεί το πρωτάθλημα και η άνοδος. Θεωρώ πως το πρωτάθλημα κρίθηκε σε εκείνο το καλάθι που πραγματικά δεν έπρεπε να μετρήσει. Σε εκείνη τη μεγάλη "κλοπή". Δυστυχώς, υπάρχουν ακόμη άνθρωποι του μπάσκετ που είναι σε όλο αυτό το φάσμα. Δεν θα πω "συνένοχοι". Προσωπικά, με χαλάει σαν προσωπικότητα, σαν παίκτη και σαν άνθρωπο όταν σκέφτομαι ό,τι είχε γίνει τότε, πώς είχε γίνει και όλα αυτά που διαδραματίστηκαν».
Part 3: Η μέρα πριν από τον «τελικό»
Αύριο… Με τι δύναμη να σπρώξει κανείς τον χρόνο μέχρι αύριο; Ήταν μια λέξη βασανιστική. Η ανυπομονησία δεν μπορούσε να πνιγεί στον χρόνο που απέμενε μέχρι την επόμενη μέρα. Ως το Σάββατο 27 Απριλίου 2013, στις 17:00. Γνωρίζοντας ότι το πεπρωμένο δεν κάνει κατ’ οίκον επισκέψεις, αλλά πρέπει να βαδίσει κανείς σε αυτό.
Μοσχοβίτης: «Στην Κηφισιά είχαμε ένα ιδιαίτερο τελετουργικό τις Παρασκευές, στην τελευταία προπόνηση πριν από τα παιχνίδια. Ο Σάββας Νικητάκης σούταρε από το κέντρο και λέγαμε στον Παπαθεοδώρου, "έλα κόουτς, αν το βάλει φεύγουμε, δεν κάνουμε προπόνηση". Νομίζω ότι ο Σάββας το έκανε ξανά πριν από το παιχνίδι με τον Φιλαθλητικό. Κι αν θυμάμαι καλά, το έβαλε κιόλας! Κοιταζόμασταν μεταξύ μας! "Και τώρα τι κάνουμε"; Τελικά, κάτσαμε και κάναμε κάποια σουτ. Πάντα το κάναμε αυτό. Σουτάραμε πάντα ένα τρίποντο από το κέντρο και λέγαμε στον Ηλία πως αν το βάλουμε, θα φύγουμε και δεν θα κάνουμε προπόνηση».
Παπαθεοδώρου: «Η Κηφισιά ήταν εξαιρετικά πιεσμένη μετά από την ήττα στα Τρίκαλα. Ξέραμε πως οι κόποι μιας χρονιάς θα παίζονταν στο ματς με τον Φιλαθλητικό. Και παρ' όλο που είχαμε έμπειρα παιδιά, η πίεση μάς είχε τσακίσει. Θέλαμε να πάρουμε αυτό που μάς άξιζε στα Τρίκαλα. Δεν πρόκειται να το ξεχάσω ποτέ. Κερδίζαμε 15 πόντους σε όλο το ματς, έρχονταν και μας έδιναν συγχαρητήρια πριν τελειώσει το ματς, πραγματικά αξίζαμε να κερδίσουμε όμως... αυτοκτονήσαμε! Έπρεπε, λοιπόν να πάρουμε το παιχνίδι με τον Φιλαθλητικό. Με οποιονδήποτε τρόπο».
Γκόντας: «Στο αθλητικό κομμάτι, η διαφορά που υπάρχει σε αυτά τα παιχνίδια έχει να κάνει με τον τρόπο που γίνονται οι επαφές. Για παράδειγμα, οι επαφές στην EuroLeague είναι μεν πιο δυνατές αλλά πιο "καθαρές". Στο ελληνικό πρωτάθλημα, και στην Α2 ακόμη περισσότερο, θα έλεγα πως οι επαφές είναι πιο σκληρές. Δεν είναι "βρώμικες", αλλά πιο σκληρές. Και για τους διαιτητές, αυτό είναι πιο δύσκολο. Δεν είναι τόσο εύκολο να το αντιμετωπίσεις όταν έχεις μάθει να σφυρίζεις ένα παιχνίδι που ξέρεις τι θα περιμένεις, το πώς δηλαδή θα παίξουν οι παίκτες. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουμε, ας πούμε στα playoffs της EuroLeague και στο Final 4, όπου η ένταση ανεβαίνει και οι διαιτητές δυσκολεύονται ακόμα περισσότερο. Αυτό το πράγμα, λοιπόν στα ματς της Α2 είναι… καθημερινό φαινόμενο. Δεν λέω ότι είναι το ίδιο δύσκολο, αλλά ότι είναι συχνό. Όπου και να γυρίσεις υπάρχει μια επαφή. Υπάρχουν πέντε ζευγάρια παικτών, υπάρχει περίπτωση την ίδια στιγμή πέντε ζευγάρια παικτών να κάνουν φάουλ ο ένας στον άλλον. Κι αυτό δεν αντιμετωπίζεται, ακόμα και από τρεις διαιτητές. Ήμασταν προετοιμασμένοι γι’ αυτό».
Σαμοθράκης: «Ο κόουτς ήταν πολύ ήρεμος μέσα στην εβδομάδα. Δεν μας άφησε να χαλαρώσουμε, ούτε να αγχωθούμε. Νομίζω πως η διαχείριση ήταν πολύ καλή, όσον αφορά το ψυχολογικό κομμάτι. Σίγουρα υπήρχε μια αγωνία, μια ανυπομονησία παραπάνω αλλά όχι σε υπερβολικό βαθμό. Είχαμε έναν συγκεκριμένο τρόπο που παίζαμε και μας είχε πάει πάρα πολύ καλά μέσα στην χρονιά. Δεν υπήρχε λόγος να διακινδυνεύσουμε να αλλάξουμε κάτι στο παιχνίδι μας την τελευταία στιγμή.
Μοσχοβίτης: «Απλώς θες να σβήσεις όλες τις μέρες της εβδομάδας σε μια στιγμή. Να πας να παίξεις και να αποδείξεις ότι δικαιούσαι να ανέβεις. Μετράς τις μέρες να έλθει το Σάββατο, δεν έχεις κάτι άλλο στο μυαλό σου. Οι προπονήσεις που κάναμε στο ενδιάμεσο δεν ήταν πλέον θέμα έντασης ή προετοιμασίας στο τεχνικό κομμάτι. Τον Φιλαθλητικό τον ξέραμε. Περισσότερο είχε να κάνει με τη ψυχολογία».
Σαμοθράκης: «Προηγουμένως, πάντως κάναμε μια γκέλα που "μπορούσαμε" να είχαμε γλιτώσει. Ήταν ο εκτός έδρας αγώνας με τον ΟΦΗ. Είναι από τα παιχνίδια που δεν έχουν τονιστεί όλα αυτά τα χρόνια, κάθε φορά δηλαδή που γίνεται κουβέντα για εκείνη την πορεία του Φιλαθλητικού. Μου έχει μείνει ακόμα στο μυαλό, ότι δηλαδή χάσαμε εκείνο το ματς στην Κρήτη. Όχι άδικα, δεν ήταν απαραίτητα έκπληξη. Και η αλήθεια είναι πως ήταν πολύ κρίσιμο.
Part 4: Ο Γιάννης του Φιλαθλητικού
Στα 27 του χρόνια, ο Γιάννης Αντετούνμπο έχει αγκαλιάσει όλες τις πτυχές που του προσφέρει ο ρόλος του ηγέτη, του franchise player, του back-to-back MVP και εσχάτως, πρωταθλητή και Πολυτιμότερου Παίκτη των NBA Finals. Πως ήταν όμως το 2012-13;
ΝΒΑ scout: «Παρακολούθησα τον Γιάννη σε ένα ματς εφηβικού του Φιλαθλητικού. Έπαιζε σαν πόιντ γκαρντ. Όταν έπαιζε στην πρώτη ομάδα, ανέβαινε στο 3-4 και οι πιο έμπειροι παίκτες του Φιλαθλητικού ήταν εκείνοι που είχαν περισσότερη ώρα την μπάλα στα χέρια τους. Πίστεψα από την αρχή πως αυτός ο τύπος έχει τεράστιο potential. Είχε προσόντα, ήταν μακρύς, είχε μέγεθος, πάσαρε... Ήταν μια πολύ ιντριγκαδόρικη περίπτωση. Θυμάμαι λέγαμε πως ίσως έπρεπε να μείνει στην Ευρώπη για άλλα δυο χρόνια προκειμένου να αναπτυχθεί κι άλλο. Μέχρι που φτάσαμε στη βραδιά του Draft. Εκείνη την χρονιά υπήρχαν παίκτες πιο έτοιμοι από τον Αντετοκούνμπο σε διεθνές επίπεδο. Υπήρχε, για παράδειγμα ο Γκομπέρ, ο Νογκέιρα και ο Αμπρίνες. Ο Γιάννης είχε την προοπτική όμως δεν τον είχε δει κανείς να δοκιμάζεται στο top επίπεδο ώστε να σε πείσει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο ότι αξίζει. Προσωπικά, σκέφτηκα πως ίσως χρειάζεται δυο χρόνια για να γίνει έτοιμος παίκτης. Οφείλω πάντως να του δώσω τα credits για την ασύλληπτη βελτίωσή του. Αυτό που με εντυπωσιάζει περισσότερο στον Γιάννη είναι ότι αγαπάει να παίζει μπάσκετ. Εκείνος και τα αδέλφια του είναι συνέχεια με μια μπάλα στα χέρια κι ένα τεράστιο χαμόγελο. Μια ενωμένη, μια "δεμένη" και ταπεινή οικογένεια».
Σαλούστρος: «Ο κόσμος ερχόταν να μας βλέπει ενώ ακόμη παίζαμε στη Γ’ Εθνική. Μπασκετικός κόσμος που ήθελε να δει Φιλαθλητικό γιατί εντάξει, το μπάσκετ που παίζαμε ήταν πολύ μπροστά από την κατηγορία. Σε εκείνο το ρόστερ υπήρχαν παίκτες που θα εξελίσσονταν, υπήρχε ένα όνομα που δειλά-δειλά ακουγόταν… Και για να είμαι ειλικρινής, δεν έρχονταν για τον Γιάννη. Έρχονταν για τον Θανάση! Για να δουν ένα κάρφωμα ή μια καλή τάπα, να δούνε τον Γκίκα πόσο γρήγορα τρέχει στο γήπεδο... Θυμάμαι, δηλαδή πολλούς να λένε: Είναι Κυριακή, πάμε να δούμε Φιλαθλητικό».
Μέγας: «Ο Γιάννης είχε μικρότερο ρόλο τότε. Άλλες φορές έπαιζε πεντάδα, συνήθως ερχόταν από τον πάγκο όμως δεν ήταν σε καμία περίπτωση το πρώτο βιολί του Φιλαθλητικού. Σε κάθε περίπτωση, ήταν ένα παιδί που είχε ταλέντο και σωματικά προσόντα, που μπορούσε να σου κάνει τη ζημιά ανά πάσα στιγμή! Σίγουρα υπήρχε και ο ενθουσιασμός. Τόσος κόσμος στο γήπεδο για τον Αντετοκούνμπο. Ο Καράμπουλας, ο Μοσχοβίτης, γενικώς τα… μπαρουτοκαπνισμένα παιδιά της Κηφισιάς, 33-35 χρονών έκαναν πλάκα μεταξύ τους. Και λέγανε χαριτολογώντας: "Ποιος Γιάννης τώρα! Εμάς να δούνε, τα ταλέντα"! Το καλαμπουρίζανε λίγο».
Παπαθεοδώρου: «Ο Γιάννης είχε τα προσόντα και την ποιότητα για να εξελιχθεί. Το ήξεραν όλοι, δίχως όμως να μπορεί να φανταστεί κανείς πως θα γινόταν ο νούμερο 1 παίκτης στον κόσμο τα επόμενα χρόνια. Στο μεταξύ, το ματς έγινε 1-1μιση μήνα πριν από το NBA Draft. Απλώς, τότε ήταν πολύ νέος και αδύνατος, ένα παιδί 18-19 χρονών που δεν είχε μεγάλη επιρροή και επίδραση στο παιχνίδι του Φιλαθλητικού. Έπαιζε πολύ, ο Φιλαθλητικός τον στήριζε σε αυτό το κομμάτι ωστόσο επαναλαμβάνω πως δεν ήταν τόσο επιδραστικός, έχοντας μπροστά του παιδιά όπως ο Γκίκας, ο Σαμοθράκης, ο Σαλούστρος και ο Καμπερίδης».
Σαλούστρος: «Ο Νίκος Γκίκας ήταν ο άνθρωπος που κουβάλησε τον Φιλαθλητικό όταν η ομάδα έπεσε στο α’ τοπικό. Μαζί με παιδιά όπως ο Βαρυπάτης, ο Μπαζιώτης και ο Κουμπούρας ηγήθηκαν μιας προσπάθειας που συνδυάστηκε με την επιστροφή στη Γ’ Εθνική. Εκεί η ομάδα απέκτησε τρεις παίκτες. Εμένα, τον Κώστα Ανδρεόπουλο και τον Γιάννη Ηλιόπουλο. Πρωταγωνιστές των ανόδων ήταν αυτά τα παιδιά, μαζί με τον Τσαμάτο. Οι κινητήριοι μοχλοί, ας πούμε του Φιλαθλητικού ήμασταν εγώ, ο Γκίκας και ο Θανάσης Αντετοκούνμπο. Στη χρονιά της Α2 παίζαμε ένα μπάσκετ που δυστυχώς ο Γιάννης δεν ήταν έτοιμος να το ακολουθήσει, ειδικά στον πρώτο γύρο. Δεν ήταν έτοιμος σωματικά αλλά και στο κομμάτι της εμπειρίας. Ήταν μόλις η δεύτερη χρονιά που έπαιζε σε επίπεδο ανδρών. Μπορεί να έμπαινε στο γήπεδο και να μην ήταν σωματικά να αντεπεξέλθει. Αυτό ήταν το μόνο θέμα. Γιατί μπασκετικά, ήταν εκεί».
Σαμοθράκης: «Ο Γιάννης τότε είχε έναν συγκεκριμένο ρόλο. Έκανε μεν πάρα πολλές δουλειές στο γήπεδο αλλά δεν ήταν ο παίκτης που θα έπαιρνε την μπάλα για να ξεκινήσει να κάνει πράγματα στην επίθεση. Προέκυψαν βέβαια αγώνες που έγινε κι αυτό. Γενικώς, έκανε πολλές δουλειές γύρω-γύρω, που λέμε. Μπορούσε να σταθεί οπουδήποτε, πάνω σε αυτό "έχτιζε". Παρά τις τρομερές δυνατότητές του, δεν είχε κανένα πρόβλημα να λειτουργεί και σαν ρολίστας. Η συνεισφορά του ήταν πολύπλευρη εκείνη την χρονιά. Δεν είχε βέβαια κάποιο ιδιαίτερο στοιχείο που έπρεπε να κάνεις ειδική αναφορά στο scouting. Σίγουρα έπαιζε καλή άμυνα, έπαιρνε ριμπάουντ, "έκοβε" πόσες φάσεις, ήταν ομαδικός… Όλα αυτά είναι πράγματα που δεν χρειάζονται τόση πολλή ανάλυση στο scouting».
Part 5: Η προετοιμασία για τον Γιάννη
Ολόκληρη η ζωή του Γιάννη Αντετοκούνμπο είναι ένα ταξίδι και ο Φιλαθλητικός θα είναι πάντα το πρώτο σπίτι, ο πρώτος οικείος τόπος όπου πάντα θα επιστρέφει. Ο ίδιος έγινε από πολύ νωρίς κύριος του εαυτού του. Ένα παιδί που εξελίσσεται ραγδαία ενώ μαζί με το ταλέντο του αναδεικνύεται όλο και περισσότερο η προσωπικότητά του. Πως όμως προετοιμάστηκε η Κηφισιά για να αντιμετωπίσει τον μελλοντικό πρωταθλητή του ΝΒΑ;
Παπαθεοδώρου: «Στο κομμάτι της τακτικής, νομίζω πως αφιερώσαμε τον λιγότερο χρόνο από όλους στον Γιάννη Αντετοκούνμπο! Εμείς δίναμε πάρα πολύ μεγάλη έμφαση στην τακτική, τόσο σε ομαδικό όσο και σε ατομικό επίπεδο. Αν, για παράδειγμα είδαμε 15 λεπτά video τους παίκτες του Φιλαθλητικού, στον Γιάννη αφιερώσαμε 30 δευτερόλεπτα! Εστιάσαμε κυρίως στον Σαλούστρο, στον Γκίκα που ήταν πολύ σημαντικός παίκτης γι' αυτούς, στον Σαμοθράκη που τελικά έκανε ματσάρα κι έβαλε 27 πόντους πάνω σε άμυνες double-team. Και φυσικά στον Θανάση, που ήταν πολύ κομβικός και επιδραστικός. Το impact που είχε ο Θανάσης ήταν τρεις φορές μεγαλύτερο από ό,τι είχε ο Γιάννης. Έπαιξε πολύ, νομίζω 35 λεπτά όμως έβαλε ένα τρίποντο και φάουλ και έκανε 5 φάουλ. Μπορεί να είναι υπερβολικό αυτό που λέω, ίσως να μην είχαμε ασχοληθεί καθόλου με το scouting του Γιάννη. Δεν θυμάμαι... Μπορεί να μιλήσαμε ελάχιστα. Ότι δηλαδή υπάρχει αυτός ο παίκτης στον Φιλαθλητικό, ότι κάνει αυτό και τέλος. Τότε σούταρε καλύτερα απ' ό,τι σουτάρει τώρα, ήταν πιο "στεγνός", είχε καλή μηχανική στο σουτ. Δεν είχαμε δώσει τόση έμφαση».
Μοσχοβίτης: «Ο Γιάννης δεν είχε τότε μεγάλο χρόνο συμμετοχής. Οι φάσεις που έβγαζε ήταν είτε από ασίστ, έτοιμα καλάθια είτε λόγω των προσόντων του, όταν έπαιρνε τα ριμπάουντ και τελείωνε τη φάση κοντά στο καλάθι. Δεν έλεγες, για παράδειγμα "προσέξτε τον Αντετοκούνμπο γιατί θα κάνει coast-to-coast ή θα ποστάρει", δεν είχε το eurostep και γενικώς, όσα τον έκαναν κυρίαρχο τα επόμενα χρόνια. Τεχνικά, δεν ήταν τόσο έτοιμος. Σε κάθε περίπτωση, φαινόταν το potential, διότι είχε τρομερά αθλητικά προσόντα».
Παπαθεοδώρου: «Που να το πεις και ποιος να σε πιστέψει. Ότι δεν ασχολείσαι με τον Γιάννη. Του είχαμε αφιερώσει ελάχιστο χρόνο. Και μέσα στο παιχνίδι, έτσι όπως κύλησε το ματς δεν δώσαμε έμφαση. Ουσιαστικά, δεν εμφανίστηκε ποτέ στο παιχνίδι! Να πεις, δηλαδή ότι έχει κάνει ένα καλό κομμάτι, ένα πεντάλεπτο. Δεν ήταν επιδραστικός όπως για παράδειγμα ο Γκίκας, που υπέστη βαρύ διάστρεμμα και έμεινε ενάμιση μήνα εκτός με πατερίτσες. Έπαιζε πάνω από 10 λεπτά με διάστρεμμα»!
Μοσχοβίτης: «Ο Γιάννης ήταν ένα παιδί που το έβλεπες κι έλεγες πως δεν υπάρχει περίπτωση να μην κάνει καριέρα. Ήταν μικρός, ερχόταν από τον πάγκο και προσπαθούσε να γεμίσει τον χώρο με τα αθλητικά προσόντα του. Ο Θανάσης, ο Σαλούστρος και ο Γκίκας ήταν πιο "ψημένα" παιδιά. Μεγάλα ταλέντα και οι τρεις, δεν το συζητάμε. Στην ουσία, ήταν εκείνοι που τράβηξαν τον Φιλαθλητικό. Στο μεταξύ, δεν κάναμε τόσο μεγάλο scouting πριν από το παιχνίδι. Μάς είχαν φτιάξει όμως ένα τρομερό video, υπάρχει ακόμα στο YouTube. Είχαν κόψει φάσεις από όλο το πρωτάθλημα και τις είχαν "δέσει" με δυο τραγούδια, τα "Παιδιά των Δρόμων" της Τσαλιγοπούλου και το "Hall of Fame" από τους Script. Για να είμαι ειλικρινής, είχαν φύγει κάποια δάκρυα σε εκείνο το video... Εκεί ακριβώς συμφωνήσαμε! "Παιδιά, πάμε να δώσουμε ό,τι έχουμε και δεν έχουμε! Θα πεθάνουμε στο γήπεδο, δεν υπάρχει άλλο αποτέλεσμα. Θα δώσουμε τη ψυχή μας"! Γιατί ήμασταν ήδη... μεγάλα παιδιά, 34-35 χρονών "μεγαλοκοπέλες". Ίσως δεν είχαμε άλλη ευκαιρία».
Παπαθεοδώρου: «Στο πρώτο ματς είχαμε χάσει με τρίποντο του Θανάση από τη γωνία! Ήμασταν δυο πόντους μπροστά και βάζει τρίποντο ο Θανάσης. Το βλέπουμε και λέμε πως πάει airball! Και η μπάλα πήγε καρφωτή μέσα! Ούτε σε εκείνο το ματς είχε παίξει μεγάλο ρόλο ο Γιάννης».
Part 6: Η σκαλωσιά της ΕΡΤ, οι 11 άνθρωποι του ΝΒΑ και ο Ιτούδης
Η ατμόσφαιρα σε εκείνο το ματς ήταν ιδιαίτερη. Λες και όλοι οι παρευρισκόμενοι είχαν μια εσωτερική κεραία που έπιανε τις δονήσεις που εξέπεμπε ο Αντετοκούνμπο. Τότε που η εφηβική ηλικία ξεγλιστρούσε από τα χέρια του, έχοντας 11 ανθρώπους του ΝΒΑ να τον παρακολουθούν. Να ρίχνουν ματιές πάνω από τους ώμους του, παρατηρώντας και εγκρίνοντας τα κατορθώματά του!
Για την ιστορία, στο γήπεδο για το Κηφισιά - Φιλαθλητικός βρέθηκαν οι David George (Πίστονς), Claudio Crippa, George Felton (Σπερς), Wes Wilcox (Χοκς), Adam Simon, Chet Kammerer (Χιτ), Chris Wallace (Γκρίζλις), Rich Scheubrooks, Kevin O' Connor (Τζαζ), Mike Bratz (Νάγκετς), όπως επίσης και άνθρωπος των Καβαλίερς. Μαζί τους και ο νυν κόουτς της ΤΣΣΚΑ, Δημήτρης Ιτούδης.
Μέγας: «Ο αγώνας με τον Φιλαθλητικό έγινε 1μιση μήνα πριν από το Draft. Είχα πάρα πολλά αιτήματα όλη την εβδομάδα, λόγω της θέσης μου. Ήμουν σε επαφή με τους μάνατζερ του Γιάννη, με τον Γιώργο Δημητρόπουλο και τον Γιώργο Πάνου, ήταν και οι δυο στο γήπεδο μαζί με τους scouts του ΝΒΑ. Ήρθαν με 2-3 αυτοκίνητα… Μπήκαν όλοι μέσα, τους έφεραν οι άνθρωποι του Αντετοκούνμπο. Ήταν και οι γονείς του Γιάννη στο γήπεδο, τα αδέλφια του, όλη η οικογένεια. Το θέμα ήταν που θα κάτσει όλος αυτός ο κόσμος! Που θα μπουν τόσοι δημοσιογράφοι, που συνήθως έρχονταν 2-3 στο γήπεδο. Και αναγκαστικά, επειδή δεν υπήρχε χώρος, κάθονταν είτε στην κερκίδα, είτε στον πάγκο της στατιστικής. Έμειναν όρθιοι οι περισσότεροι, δεν γινόταν αλλιώς. Όσον αφορά τους ανθρώπους του ΝΒΑ, έκατσαν σε συγκεκριμένο χώρο στην κερκίδα, κοντά στο σημείο που βρίσκονταν οι περίπου 70-80 φίλαθλοι του Φιλαθλητικού, ένα κομμάτι προς τα αποδυτήρια. Και η Αστυνομία στη μέση. Σε γενικές γραμμές, το γήπεδο μάζευε κόσμο μέσα στη χρονιά, έρχονταν παιδιά της γειτονιάς, που είχαν φτιάξει επίσης έναν μικρό σύνδεσμο από το διπλανό σχολείο και επίσης, πολλοί ουδέτεροι μπασκετικοί. Γιατί τότε η Κηφισιά έπαιζε ωραίο μπάσκετ».
Γκόντας: «Κατ' αρχάς, μιλάμε για έναν αγώνα που έκρινε μια κατηγορία, ανάμεσα σε δυο διαφορετικές ομάδες που έφτασαν στο σημείο να διεκδικούν την άνοδο την τελευταία αγωνιστική. Η Κηφισιά εκείνη την εποχή είχε το σύνολο και ο Φιλαθλητικός τις μονάδες. Γιατί εντάξει, δεν ήταν μόνο ο Γιάννης, είχε κι άλλους παίκτες. Σε ό,τι μας αφορά, το είχαμε δει πολύ σοβαρά. Είχαμε μιλήσει αρκετά μεταξύ μας πριν από το ματς, δεν θέλαμε να αδικηθεί κάποιος. Φτάσαμε στο γήπεδο και είδαμε τον χώρο, το πόσο μικρό ήταν το γήπεδι και πόσο κόσμος κρεμόταν σαν τα… σταφύλια γύρω – γύρω! Μάς είπαν επίσης πως στην εξέδρα βρίσκονταν scouts του ΝΒΑ. Ουσιαστικά, όλη η μπασκετική κοινότητα ήταν μαζεμένη στις Αδάμες. Ήταν σαν μια γιορτή».
ΝΒΑ scout: «Εκείνο το απόγευμα στο γήπεδο υπήρχε πολύς κόσμος. Πραγματικά πολύς κόσμος! Είχε πλάκα διότι βρέθηκα ξανά στην Ελλάδα για τον Γιάννη σχεδόν ένα μήνα πριν από το παιχνίδι με την Κηφισιά. Δεν θυμάμαι αντίπαλο, έπαιζε εντός έδρας, σίγουρα όμως ήταν ένα σημαντικό ματς ώστε ο Φιλαθλητικός να παραμείνει στην κορυφή. Επέστρεψα, λοιπόν στην Αθήνα για το τελευταίο παιχνίδι του Αντετοκούνμπο. Ένιωθες τον ενθουσιασμό και το πάθος σε ένα από αυτά τα παιχνίδια που ο νικητής τα παίρνει όλα. Ήμουν, λοιπόν μαζί με τους υπόλοιπους scouts του ΝΒΑ κι όλοι μάς έδιναν την ίδια συμβουλή: "Είναι καλύτερο για εσάς να πάτε δυο ώρες πριν στο γήπεδο! Αν θέλετε να βρείτε θέση και να καθίσετε, πρέπει να πάτε δυο ώρες πριν". Κι εκεί εγώ τους είπα: "Είστε τρελοί; Μιλάμε για έναν αγώνα β' κατηγορίας"! Επέμειναν: "ΟΚ, ΟΚ όμως να ξέρετε πως είναι ένα πολύ σημαντικό ματς...". Θυμάμαι πως φύγαμε νωρίς από το ξενοδοχείο, ήμασταν στο γήπεδο σχεδόν μια-μιάμιση ώρα πριν από το τζάμπολ. Οι άνθρωποι της Κηφισιάς είχαν κρατήσει κάποιες θέσεις για εμάς. Στο μεταξύ, δεν ήταν εύκολο να βρούμε πάρκινγκ! Εκείνος που μάς έφερε στο γήπεδο, μας κατέβασε από το αμάξι και μας είπε: "Παιδιά, σας αφήνω εδώ, πάω να βρω μέρος να αφήσω το αυτοκίνητο". Έκανε τόση ζέστη μέσα! Αδιανόητη ζέστη! Πάντως η ατμόσφαιρα ήταν καλή. Έβλεπες ένα ματς που πίστευες ότι δεν θα τελειώσει ποτέ! Οι παίκτες ήταν εξαντλημένοι, κοίταζα στους πάγκους και τους έβλεπα να πίνουν νερό σαν τρελοί. Η ένταση, το συναίσθημα, η κούραση... Ήταν ένα τρελό ματς! Ένα απολύτως τρελό ματς»!
Μέγας: «Το ματς ήταν τηλεοπτικό, το μετέδιδε η ΕΡΤ. Η οποία ήλθε στο γήπεδο από νωρίς, από τις 12 το μεσημέρι και μου λέει: "Δεν μπορώ να στήσω κάμερες"! Το κλειστό δεν είχε προδιαγραφές για να μεταδοθεί τέτοιο παιχνίδι κι έβαλαν σκαλωσιές στο κέντρο της μοναδικής κερκίδας για να βάλουν τις κάμερες! Κι έτσι χάσαμε άλλες 50 θέσεις! Στο μεταξύ, το ματς δεν είχε περιγραφή. Όπως και στα Τρίκαλα, ένα μήνα νωρίτερα, λόγω της απεργίας των δημοσιογράφων της ΕΡΤ. Μετέδιδαν τα ματς μόνο με εικόνα και ήχο, δίχως περιγραφή».
Μοσχοβίτης: «Το γήπεδο ήταν γεμάτο μια ώρα πριν το τζάμπολ. Είναι που είναι μικρό, έπρεπε να στήσουν και τη σκαλωσιά για τις κάμερες κι έτσι μίκρυνε περισσότερο. Είχαν ανοίξει οι πόρτες, ο κόσμος στεκόταν απ' έξω μέχρι το πεζοδρόμιο και προσπαθούσαν να δουν τι γίνεται εκεί μέσα! Ήταν κάτι πρωτόγνωρο για όλους».
Σαλούστρος: «Έπαιξα άλλη μια φορά στις Αδάμες, παλιότερα με τον Σπόρτινγκ, στη Γ’ Εθνική. Δεν μου άρεσε σαν γήπεδο, θα το έλεγα λίγο… κλειστοφοβικό. Ένα μικρό σχολικό γήπεδο από όπου η Κηφισιά είχε αρχίσει να ανεβαίνει τις κατηγορίες. Έχω παίξει σε χειρότερα γήπεδα, δεν ένοιαζε ούτε εμένα, ούτε κανέναν απλώς θυμάμαι αυτό που λέγαμε τότε μεταξύ μας, ότι δηλαδή είναι πολύ μικρό για ένα τόσο μεγάλο γεγονός».
Part 7: Μπασκετική παράνοια στις Αδάμες
Στο σαραντάλεπτο της κανονικής διάρκειας έγιναν τα πάντα. Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο πέτυχε τρίποντο από τη γωνία και κέρδισε φάουλ στο τέλος της πρώτης περιόδου δίχως ποτέ να εκτελέσει τη συμπληρωματική βολή, ο Μπάμπης Σαμοθράκης έκανε ματσάρα για τον Φιλαθλητικό, ο Σπύρος Διαμαντόπουλος μπήκε στα 10.7" για το τέλος για να εκτελέσει τις βολές που είχε κερδίσει ο Χρήστος Πετροδημόπουλος, ο οποίος τραυματίστηκε σε εκείνη τη φάση, βάζοντας και τις δυο για το 61-61. Ο Φιλαθλητικός είχε την τελευταία επίθεση, ο Σαλούστρος πήγε προς τη ρακέτα, σηκώθηκε, εκτέλεσε όμως η μπάλα μπήκε και βγήκε, με αποτέλεσμα το ματς να πάει στην πρώτη παράταση.
Μέγας: «Μισή ώρα πριν δεν έπεφτε καρφίτσα. Αναγκαστήκαμε, λοιπόν να ανοίξουμε και τις πλαϊνές πόρτες. Για να μπαίνει αέρας, όχι για κανέναν άλλον λόγο. Είχε τρομερή ζέστη».
Γκόντας: «Στα 32 χρόνια καριέρας στη διαιτησία, μου έχει τύχει μόνο άλλη μια φορά παιχνίδι με τόσες παρατάσεις, σε ένα Ιωνικός Ν.Φ. – Έσπερος. Ήταν δυο ή τρεις, δεν θυμάμαι. Οπότε έτσι κι αλλιώς, αυτός ο παράγοντας έκανε το ματς ξεχωριστό. Επίσης, εκείνο το απόγευμα σφύριξα πάλι σε αγώνα Α2 από το 1996. Έπειτα, δηλαδή από σχεδόν 17 χρόνια. Τώρα όσον αφορά τον Γιάννη, ναι, δεν ήταν καλός. Το παιχνίδι δεν ήταν πολύ εύκολο ούτε για εμάς. Είχε ένταση, είχε πάθος και παρ’ όλα αυτά, κρατήθηκε σε αθλητικά πλαίσια στο τέλος. Και οι προπονητές, και οι παίκτες πραγματικά μας άφησαν εξαιρετικές εντυπώσεις, από την άποψη ότι δεν δημιούργησαν επεισόδια, δεν είχαν μεταξύ τους διαμάχη. Όλα κύλησαν σε αθλητικά πλαίσια ενός αγώνα που δίνει μια κατηγορία».
ΝΒΑ scout: «Όταν συναντώ τους NBA scouts που ήμασταν μαζί στην Κηφισιά, μιλάμε ακόμη για το παιχνίδι. "Θυμάσαι το τελευταίο ματς του Γιάννη στην Αθήνα"; Στο μεταξύ, είχα ήδη δει τον Αντετοκούνμπο από κοντά, δεν περίμενα εκείνο το απόγευμα για να σχηματίσω την άποψή μου. Τι εννοώ... Έκανε ένα κακό ματς, αν θυμάμαι καλά είχε χάσει κάποια τρίποντα... Ήταν ένα παιδί που έπαιζε κόντρα σε άνδρες και ήξερε πως το μισό ΝΒΑ ήταν εκεί για να τον δει. Κατά κάποιο τρόπο, λοιπόν ήταν unfair να τον κρίνεις για ό,τι έγινε εκείνη τη μέρα. Έβλεπες το κορμί του... Σου έδινε την εντύπωση ότι δεν είχε κάνει ποτέ βάρη στη ζωή του! Ποτέ! Σε κάθε περίπτωση, είχα καλές αναμνήσεις από τον Γιάννη σε αυτή την ηλικία».
Παπαθεοδώρου: «Είχαμε τον έλεγχο του ματς στο β' ημίχρονο, δίχως να ξεφύγουμε στο σκορ. Η διαφορά ήταν γύρω στους 3-4 πόντους. Στο μεταξύ, ο Γκίκας είχε υποστεί βαρύ διάστρεμμα όμως συνέχιζε να παίζει. Έστω κι έτσι, πέρασε τον Μοσχοβίτη στο 1-1, πήγε για βοήθεια ο ψηλός μας, έδωσε την ασίστ στον ψηλό του Φιλαθλητικού, νομίζω στον Γεωργιάδη και εκείνος σκόραρε με lay-up. Ήταν η πρώτη φορά που μείναμε πίσω στο σκορ στο β' ημίχρονο, 59-61 στα 13.8" για το τέλος»!
Μέγας: «Όλοι στον πάγκο της Κηφισιάς ήταν φουλ αγχωμένοι! Εγώ έβλεπα το ματς πίσω από το καλάθι. Στην μπασκέτα, εκεί που είναι ένα γραφειάκι, καθόμουν από μέσα, στην πόρτα. Δεν είχα χώρο να κάτσω αλλού. Θυμάμαι τον Δημήτρη Ιτούδη, είχε κάτσει εκεί δίπλα μου. Παρακολουθούσα περισσότερο τους δικούς μου στον πάγκο. Είναι αλήθεια ότι πολλές φορές φαίνονταν σφιγμένοι. Και ο Ηλίας… Είχε να διαχειριστεί και το "πρέπει". Ότι, δηλαδή η Κηφισιά πρέπει να ανέβει στην Α1. Νομίζω πως ο Θεόφιλος (σ.σ. Θεόφιλος Μπεκές, ασίσταντ κόουτς του Παπαθεοδώρου) ήταν ίσως ο πιο ψύχραιμος από όλους. Οι παίκτες στον πάγκο ήταν λίγο στην τσίτα».
Παπαθεοδώρου: «Έγινε ένα πολύ σκληρό και κακό παιχνίδι, χωρίς θέαμα μετά από το α' ημίχρονο. Από ένα σημείο και μετά εξαφανίστηκαν οι τακτικές, είχαμε να κάνουμε μόνο με το ένστικτο και τις προσωπικές φάσεις των παικτών. Το ματς πήγαινε πόντο-πόντο. Το ημίχρονο έληξε 32-32, το τρίτο δεκάλεπτο ήταν ξανά ισόπαλο. Πήγαμε στην παράταση. Μετά κι άλλη παράταση, μετά τρίτη παράταση...».
Παπαθεοδώρου: «Πήραμε timeout, σχεδιάσαμε μια επίθεση στην οποία κέρδισε δυο βολές ο Πετροδημόπουλος όμως τραυματίστηκε στη φάση και ζήτησε αλλαγή. Έπρεπε, λοιπόν να μπει κάποιος για να εκτελέσει τις βολές. Γύρισα στον πάγκο και η οδηγία που έδωσα ήταν μπει ο πιο έμπειρος, που ήταν ο Νικητάκης. Στο μεταξύ, εκείνη τη χρονιά υπήρχε νόμος από την Ομοσπονδία που όριζε πως στη 12άδα έπρεπε να βρίσκονται τρεις παίκτες κάτω των 21 ετών... Και ο Νικητάκης μου είπε όχι! "Μην βάλεις εμένα, καλύτερα να βάλεις τον Σπύρο". Δεν ήθελε να τις σουτάρει και μου ζήτησε να βάλω τον Διαμαντόπουλο. Παρεμπιπτόντως, εκείνη τη χρονιά ο Σάββας ουσιαστικά έκοψε το μπάσκετ. Είχε έναν πολύ σοβαρό τραυματισμό στα ισχία, έκανε χειρουργείο, γενικώς δεν ήταν σε καλή κατάσταση και είχε μείνει αρκετή ώρα έξω από το ματς. Από τον Σάββα θα περίμεναν όλοι να βάλει τις βολές. Γιατί ήταν ο Σάββας Νικητάκης, ο ηγέτης εκείνης της ομάδας σε όλη την πορεία της. Από την άλλη πλευρά, ο Σπύρος είχε να παίξει περίπου 30' στο ματς. Είχε παίξει στο πρώτο κομμάτι του παιχνιδιού, ήταν εκείνος που έκανε το τρίποντο και φάουλ στον Γιάννη, το μοναδικό καλάθι του Αντετοκούνμπο. Ο Διαμαντόπουλος ήταν το... άλλο άκρο. Δεν είχε κανείς την απαίτηση από αυτόν να τις βάλει. Ήταν δυο πολύ δύσκολες βολές. Και να έχανε μια, δεν θα του έλεγε κανείς τίποτα. Δεν ήταν ο Καράμπουλας, δεν ήταν ο Νικητάκης, ο Μοσχοβίτης, ο Σιούτης ή ο Πετροδημόπουλος. Τα "ονόματα" δηλαδή εκείνης της Κηφισιάς. Και πήγε να τις εκτελέσει. Είχε τεράστια ψυχικά αποθέματα, έβαλε τις δυο βολές, ισοφαρίσαμε και το ματς πήγε στην πρώτη παράταση...».
Σαλούστρος: «Ο Γκίκας είχε πάθει βαρύ διάστρεμμα. Δεν μπορούσε άλλο, πέθαινε από τον πόνο. Έκλαιγε, έτρεχαν τα δάκρυα χωρίς να το ελέγχει! Θυμάμαι να κάνω το άουτ πριν από εκείνο το σουτ. Έβλεπα τον Σαμοθράκη… Πρέπει να του έχει κάνει overplay μέχρι και ο Παπαθεοδώρου (γέλια). Έδωσα την μπάλα στον Γιάννη, την πήρα μέσα από τα χέρια του, είδα πως έχει λίγο χρόνο κι έκανα επίθεση προς το καλάθι. Το μόνο που θυμάμαι είναι να σηκώνομαι, να βλέπω την μπάλα να κάνει δυο στροφές και να βγαίνει έξω. Ήμουν σίγουρος ότι θα έμπαινε εκείνο το καλάθι! Σίγουρος! Δεν γινόταν να μην μπει η μπάλα μέσα… Είναι το σουτ που το νιώθεις ρε παιδί μου ότι θα μπει. Σηκώθηκα και είπα μέσα μου: Είναι μέσα! Τελειώσαμε»!
Μοσχοβίτης: «Ο Σαμοθράκης του Φιλαθλητικού ήταν εκπληκτικός σε εκείνο το παιχνίδι. Κόντεψε να το πάρει μόνος του. Το λέγαμε μετά μεταξύ μας χαριτολογώντας, αφού ηρεμήσαμε... "Ρε σεις, ποιος Γιάννης τώρα! Τον Σαμοθράκη έπρεπε να πάρουν"! Εντάξει, ο Γιάννης... Φαινόταν ότι έχει τεράστιο potential».
Σαλούστρος: «Εκείνο το απόγευμα ο Μπάμπης ήταν απολαυστικός! Φανταστικός! Απλώς μας πήρε από το χέρι και μας είπε: "Εγώ θα σας ανεβάσω". Δυστυχώς, μου μένει μια πίκρα. Πέρα από το ότι ο Φιλαθλητικός είναι η ομάδα που με ανέδειξε, έχω μεγάλο δέσιμο με τους ανθρώπους και με τον σύλλογο. Εκείνη η ήττα ήταν η πρώτη μεγάλη μπασκετική αποτυχία μου. Και νεανική κιόλας… Δεν ήταν εύκολο».
Σαμοθράκης: «Κατά τη διάρκεια του ματς τραυματίστηκε ο Γκίκας, επομένως χρειάστηκε να πάρω κι εγώ την μπάλα λίγο παραπάνω από ένα σημείο και μετά. Ήταν ένα οριακό παιχνίδι, το τελευταίο ματς της χρονιάς, ένιωθα καλά, ήμουν πάρα πολλή ώρα μέσα στο γήπεδο, έπαιξα σχεδόν 50 λεπτά! Δεν έχω ξαναπαίξει τρεις παρατάσεις στη ζωή μου! Αφού πήγαινε καλά, έμενα περισσότερο μέσα, μοιραίο ήταν αυτό. Πήγαινε μόνο του, δεν το επιδίωξα. Έστω κι έτσι, έχω να θυμάμαι αρκετές αποφάσεις που θα έπρεπε να είχα πάρει αλλιώς, ξεκάθαρα».
Part 8: Μια ιστορία με τον Αντετοκούνμπο
Ο Φιλαθλητικός και τα Σεπόλια ήταν ο κόσμος, η ζωή, το σύμπαν του Γιάννη Αντετοκούνμπο, όπου χωρούσαν τα πάντα. Τίποτα μέσα του δεν εμπόδισε την ανάπτυξη ενός σούπερ σταρ που έφτασε στο σημείο να κατακτήσει τον κόσμο. Εκείνο το απόγευμα στις Αδάμες, πριν ακόμα εξελιχτεί σε Greek Freak, ο Γιάννης ήταν ένα παιδί που κουβαλούσε το βάρος του σύμπαντος στους ώμους του, γνωρίζοντας ότι στην κερκίδα βρισκόταν το… μισό ΝΒΑ για πάρτη του. Και οι άνθρωποι που βρέθηκαν στο γήπεδο, έχουν μια προσωπική ιστορία να θυμούνται.
Παπαθεοδώρου: «Συναντήθηκα ξανά με τον Αντετοκούνμπο τρία χρόνια μετά, το 2016. Ήταν η πρώτη φορά που τον είδα έπειτα από εκείνο το ματς με τον Φιλαθλητικό. Είχαμε ένα φιλικό με την Εθνική Νέων στο ΟΑΚΑ κι αμέσως μετά έπαιζε η Ανδρών στο τουρνουά "Ακρόπολις". Είχαμε τελειώσει το δικό μας παιχνίδι με την Ουκρανία και είδα τον Γιάννη ενώ έμπαιναν στο γήπεδο. Χαιρετιόμαστε, του λέω "τι κάνεις, πως είσαι" κλπ. Μου είπε, λοιπόν: "Κόουτς, δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνο το ματς. Με έχει πληγώσει πολύ εκείνο το παιχνίδι"! Εκείνη τη στιγμή περνούσε ο Μπόγρης από δίπλα... "Γιάννη, εγώ με τα λεφτά που παίρνεις θα το είχα ξεχάσει την άλλη μέρα" (γέλια)»!
NBA scout: «Ένας καλός φίλος μου είχε μιλήσει για αυτό το παιδί. Η αλήθεια είναι πως στην αρχή είχα τις επιφυλάξεις μου. "Πως είναι δυνατόν; Δεν τον έχω δει σε κανένα τουρνουά, δεν τον έχω ακούσει σε κανέναν αγώνα των μικρών Εθνικών της Ελλάδας". Ο φίλος μου επέμενε. "Είναι καλός. Μπορείς να έλθεις και να τον τσεκάρεις από κοντά". Νομίζω πως ήλθα πρώτη φορά στην Ελλάδα για τον Γιάννη τον Δεκέμβριο. Ήλθα, τον παρακολούθησα, γνώρισα την εκπληκτική οικογένειά του, τα αδέλφια, τη μητέρα και τον πατέρα του. Μου εξήγησαν από την πρώτη στιγμή πως δεν είχε διαβατήριο και δεν μπορούσε να παίξει στην Εθνική. Τότε κατάλαβα. Τη δεύτερη φορά που ταξίδεψα στην Αθήνα, είχε υπογράψει ήδη σε μια ισπανική ομάδα (σ.σ. Σαραγόσα). Οι γονείς του δεν ήξεραν πώς θα πήγαινε στην Ισπανία. Δεν είχε ταυτότητα, δεν είχε διαβατήριο, δεν είχε τίποτα. Υπήρχε αβεβαιότητα... Είναι λογικό να κάνεις δεύτερες σκέψεις. Πως γίνεται, λοιπόν αυτό το παιδί που μεγαλώνει στην Αθήνα και όλοι μιλούν γι' αυτόν να μην έχει υπογράψει στον Ολυμπιακό, τον Παναθηναϊκό, την ΑΕΚ, το Μαρούσι ή όπου αλλού ενώ βρίσκεται ανάμεσα στα πόδια τους; Πως είναι δυνατόν να παίζει σε μια ομάδα β' κατηγορίας»;
Μέγας: «Θυμάμαι ένα σκηνικό που είχε γίνει στο πρώτο ματς των δυο ομάδων, στου Ζωγράφου. Το οποίο, παρεμπιπτόντως ήταν λίγο πιο εντυπωσιακό. Είχε, επίσης ένταση και κάποιες αψιμαχίες. Είχε γίνει, λοιπόν ένα επεισόδιο μεταξύ του Γιάννη, του Θανάση και του Σάββα Νικητάκη. Είχε νικήσει ο Φιλαθλητικός και στο τέλος του ματς, ο Ζήβας πήρε τα δυο αδέλφια, τα έφερε μπροστά στον Σάββα και τους είπε: "Ζητήστε του συγγνώμη, θα μπορούσε να είναι πατέρας σας"! Ήταν μια πολύ δυνατή στιγμή. Και κατά τη γνώμη μου, δείχνει πολλά για το πώς έχτισε εκείνη την ομάδα ο κόουτς, τη νοοτροπία που πέρασε σε αυτά τα παιδιά και τις αρχές που τους έδωσε.
Γκόντας: «Τον Φεβρουάριο του 2017, όταν δηλαδή ο Γιάννης είχε ήδη κάνει κάποιο όνομα στο ΝΒΑ, βρέθηκα στη Νέα Υόρκη μαζί με φίλους και πήγαμε να δούμε το Νετς – Μπακς. Ο Αντετοκούνμπο ήξερε από τον μάνατζέρ του ότι θα πάμε και έψαχνε να μας βρει μετά από το τέλος του αγώνα. Τελικά συναντηθήκαμε και του είπα: "Γιάννη να ξέρεις, χάρη σε ‘μένα είσαι εδώ"! Γελάει και μου λέει: "Γιατί το λες αυτό ρεφ"; Και του εξήγησα: "Γιατί αν είχες κερδίσει εκείνο το παιχνίδι, πιθανόν να μην είχες φύγει εκείνη την χρονιά! Να είχες μείνει κι άλλο"! Γελάγαμε και οι δυο μετά».
Σαμοθράκης: «Θυμάμαι την πρώτη φορά που δούλεψα μαζί με τον Αντετοκούνμπο, αν θυμάμαι καλά στη μεταβατική. Παίζαμε ένας με έναν, που μας έβαζε ο κόουτς. Και μου έκανε τρομερή εντύπωση η ευκολία που μου έριξε τάπα! Απλώς, άπλωσε το χέρι του δίχως να σηκωθεί. Μου έχει μείνει αυτό το εκπληκτικό άνοιγμα που έχει, που είναι τόσο μακρύς. Κατά τα άλλα, ήταν ένα χαρούμενο παιδί που του άρεσε να προπονείται και να παίζει μπάσκετ. Ταυτόχρονα, ήταν πάρα πολύ μαχητικός. Ο Θανάσης ήταν πιο εκδηλωτικός, πολύ πιο ενθουσιώδης. Και στην καθημερινότητά του, και στους αγώνες».
Μέγας: «Αφού, λοιπόν είχε γίνει χαμός με τους πανηγυρισμούς και ήμασταν όλοι μούσκεμα, έπιασα και μίλησα με τα δυο παιδιά, τον Γιάννη και τον Θανάση. Ήταν πραγματικά πολύ στεναχωρημένοι, είχαν κλάψει… Αυτό που τους είπα ήταν: "Μην στεναχωριέστε, εντάξει, είναι ένα παιχνίδι. Αυτά τα έχει το μπάσκετ αλλά ίσως αυτό που έγινε να είναι το καλύτερο για όλους. Και για εσάς, που μπορεί να ακολουθήσετε άλλους δρόμους, και για την Κηφισιά που θα ανέβει". Και όντως, το καλοκαίρι έφυγαν ο Σαλούστρος, ο Γκίκας, ο Γιάννης, ο Θανάσης… Τα παιδιά ακολούθησαν τον δρόμο τους, έκαναν καριέρα γιατί ο Φιλαθλητικός ξεχείλιζε από ταλέντο. Ίσως ο μόνος που αδικήθηκε, όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, να ήταν ο Ζήβας. Αδικήθηκε σε εισαγωγικά, γιατί η ομάδα του Φιλαθλητικού ήταν δικό του δημιούργημα. Με νέα παιδιά, μόνο δυο έμπειρους και οι υπόλοιποι μεταξύ 19-22. Ήταν η πιο νεανική ομάδα στην κατηγορία που έπαιζε ωραίο μπάσκετ. Όσον αφορά την Κηφισιά, είχε χτιστεί για να πάρει την άνοδο και τα κατάφερε. Κι αν δεν υπήρχαν τα διοικητικά προβλήματα, μπορεί να είχε μείνει παραπάνω χρόνια στην Α1».
Μοσχοβίτης: «Ο Γιάννης είχε τρομακτικά προσόντα. Θυμάμαι χαρακτηριστικά σε μια αλλαγή να προσπαθώ να πατήσω να σουτάρω. Βρέθηκε μπροστά μου και δεν έβλεπα καν το καλάθι! Ήταν τόσο μακρύς, με τόσο μακριά χέρια! Δεν μπορούσα να δω! Ήταν τρομερά δύσκολο. Η διαφορά μας στο ύψος ήταν ήδη μεγάλη, φαντάσου να τον βρεις μπροστά σου με τα χέρια ψηλά. Παρ' όλο που δεν έπαιξε καλά σε εκείνο το παιχνίδι, ήμουν σίγουρος πως θα τα καταφέρει. Σε κουβέντες που κάναμε στα αποδυτήρια, έλεγα ότι ο Γιάννης δεν έπρεπε επ' ουδενί να μείνει στην Ελλάδα! Δεν είχε κανένα νόημα να πάει στον Ολυμπιακό ή τον Παναθηναϊκό. Η καλύτερη επιλογή ήταν αυτό που έκανε, να φύγει δηλαδή και να πάει μετρήσει τις δυνάμεις του στο ΝΒΑ».
Γκόντας: «Το τρίποντο και φάουλ του Γιάννη το σφύριξα εγώ. Ο Αντετοκούνμπο είχε ήδη αφήσει το στίγμα του, όλη η μπασκετική Ελλάδα μιλούσε για αυτόν, νιώθοντας τα βλέμματα των scouts. Παρεμπιπτόντως, αυτό το έχω ζήσει άλλη μια φορά στην καριέρα μου, όταν σφύριζα ένα παιχνίδι στο Βελιγράδι, το Ζελέζνικ – Ερυθρός Αστέρας για την Αδριατική Λίγκα. Κάπου στο 2003. Στο γήπεδο, λοιπόν βρίσκονταν 10 άτομα. Και οι επτά ήταν scouts του ΝΒΑ, μεταξύ αυτών ο Στιβ Γιατζόγλου. Γυρίζαμε μαζί στην Ελλάδα και το συζητούσαμε στο αεροπλάνο, το πόσα ταλέντα ήταν μαζεμένα σε αυτό το παιχνίδι. Αυτό, λοιπόν το αντιμετώπισα ξανά εκείνο το απόγευμα στο Κηφισιά – Φιλαθλητικός. Ήταν τόσο έντονο το ενδιαφέρον της παγκόσμιας μπασκετικής κοινότητας. Το όνομα του Γιάννη ήταν ήδη σημαντικό παντού και αυτό ήταν μια ευθύνη παραπάνω για εμάς, τους διαιτητές του ματς».
Σαλούστρος: «Ο Γιάννης ήταν και θα είναι πάντα παιδί. Ένα παιδί το οποίο απογοητεύτηκε, όπως απογοητευτήκαμε όλοι. Γιατί θεωρεί ότι δεν έδωσε αυτά που θα μπορούσε να δώσει στον αγώνα με την Κηφισιά για να βοηθήσει τον Φιλαθλητικό να κερδίσει. Ακόμα το λέει…».
Part 9: Ξεσκονίζοντας αναμνήσεις και απόηχους
Παπαθεοδώρου: «Πρώτα απ' όλα, η ημερομηνία του παιχνιδιού είναι σημαδιακή για μένα. Έγινε στις 27/4. Είναι τα γενέθλια της γυναίκας μου κι επίσης, τα γενέθλια του Μενουδάκου που ήταν αρχηγός εκείνης της ομάδας και γέννημα-θρέμμα της Κηφισιάς. Είναι ο μοναδικός παίκτης στο ελληνικό μπάσκετ, ο οποίος έχει παίξει με την ίδια ομάδα από τη Δ' ΕΣΚΑ ως την Α1. Και τώρα είναι συνεργάτης μου. Επίσης, μετά από 20 μέρες γεννήθηκε η κόρη μου! Και τρεις μέρες μετά το ματς, ήταν η πρώτη παρουσία μου στην Εθνική ομάδα, έκανα την πρώτη προπόνηση στο κλιμάκιο της Εθνικής Εφήβων! Πάντως η πιο συγκινητική, η πιο δυνατή στιγμή συνέβη μετά το ματς με τον Φιλαθλητικό. Ο Παναγιώτης Λατσούδας δεν μπορούσε να έλθει στο γήπεδο, ήταν στο σπίτι με ορούς. Προηγουμένως είχε νοσηλευτεί επί έναν μήνα στο Υγεία. Βγήκε μια εβδομάδα πριν από το παιχνίδι και το έβλεπε στο σπίτι του. Κερδίσαμε, ανεβήκαμε στην Α1 και όλη η ομάδα, μαζί με 100 φιλάθλους πήγαμε στο σπίτι του, σχεδόν 1.5 χιλιόμετρο από το γήπεδο και μας υποδέχτηκε εκεί»!
Μέγας: «Είναι μια στιγμή που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Μας υποδέχθηκε σπίτι με οξυγόνο, είχε ένα θέμα με την αναπνοή και την καρδιά του. Ήταν πάρα πολύ συγκινητικές εκείνες οι στιγμές. Για αυτός ο άνθρωπος προσπάθησε μόνος του, κυριολεκτικά μόνος του, πήρε την ομάδα από την ΕΣΚΑ και την ανέβασε στην Α1».
Μοσχοβίτης: «Είναι το νούμερο 1 παιχνίδι στην καριέρα μου. Είναι το καλύτερο ματς που έχω ζήσει. Σαν σημασία, σαν ένταση, σαν διακύμανση, με παρατάσεις... Πήγε και καλά, οπότε μας έμεινε η γλυκιά γεύση στο τέλος».
Σαλούστρος: «Το μόνο που θυμάμαι είναι να τελειώνει το ματς, να πανηγυρίζει η Κηφισιά, να είναι όλοι χαρούμενοι και τον Παπαθεοδώρου να έρχεται από πάνω μου και να μου φιλάει το κεφάλι. Μου έχει μείνει αυτό… Σαν να μου έλεγε: "σε ευχαριστώ που δεν έβαλες αυτό το σουτ"! Πέρα από την πλάκα, παρ’ όλο που εκείνη τη χρονιά υπήρχε η κόντρα με την Κηφισιά, θεωρώ πως υπήρχε τεράστιος σεβασμός μεταξύ μας. Με κάποιες μικρές κακές στιγμές, κάποια πράγματα που ειπώθηκαν και στα δυο ματς αλλά ΟΚ. Θεωρώ πως είναι τόσο μεγάλο το respect που δεν έμεινε κάτι παραπάνω στο τέλος πέρα από το μπασκετικό κομμάτι. Μας κέρδισαν, χάσαμε, ήταν καλύτεροι, πιο έμπειροι και ο καθένας προχωράει τη ζωή του. Απλώς, μένει ένα μεγάλο what if. Θεωρώ πως ο Φιλαθλητικός είχε ακόμη να δώσει πράγματα. Και στο μπάσκετ, και στον αθλητισμό γενικότερα».
Γκόντας: «Εκείνο το Κηφισιά – Φιλαθλητικός ήταν σημαντικό και για τους τρεις διαιτητές. Το έχουμε συζητήσει μεταξύ μας, το έχουμε παραδεχτεί. Ήταν ένα από τα σημαντικά ματς της καριέρας μας, ότι δηλαδή σφυρίξαμε το τελευταίο ματς του Γιάννη Αντετοκούνμπο στην Ελλάδα. Του τωρινού MVP στο ΝΒΑ. Πάντως η πιο έντονη ανάμνηση που έχω από το ματς ήταν το κλάμα των παικτών του Φιλαθλητικού στο τέλος. Αυτό μου έχει μείνει».
Σαλούστρος: «Έχουν περάσει σχεδόν 9 χρόνια από τότε… Δεν είμαι ο τύπος που κοιτάζει πίσω, που αναπολεί το παρελθόν ή νοσταλγεί τα παλιά όμως αυτό το παιχνίδι μού το "πετάει" συχνά το YouTube, επομένως και να θέλω να το ξεχάσω, δεν μπορώ! Είναι στιγμές που έχω περάσει πολλή ώρα βλέποντας ξανά και ξανά κάποιες φάσεις, που προχωράω μπροστά το video… Άλλες φορές το βλέπω απλώς ως προτεινόμενο και λέω, "έλα εντάξει, κλείσε το τηλέφωνο τελείως, δεν υπάρχει λόγος" και το προσπερνώ».
Part 10: Μετά την Επόμενη Μέρα
Η ζωή διαθέτει ελάχιστες σταθερές… Η πορεία της εξαρτάται κυρίως από μερικά «αν». Από το απροσδόκητο, που είναι αστάθμητο τις περισσότερες φορές. Τι θα γινόταν, λοιπόν αν έμπαινε το σουτ του Σαλούστρου; Αν εκείνο το στοιχειωμένο σουτ έβρισκε στόχο; Αν τελικά ανέβαινε ο Φιλαθλητικός στη θέση της Κηφισιάς; Πως θα είχε γραφτεί διαφορετικά η ιστορία;
Παπαθεοδώρου: «Δεν μπορείς να πεις με σιγουριά τι θα γινόταν αν δεν ανέβαινε η Κηφισιά... Ο πρόεδρός μας, ο Παναγιώτης Λατσούδας είχε ένα θέμα με την υγεία του, πολύ σοβαρό. Είχε αρχίσει κι έκανε λίγο στην άκρη. Ήταν ένας εκπληκτικός παράγοντας. Ουσιαστικά ήταν εκείνος που οραματίστηκε τα πάντα. Που έφερε την Κηφισιά από τα ανοιχτά γήπεδα στην Basket League. Ενδεχομένως, λοιπόν δεν θα μπορούσε να συνεχιστεί η προσπάθεια. Θα ήταν... σοκαριστικό αν τελικά η Κηφισιά έμενε στην Α2! Με τον τρόπο που είχαμε χάσει και στα Τρίκαλα. Θα ήταν πολύ δύσκολο. Τα παιδιά ήταν έμπειρα, μεγάλα σε ηλικία, δεν ξέρω αν θα μπορούσαν να μπουν πάλι σε αυτή τη διαδικασία την επόμενη χρονιά. Να κάνουν δηλαδή πάλι πρωταθλητισμό σε αυτό το επίπεδο».
Σαλούστρος: «Ήταν ένα ματς ανόδου, ένα ματς μια κι έξω που λέμε. Ένας τελικός. Όχι στο υψηλότερο επίπεδο, αλλά ένας τελικός. Με πίεση και άγχος. Γυρνάω πίσω τον χρόνο και μπορώ να πω ότι ήταν μέσα στα τρία πιο δύσκολα παιχνίδια της ζωής μου. Το μόνο που μπορώ να πω με σιγουριά είναι πως εκείνο το βράδυ ωριμάσαμε απότομα. Φάγαμε μια πολύ μεγάλη σφαλιάρα. Ήταν μια απογοήτευση που μου έδωσε ένα τρομερό boost στο να μπορέσω να σηκώσω κεφάλι και να ανταπεξέλθω τα επόμενα χρόνια. Ήταν κάτι σαν ηλεκτροσόκ. Ήμασταν παιδιά που κουβαλούσαμε τα όνειρα και τις ελπίδες ανθρώπων που μας πίστεψαν και μας υποστήριξαν. Του προπονητή μας, του Τάκη Ζήβα, του Σμυρλή… Ο κύκλος στον Φιλαθλητικό δεν άνοιξε ποτέ. Και για αυτό εκείνη η ομάδα ήταν πετυχημένη. Γιατί δεν αφήσαμε ποτέ κάποιον… παρατρεχάμενο να μπει ανάμεσά μας. Ήμασταν μια γροθιά. Από την πρώτη μέρα ως την τελευταία μέρα μου εκεί. Παιδιά που αγαπούσαμε αυτό που κάναμε και απλώς θέλαμε να παίζουμε μπάσκετ. Αυτό μας ένοιαζε. Τίποτα άλλο. Γουστάραμε να παίζουμε όλοι μαζί. Έτσι πήγε το πράγμα. Ως το τέλος».
Μέγας: «Η Κηφισιά μάλλον θα είχε διαλυθεί αν δεν ανέβαινε στην Α1. Δεν νομίζω πως τα παιδιά θα έμεναν και την επόμενη χρονιά. Ο πρόεδρος δεν είχε το κουράγιο να συνεχίσει. Άλλωστε την ΚΑΕ δεν την έφτιαξε ο ίδιος, έδωσε την ομάδα και τη σύστησαν άλλοι. Όσον αφορά τον Φιλαθλητικό, σίγουρα δεν θα κρατούσε τον Γιάννη και τον Θανάση, όμως μπορούσε να συνεχίσει με τα υπόλοιπα παιδιά. Το πιο πιθανό να είχε κι αυτός μια μικρή πορεία στην Α1 σαν της Κηφισιάς. Σαν μια ομάδα γειτονιάς, που δουλεύει πολύ στο παραγωγικό κομμάτι και βγάζει ταλέντα».
Σαλούστρος: «Είχαμε κάνει ήδη κάποιες συζητήσεις με τον Γιάννη Σμυρλή. ΟΚ, με τον Ζήβα δεν χρειαζόταν να μιλήσουμε, μιλούσαμε πολλές φορές με τα μάτια. Για μένα και τον Γκίκα, ο Σμυρλής ήταν ένας πολύ σημαντικός άνθρωπος. Και μπασκετικά… Μας είχε βοηθήσει πάρα πολύ και τον εκτιμώ απεριόριστα. Μας είχε πει, λοιπόν: "Ανεβάστε την ομάδα κι εσείς είστε! Δεν υπάρχει κάποιος άλλος". Θα γίνονταν κάποιες προσθαφαιρέσεις αλλά ο Φιλαθλητικός θα έπαιζε κανονικά στην Α1. Σίγουρα θα βρισκόταν τρόπος να το κάνει, γιατί ήταν τεράστια υπόθεση για τον δήμου Ζωγράφου να έχει ομάδα στην πρώτη κατηγορία. Δεν ξέρω αν θα έμενε εκεί 2-3 χρόνια, όπως η Κηφισιά. Σίγουρα πάντως θα έμεναν όλα τα παιδιά, κανείς δεν θα έφευγε. Από αυτούς τουλάχιστον που ήταν να μείνουν, όχι ο Γιάννης».
Σαμοθράκης: Είναι στιγμές που θα κουβαλώ για πάντα μέσα μου. Προφανώς δεν με στενοχωρεί πια, έχουν περάσει σχεδόν 10 χρόνια από τότε. Φυσικά τότε με πόνεσε πολύ. Ήθελα χρόνο για να το ξεπεράσω. Επίσης, δεν ήταν καλά το γόνατό μου, το ήξερα, δεν μπορούσα να κάνω πρωταθλητισμό για πολύ ακόμα. Αν τελικά τα καταφέρναμε, θα ήταν η μοναδική περίπτωση που θα είχα μια πιθανότητα να παίξω στην Α1. Που δεν με πειράζει γενικά, δεν μου έχει μείνει απωθημένο ή κάτι τέτοιο. Απλώς, αν είχε γίνει, θα ήταν κάτι πάρα-πάρα πολύ ωραίο. Θα έδινε μια… έξτρα πληρότητα στην πορεία μου ως αθλητής. Ειδικά με τον Φιλαθλητικό, την ομάδα με την οποία είχα την πιο στενή σχέση. Θα ήταν πολύ όμορφο αν συνέβαινε. Είδα ξανά το παιχνίδι αρκετές φορές από τότε. Δεν είναι πως περνάω καλά όταν το βλέπω (γέλια). Είχα και τη μητέρα μου στην εξέδρα, ερχόταν πάντα και έβλεπε τους αγώνες μου».
Μοσχοβίτης: «Εκείνη τη μέρα στο κλειστό βρισκόταν επίσης ένας πιτσιρικάς, ο Μάριος Στεργίου μαζί με τους "Jokers", την κερκίδα δηλαδή που είχαν στήσει τα παιδιά της γειτονιάς και οι ακαδημίες της Α.Ε.Ν.Κ. Πλέον ο Μάριος παίζει στην πρώτη ομάδα της Κηφισιάς που συμμετέχει στο πρωτάθλημα της Β' Εθνικής. Ένα παιδί που σταδιακά παίρνει χρόνο συμμετοχής και προέρχεται από τις υποδομές του συλλόγου. Μου το έχει πει πολλές φορές... "Ρε συ, όταν ήμουν στην κερκίδα κι έβλεπα τον Αντετοκούνμπο, δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα ήμασταν συμπαίκτες"! λέον η Κηφισιά έχει αποφασίσει να στηρίζει τα δικά της παιδιά. Αυτή τη στιγμή, πρωταγωνιστές στην ομάδα είναι ο Ανδρέας Χατζηνικόλας και ο Μανώλης Μανούσος που "βγήκαν" από τις ακαδημίες. Αυτό ήταν που έδωσε και σε 'μένα όραμα και κίνητρο να επιστρέψω και να βοηθήσω όσο μπορώ με την εμπειρία μου».
Σαλούστρος: «Θα είμαι ειλικρινής. Δεν το έχω ξεπεράσει ακόμα. Και δεν πιστεύω πως θα το ξεπεράσω ποτέ… Ο Γιάννης έφτασε στην κορυφή του ΝΒΑ, ο Θανάσης πήρε τον δρόμο του, εγώ και ο Γκίκας κάναμε το όνειρό μας, ξεφύγαμε από την Α2 –που δεν είναι καθόλου εύκολο να αγωνιστείς σε αυτή την κατηγορία, παίξαμε στην Basket League και την Εθνική ομάδα. Αλλά εκείνο το απόγευμα "φτιάχτηκε" μια καριέρα τεσσάρων ατόμων και διαλύθηκαν τα όνειρα όλων των υπόλοιπων…».